Vì sao cơ quan quản lý không điều hành giá cơ sở xăng RON 95?
Cho rằng xăng RON 95 là mặt hàng "không phổ biến", không thuộc đối tượng điều hành giá, Bộ Công Thương để doanh nghiệp tự quyết định giá.
Giá xăng E5 đang chênh với xăng RON 95 gần 2.000 đồng một lít.
Tại kỳ điều hành giá gần nhất ngày 4/1, cơ quan quản lý chỉ công bố giá cơ sở, giá bán lẻ tối đa mặt hàng xăng sinh học E5 RON 92 và các mặt hàng dầu mà chưa cập nhật thêm giá (cơ sở, giá điều hành bán lẻ tối đa) xăng RON 95 - loại xăng khoáng duy nhất còn lại trên thị trường sau khi xăng RON 92 chính thức bị thay thế từ 1/1/2018.
Chia sẻ về việc chưa cập nhật giá cơ sở xăng RON 95 vào bảng điều hành giá lần này, đại diện Bộ Công Thương cho biết, đây là mặt hàng không phổ biến, trước nay chỉ điều hành giá bán lẻ các mặt hàng phổ thông như xăng RON 92, các loại dầu và sau này là xăng sinh học E5 nhằm khuyến khích người dân sử dụng. Thay vào đó doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối tự định giá và công bố giá bán trên từng vùng, liên Bộ Công Thương - Tài chính giữ vai trò giám sát giá bán.
Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Tiến Thỏa - nguyên cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính), theo quy định tại Nghị định 83 thì tất cả các loại xăng đều phải công bố giá cơ sở. Do đó, nhà quản lý nên công bố giá cơ sở loại xăng này để người dân giám sát.
Cũng tại kỳ điều hành này giá bán lẻ xăng E5 được giữ nguyên, mức 18.240 đồng một lít sau khi tăng chi Quỹ bình ổn giá ở mức 857 đồng một lít, tăng hơn 300 đồng so với cuối tháng 12/2017. Trong khi đó giá RON 95 lại tăng 810 đồng một lít, lên mức 20.090 - 20.290 đồng một lít tùy loại tiêu chuẩn Euro III, IV. Nhờ đó chênh lệch giá xăng sinh học và RON 95 tăng lên đáng kể gần 2.000 đồng một lít.
Bộ Công Thương cho rằng, khoảng cách này đủ khuyến khích người dân sử dụng xăng E5 nhiều hơn do giá rẻ hơn xăng khoáng còn lại trên thị trường. Vị này cũng cho biết tính toán sơ bộ khoảng 70% người dân đã chuyển từ dùng xăng khoáng trước đây sang xăng E5.
Cùng với đó lượng tiêu thụ xăng RON 95 cũng ghi nhận mức tăng khoảng 20% so với trước và có hiện tượng các cây xăng bố trí số lượng cột bơm xăng RON 95 nhiều gấp đôi, gấp ba xăng sinh học, thậm chí có cửa hàng không bán xăng E5.
Theo lãnh đạo Sở Công Thương Hà Nội, trên địa bàn có 10 doanh nghiệp chỉ kinh doanh xăng RON 95 do cửa hàng chỉ có một bể chứa xăng dầu. Điều này lý giải một phần vì sao có cửa hàng không hề bán xăng E5 mà chỉ có cột bơm RON 95.
Còn theo ông Cao Hoài Dương - Tổng giám đốc Tổng công ty Dầu Việt Nam (PVOil), 540 cửa hàng xăng dầu thuộc PV Oil quản lý, vận hành đảm bảo bán đại trà xăng sinh học. Với hơn 3.000 cửa hàng xăng dầu thuộc đại lý, tổng đại lý thì không thể "ép được họ vì công ty chỉ có ràng buộc duy nhất là hợp đồng cung cấp dài hạn sản phẩm".
"Xăng sinh học các nước đã đưa vào sử dụng từ rất lâu, như Thái Lan hiện đã dùng tới xăng E85 với thành phần 85% cồn, 15% xăng khoáng, trong khi Việt Nam mới e dè ở mức E5", ông nói và cho rằng, với mức chênh giá lên tới gần 2.000 đồng một lít hiện nay chắc chắn người tiêu dùng sẽ cân nhắc dùng xăng E5.
Một chuyên gia trong lĩnh vực xăng dầu cho rằng, thời gian đầu chuyển đổi người dân vẫn e ngại loại xăng mới trên thị trường nên "đổ xăng RON 95 cho yên tâm". Nhưng lo lắng này chưa có căn cứ bởi thực tế trong 3-4 năm thử nghiệm ở các tỉnh, thành phố chưa ghi nhận trường hợp nào phản ánh về chất lượng xăng sinh học ảnh hưởng tới động cơ xe. Hiện Bộ Công Thương phối hợp cùng Bộ Tài chính đưa ra chính sách để giá xăng E5 rẻ hơn nữa, khuyến khích người dân dùng xăng sinh học.