Các quốc gia trên thế giới tính lương hưu như thế nào?

(Baonghean.vn) - Vụ việc lương hưu của cô giáo mầm non ở Hà Tĩnh với mức lương chỉ 1,3 triệu đồng sau 37 năm công tác đang gây xôn xao dư luận tuần qua. Hãy cùng nhìn ra một số quốc gia trên thế giới họ áp dụng cách tính lương hưu như thế nào?

1. Mỹ

Người già ở Mỹ được hưởng tiền trợ cấp tuổi già từ quỹ Social Security.

Người già ở Mỹ được hưởng tiền trợ cấp tuổi già từ quỹ Social Security. Đối với người đã từng đi làm, mức tiền trợ cấp tuổi già được tính từ số năm đi làm và mức lương trong những năm đó, tương tự như Bảo hiểm xã hội ở Việt Nam. Người lãnh lương sẽ trích lại 6,2% lương và người trả lương góp thêm 6,2% lương nữa để nộp vào quỹ Social Security.

Nhiều người Mỹ tự lập kế hoạch hưu trí cho mình qua kế hoạch 401(k) vì không thể hoàn toàn dựa vào quỹ Social Security. Theo kế hoạch 401(k), mỗi người tự quyết định sẽ trích bao nhiêu phần trăm lương của mình để gửi vào tài khoản hưu trí.

Tài khoản hưu trí đó sẽ được giao cho các công ty quản lý quỹ hoặc công ty bảo hiểm nhân thọ quản lý, sinh lợi. Công ty quản lý quỹ thường tạo ra vài quỹ đầu tư khác nhau về mức lợi nhuận và rủi ro để người chủ tài khoản chọn theo ý riêng.

Số tiền trích vào quỹ hưu trí sẽ không chịu thuế thu nhập cho tới khi được rút ra dùng. Một số người sử dụng lao động còn thưởng thêm một phần vào quỹ hưu trí của người làm công với điều kiện người làm công không rời công ty sớm hơn 3-4 năm.

Người lãnh lương ở Mỹ được tư vấn lập kế hoạch 401(k) sớm, ngay khi bắt đầu lãnh lương. Có những bài viết hướng người ta đến mục tiêu có một triệu đô-la trong tài khoản 401(k) khi về hưu.

2. Trung Quốc

Điều kiện để nhận lương hưu ở Trung Quốc là đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) ít nhất 15 năm. Ảnh: Internet

Tại Trung Quốc, độ tuổi về hưu là 60 đối với cả nam và nữ làm việc trong các lĩnh vực chuyên nghiệp. Đối với phụ nữ làm việc trong các lĩnh vực không chuyên nghiệp độ tuổi về hưu là 55. Nữ giới làm việc trong các lĩnh vực khác thì tuổi về hưu là 50. Người lao động làm việc trong môi trường nguy hiểm thì tuổi về hưu của nam giới là 55 và của nữ là 45.

Điều kiện để nhận lương hưu là đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) ít nhất 15 năm.

Tuổi về hưu sớm đối với nam giới là 50 tuổi và nữ giới là 45 tuổi, đã đóng đủ 10 năm bảo hiểm và bị khuyết tật. Trường hợp nam 55 tuổi và nữ 45 tuổi đã đóng đủ 8-10 năm bảo hiểm và sẽ vẫn tiếp tục đóng, nếu làm việc trong môi trường nguy hiểm sẽ được xét là về hưu sớm.

Người nào đã đến tuổi về hưu mà chưa đóng đủ 15 năm bảo hiểm có thể lựa chọn tiếp tục đóng bảo hiểm đến khi đủ 15 năm, hoặc đóng góp một phần lương hưu cho các dự án ở nông thôn hoặc cho những người không có lương hưu ở thành phố.

Những người tham gia chương trình bảo hiểm hưu trí cơ bản trước năm 2011, khi đã đến tuổi về hưu mà vẫn chưa đóng đủ 15 năm BHXH nhưng nhiều hơn 10 năm, thì có thể trả nốt trong một lần để đạt đủ tiêu chí hưởng lương hưu theo cơ chế hiện tại, hoặc chuyển số tiền đó các dự án ở nông thôn hoặc cho những người không có lương hưu ở thành phố.

3. Đan Mạch

Về trợ cấp cho người già ở Đan Mạch, theo luật mới thì một người già thông thường có thể nhận hưu trí từ 65 tuổi.

Chế độ hưu trí công ở Đan Mạch phân làm hai loại. Loại đầu tiên đảm bảo lương hưu phổ thông cho tất cả những người trên 65 tuổi và đáp ứng đủ điều kiện.

Tính đến năm 2015, số tiền tối đa một người nhận được rơi vào khoảng 10.081USD. Con số này sẽ được điều chỉnh dần cho các cá nhân có thu nhập cao hơn.

Để nhận được loại lương hưu nói trên, một cá nhân đăng ký phải sống ở Đan Mạch trong 40 năm trong khoảng độ tuổi từ 15 đến 65. Nếu cư trú ít hơn, cá nhân đó vẫn được nhận lương hưu nhưng sẽ bị giảm theo tỷ lệ.

Quỹ lương hưu ở Đan Mạch không dựa trên tiền đóng bảo hiểm hay các khoản đóng góp khác, mà lấy từ nguồn thuế Nhà nước.

Loại thứ hai là lương hưu đóng góp. Những cá nhân làm việc lâu năm và nghỉ hưu trễ sẽ nhận được tiền nhiều hơn về sau này. Đây là loại lương hưu bắt buộc các công ty phải đóng góp cho nhân viên của mình trong độ tuổi từ 16-65 và với người làm việc hơn 9h/tuần.

Người sử dụng lao động sẽ phải thanh toán 2/3 số tiền đóng góp cố định. Số tiền này sẽ giảm xuống tương ứng với người làm việc bán thời gian. Ngoài ra còn có lương hưu dựa trên thỏa ước giữa nhà tuyển dụng và người lao động. Thông thường người lao động đóng góp khoảng 9-17% lương của họ. Tỷ lệ đóng góp trong lương hiện tại càng cao sẽ càng có lợi về sau này.

4. Hàn Quốc

Một bếp ăn phục vụ súp cho những người nghèo cao tuổi ở Hàn Quốc. Ảnh: CNA.

Hệ thống hưu trí ở quốc gia châu Á này dành cho người trên 60 tuổi và ít nhất 10 năm đóng góp. Cấu trúc hệ thống lương hưu chủ yếu dựa trên thuế và thu nhập liên quan.

Người lao động trong độ tuổi từ 18-59 được bảo hiểm theo hệ thống hưu trí nơi làm việc, dựa trên đóng góp 4,5% tổng thu nhập hàng tháng.

Ngoài ra hệ thống hưu trí hiện nay được chia thành các loại phân phối lợi ích từng đặc thù công việc như cán bộ quân sự, nhân viên Chính phủ và các chương trình lương hưu cho giáo viên trường tư thục.

5. Nhật Bản

Hệ thống hưu trí quốc gia Nhật Bản là chương trình dành cho tất cả các cư dân đăng ký trong độ tuổi từ 20 đến 59. Ảnh minh họa

Hệ thống hưu trí quốc gia Nhật Bản là chương trình dành cho tất cả các cư dân đăng ký trong độ tuổi từ 20 đến 59, bao gồm cả công dân Nhật Bản và người nước ngoài cư trú hợp pháp.

Các khoản đóng góp được trừ vào tiền lương của nhân viên, trong khi người tuyển dụng phải trả một số tiền theo quy định. Số tiền lương hưu được xác định bởi tỉ lệ đóng góp vào quỹ chung. Chính phủ Nhật Bản duy trì Quỹ lương hưu để đảm bảo sự ổn định và tránh rủi ro.

Đối với các công ty có 500 nhân viên trở lên được vận hành các quỹ hưu trí nhân viên và họ có thể không tham gia vào hệ thống hưu trí quốc gia.

Quỹ hưu trí nhân viên hoạt động độc lập và được quản lý bởi một ủy ban bao gồm đại diện của người lao động và người sử dụng lao động.

6. Pháp

Ảnh minh họa

Ở Pháp có 5 loại lương hưu, một người già ở Pháp có thể nhận từ 1 tới 5 khoản lương hưu hàng tháng:

Trợ cấp tối thiểu: Trợ cấp cho những người già không có tiền đủ sống (những người này không bắt buộc đã tham gia quỹ hưu trí trước đây)

Lương hưu nhà nước: Thu 6,65% lương từ người lãnh lương và 8,3% từ người trả lương để trả cho người về hưu. Mức lương hưu nhận được không quá 50% lương cao nhất trước khi nghỉ hưu và không quá 35.000€/năm.

Lương hưu bổ sung: Người lãnh lương và người trả lương đóng thêm để khi về hưu được nhận thêm một khoản cộng với khoản 2 ở trên để có được 70-80% thu nhập trước khi nghỉ hưu.

Lương hưu tự nguyện tập thể: Người lãnh lương và người trả lương góp tiền vào quỹ đầu tư để sinh lợi đến khi về hưu lấy ra dùng, tiền để trong quỹ không phải trả thuế thu nhập.

Lương hưu tự nguyện cá nhân: Cá nhân gửi tiền vào quỹ đầu tư, tiền để trong quỹ không phải trả thuế thu nhập.

7. Thái Lan

Người già ở Thái Lan. Ảnh: Asia Correspondent

Người đến tuổi về hưu (55 tuổi) ở Thái Lan muốn nhận lương hưu phải đạt điều kiện đã đóng ít nhất 15 năm BHXH. Trường hợp đóng bảo hiểm nhiều hơn 15 năm, thì cứ mỗi năm đóng thêm đó, lương hưu sẽ được cộng thêm 1,5%.

Tổng tiền lương mỗi tháng của hưu trí Thái Lan sẽ bằng 20% lương bình quân của 60 tháng làm việc cuối cùng, cộng với 1,5% tiền bảo hiểm đóng dư ra sau khi đã đóng đủ 15 năm.

Công thức tính lương hưu ở Thái Lan sẽ là:

Tiền lương hằng tháng = {[20+ (1,5 * (t-15))] * w} / 100

Trong đó, w = mức lương trung bình trong 60 tháng qua, và t = thời gian đóng BHXH.

8. Australia

Ảnh minh họa.

Ở Australia không có một tiêu chuẩn cố định về tuổi nghỉ hưu. Mặc dù một số công việc và lĩnh vực có đặt ra độ tuổi nghỉ hưu cho người lao động, nhưng nhìn chung hầu hết người đi làm ở Úc thường bắt đầu quá trình nghỉ hưu khi bước vào tuổi 60.

Đương nhiên, nếu bạn sở hữu doanh nghiệp, bạn có thể về hưu khi nào mình muốn. Thực tế là diễn viên, nhà văn và nghệ sĩ không về hưu, trong khi nhiều người khác lại chọn về hưu sớm. Độ tuổi nghỉ hưu phổ biến của người Úc thường trùng với tuổi hưu mà chính phủ quy định (hiện nay là 65 tuổi) và sẽ tiếp tục tăng đến ngưỡng 70 tuổi vào năm 2035 (nếu kiến nghị của chính phủ được chấp nhận).

Đa số người ở Australia, tiền lương hưu thường không đủ cho các nhu cầu của họ, đó là lí do khiến trợ cấp hưu trí trở nên quan trọng. Hiện nay mức lương hưu tối đa đạt 766 AUD/2 tuần cho người đơn thân và 1154,8 AUD/2 tuần cho một cặp vợ chồng.

Do vậy, họ thường giữ lại phần lãi trong quỹ hưu trí để nó tiếp tục sinh lời. Có thể cắt giảm nguồn này thông qua chương trình “phân phối lương hưu”. Phần thu nhập này sau đó sẽ được bù lại trong lương hưu hoặc các khoản đầu tư khác.

Thái Bình

(Tổng hợp)