Thiếu cương quyết trong giải quyết vi phạm lĩnh vực đất đai ở Quỳnh Lưu

(Baonghean) - Tình trạng lấn chiếm, xây dựng công trình trái phép trên đất nông nghiệp tại huyện Quỳnh Lưu kéo dài hơn chục năm nay nhưng chưa được giải quyết dứt điểm, gây bức xúc trong nhân dân.

Vi phạm tràn lan

Theo báo cáo của Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Quỳnh Lưu, từ năm 2009 đến nay, trên địa bàn huyện có 12 xã, thị trấn có vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai gồm 96 trường hợp sử dụng đất sai mục đích, lấn chiếm đất và xây dựng công trình trái phép với tổng diện tích 12.308m2.

Các trường hợp vi phạm tập trung nhiều ở các xã Quỳnh Hồng, Quỳnh Hưng, Quỳnh Bá, Quỳnh Đôi. Những vị trí xảy ra lấn chiếm, xây nhà, trang trại trái phép chủ yếu ở vùng sâu, vùng xa trung tâm. Lợi dụng đặc điểm này các hộ dân tự ý tập kết nguyên vật liệu, thuê nhân công và huy động người thân làm cả ngày lẫn đêm nhanh chóng xây dựng hoàn thành nhà ở, công trình phụ, trang trại chăn nuôi trái với quy định của Nhà nước.

Như ở xã Quỳnh Hồng, từ năm 2001 xã có quy hoạch vùng nuôi trồng thủy sản trên phạm vi 9 xóm, tổng diện tích 21,16 ha cho 55 hộ nhận sản xuất. Trong đó 16,5 ha sản xuất cá - lúa có 35 hộ nhận đất, còn lại là diện tích ao mặt nước. Tuy nhiên, quá trình thực hiện chăn nuôi thủy sản, nhiều hộ cố tình xây dựng nhà ở kiên cố rồi đưa cả gia đình ra sinh sống.

Ngôi nhà xây trái phép trên đất nông nghiệp tại xóm 9, xã Quỳnh Hồng (Quỳnh Lưu). Ảnh: Quỳnh Lan

Hay như ở xã Quỳnh Hưng, từ năm 2000 - 2004 có 14 hộ dân ra khai hoang sản xuất, lấn chiếm đất đai xây dựng nhà ở kiên cố và các công trình phụ để sinh sống ở cồn Đình, xóm 12 với tổng diện tích khoảng 4.200 m2. Sự việc kéo dài hơn chục năm qua, chính quyền địa phương dù biết nhưng chưa tìm được phương pháp xử lý hợp lý.

Đáng chú ý là đa số các vụ việc chỉ được phát hiện khi có tranh chấp, khiếu kiện hoặc nguồn tin báo của nhân dân, còn vai trò giám sát quản lý nhà nước của các xã rất hạn chế nên để việc lấn chiếm, xây dựng công trình trái phép trên đất nông nghiệp xảy ra trong thời gian dài.

Trao đổi về vấn đề này, ông Trần Viết Phác - Phó phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Quỳnh Lưu thừa nhận: Để xảy ra tình trạng trên trách nhiệm trước hết thuộc về cấp ủy, chính quyền địa phương chưa thực sự vào cuộc sát sao để xử lý hoặc xử lý còn mang tính hình thức. Còn trách nhiệm của ngành là chưa chỉ đạo quyết liệt.

Giải quyết chưa quyết liệt

Sau khi thành lập đoàn thanh tra và ban hành kết luận, UBND huyện Quỳnh Lưu yêu cầu các địa phương phải cương quyết xử lý đối với những trường hợp xây nhà trái phép trên đất nông nghiệp. Thế nhưng, việc chỉ đạo và thực hiện còn một khoảng cách khá xa.

Ông Hồ Nghĩa Đường - Chủ tịch UBND xã Quỳnh Hồng cho rằng: Khó khăn ở chỗ các hộ dân vi phạm đều là người trong làng, xã, xóm giềng của nhau nên cũng khó xử lý mạnh tay. Hơn nữa, việc xử lý gặp một số khó khăn do địa phương phát hiện chậm, khi phát hiện thì người dân đã xây dựng xong công trình kiên cố, hồ sơ pháp lý lập không đầy đủ.

Vùng Cồn Đình, xã Quỳnh Hưng bị các hộ dân lấn chiếm xây dựng nhà ở trái phép. Ảnh: Quỳnh Lan

Thế nhưng, ông Chủ tịch UBND xã Quỳnh Hồng vẫn khẳng định rằng, trong thời gian tới, UBND xã tăng cường phối hợp với các tổ chức đoàn thể tuyên truyền vận động các hộ vi phạm tự nguyện tháo dỡ công trình vi phạm. Những trường hợp cố tình không tháo dỡ theo quy định của pháp luật sẽ tổ chức cưỡng chế.

Còn ông Phạm Trung Thiên - Chủ tịch UBND xã Quỳnh Hưng cho biết: Đối với 14 trường hợp vi phạm lấn chiếm đất xây dựng nhà ở trái phép tại vùng Cồn Đình có hướng mở xử lý theo Luật Đất đai năm 2013. Xã đã lập tờ trình xin chủ trương của tỉnh cho lập quy hoạch khu dân cư, hiện địa phương đang làm thủ tục để quy hoạch chi tiết xây dựng hạ tầng, tạo điều kiện cho các hộ trên mua đất định giá để ở lâu dài nhằm hợp lý việc sử dụng đất.

Ông Trần Viết Phác - Phó phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Quỳnh Lưu cho biết: Thời gian tới huyện sẽ tích cực giải quyết theo quy định của Luật Đất đai 2013 và Nghị định số 43/2014 của Chính phủ về hướng dẫn thi hành Luật Đất đai 2013 có nhiều hướng mở đối với những trường hợp vi phạm về đất đai trước ngày 1/7/2014. Nay rà soát lại nếu phù hợp quy hoạch thì hợp thức hóa theo quy hoạch để các hộ dân tiếp tục được sử dụng đất lâu dài.

Còn một số trường hợp không phù hợp quy hoạch, huyện chỉ đạo các xã tiến hành cưỡng chế tháo dỡ công trình để trả lại mặt bằng; đối với một số dự án đã xây dựng mô hình trang trại chưa có quy hoạch, giao cho các xã rà soát lại, tạo điều kiện cho họ hoàn thiện các thủ tục thuê đất để làm trang trại”.

Từ thực tế trên cho thấy, chính quyền các cấp ở Quỳnh Lưu cần có những giải pháp quyết liệt, đồng bộ để xử lý các hộ vi phạm, nhằm lập lại kỷ cương trong sử dụng tài nguyên đất ở các địa phương.

Quỳnh Lan