Gan nhiễm mỡ vì dầu cá?

Tiêu thụ dầu cá hoặc dầu hướng dương trong thời gian dài có thể làm tăng nguy cơ bệnh gan nhiễm mỡ sau này.

Nghiên cứu trên chuột cho thấy ăn dầu hướng dương hoặc dầu cá trong thời gian dài dẫn đến những thay đổi ở gan khiến cơ quan này nhạy cảm hơn với bệnh viêm gan mỡ không do rượu (NASH).

NASH là một dạng bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu nghiêm trọng (NAFLD).

Đồng tác giả của nghiên cứu, José Luis Quiles, giảng viên sinh lý học tại Đại học Granada ở Tây Ban Nha, và đồng nghiệp gần đây đã báo cáo những phát hiện của mình trên tờ The Journal of Nutritional Biochemistry.

Ước tính rằng khoảng 20% số người Mỹ bị NAFLD cũng bị NASH, và bệnh đang ngày càng trở nên phổ biến hơn theo tuổi tác.

NASH được đặc trưng bởi sự tích tụ mỡ trong gan - không phải do uống rượu - viêm và tổn thương tế bào gan. Tổn thương gan xảy ra trong NASH có thể làm tăng nguy cơ xơ gan và ung thư gan.

Một số yếu tố nguy cơ chính của NASH bao gồm thừa cân và béo phì, huyết áp cao, cholesterol cao và bệnh đái tháo đường týp 2, đây là những yếu tố chịu ảnh hưởng lớn từ chế độ ăn.

Chất béo trong chế độ ăn ảnh hưởng đến gan như thế nào?

Dựa trên mối liên quan giữa chế độ ăn và NASH, nghiên cứu mới cho thấy loại dầu ăn mà chúng ta sử dụng có thể đóng một vai trò trong nguy cơ bệnh về sau.

Các nhà nghiên cứu đã đi đến nhận định này sau khi phân tích tác động của các loại chất béo khác nhau trong chế độ ăn, bao gồm dầu hướng dương, dầu cá và dầu ôliu, trên gan chuột.

Cụ thể, họ đã xem xét ảnh hưởng của việc ăn suốt đời từng loại dầu đến cấu trúc của gan, cũng như tác động đến biểu hiện gen, xơ gan, stress oxy hóa, và độ dài của các telomere.

Stress oxy hóa được định nghĩa là sự mất cân bằng giữa các gốc tự do - những phân tử có thể gây hại cho tế bào - và khả năng cơ thể "khử oxy hóa" các phân tử này và ngăn ngừa tác động có hại của chúng.

Telomere là "mũ" ở đầu mỗi chuỗi ADN có vai trò bảo vệ nhiễm sắc thể. Telomere càng ngắn thì tổn thương tế bào càng nhiều.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng giảm chiều dài telomere đóng một vai trò chủ đạo trong lão hóa tế bào và bệnh liên quan đến tuổi. Tuy nhiên telomere quá dài có thể làm tăng nguy cơ ung thư.

Ngoài ra, nhóm nghiên cứu đã xem xét sự biến đổi của gan theo tuổi tác dưới tác động của các loại chất béo khác nhau trong chế độ ăn.

Dầu ôliu là tốt nhất cho gan khỏe mạnh

Các nhà nghiên cứu không chỉ thấy rằng mỡ tích tụ ở gan theo tuổi tác, mà loại chất béo tích tụ trong gan còn chịu ảnh hưởng của loại chất béo mà chúng ta ăn.

Nghiên cứu cho thấy dầu cá và dầu hướng dương tác động tiêu cực đến sức khỏe gan của chuột.

Lượng dầu hướng dương ăn vào trong thời gian dài kích hoạt xơ gan, và nó cũng làm thay đổi cấu trúc của cơ quan này, dẫn đến thay đổi trong biểu hiện gen, và tăng oxy hóa trong tế bào gan.

Những con chuột ăn dầu cá trong t hời gian dài có biểu hiện tăng oxy hóa tế bào liên quan đến tuổi ở gan, và chúng cũng giảm hoạt động của chuỗi vận chuyển điện tử trong ty thể - "nhà máy năng lượng " của tế bào - làm suy giảm chức năng tế bào.

Dầu cá cũng dẫn đến tăng chiều dài telomere tương đối trong gan. Tuy nhiên, dầu ôliu được thấy là ít gây tổn thương gan nhất.

Những phát hiện này cho thấy dầu ô liu nguyên chất có thể là chất béo tốt nhất cho sức khỏe gan sau này.

"Những thay đổi do tiêu thụ dài ngày dầu hướng dương và dầu cá khiến nhạy cảm hơn với viêm gan mỡ không do rượu, một bệnh rất nghiêm trọng có thể đóng vai trò như một chất xúc tác cho các bệnh gan khác như xơ gan và ung thư gan. Chúng tôi tin rằng nghiên cứu này sẽ rất hữu ích trong việc ngăn ngừa và điều trị nhiều dạng bệnh gan khác nhau", GS José Luis Quiles nói.

Dầu ôliu nguyên chất là một lựa chọn lành mạnh nhất đã được chứng minh trên nhiều khía cạnh khác nhau của sức khỏe".

Những phát hiện này có thể gây ngạc nhiên; dầu cá là sản phẩm tự nhiên được sử dụng phổ biến nhất ở Mỹ do các lợi ích về sức khỏe thường xuyên được ghi nhận.

Tuy nhiên, nghiên cứu mới nhất này chắc chắn sẽ khiến bạn phải suy nghĩ khi lựa chọn loại chất béo để đưa vào chế độ ăn.

Cẩm Tú