Những bức thư cuối cùng của một liệt sỹ - người con ưu tú đất Nam Đàn

Nâng niu những bức thư đã nhuốm màu thời gian của Liệt sỹ Trần Hữu Kỳ (xóm 1, Nam Giang, Nam Đàn), ông Trần Hữu Thanh, em trai liệt sỹ không khỏi xúc động: “Gia đình tôi có 6 người con, 4 trai, 2 gái thì có 5 người tham gia kháng chiến. Dù sau phục viên, bản thân tôi và anh chị đều là thương, bệnh binh nhưng đó vẫn là điều may mắn khi mình còn được sống và chứng kiến ngày đất nước giành được tự do, độc lập. Còn anh trai Trần Hữu Kỳ, đã vĩnh viễn nằm lại chiến trường trong giai đoạn ác liệt nhất của chiến dịch Mậu Thân.

Vì mẹ mất sớm nên ngay từ nhỏ các anh chị đã sống rất tự lập. Đặc biệt, anh Kỳ là người sống tình cảm, chu đáo nên thường đứng ra gánh vác những việc nặng nhọc trong gia đình để các em được toàn tâm toàn ý cho việc học.

Khi còn thiếu thời, anh Kỳ là một người năng nổ, hoạt bát nên được bầu là cán bộ Đoàn của xã. Sau nhiều năm hoạt động tích cực, anh là một trong số ít người đầu tiên của thanh niên trẻ trong xã Nam Giang được kết nạp Đảng lúc bấy giờ.

Ông Trần Hữu Thanh cùng con gái đang đọc lại những bức thư do chính anh trai của mình là liệt sỹ Trần Hữu Kỳ gửi về những năm cuối cùng trước khi hy sinh. Ảnh: Thanh Quỳnh

Ngoài xung phong thực hiện những công việc khó khăn, nặng nhọc, anh còn vận dụng tài tính toán của mình để giúp đỡ mọi người hoàn thành việc chấm công tích điểm một cách chính xác, nhanh gọn. Kho lương của tổ hợp tác mỗi ngày một đầy hơn khi có anh cùng lực lượng thanh niên trẻ dốc sức, đồng lòng cùng sản xuất.

Sau chuỗi ngày hoạt động hiệu quả, cùng với tố chất nổi trội của mình, anh được bà con làng xóm tín nhiệm bầu làm Kế toán trưởng của Hợp tác xã Mỹ Phúc (thuộc địa bàn xã Nam Giang ngày nay).

Thời điểm đó, tuổi của anh Kỳ còn trẻ lại đang là cán bộ Hợp tác xã nên chưa có lệnh nhập ngũ. Tuy nhiên, với trái tim tuổi trẻ đầy nhiệt huyết và lòng quyết tâm cống hiến tất cả vì độc lập tự do của đất nước, anh vẫn quyết tâm làm đơn xin tham gia kháng chiến.

Bức thư do liệt sỹ Trần Hữu Kỳ gửi về gia đình năm 1966. Ảnh: Thanh Quỳnh

Không ai trong gia đình tôi có thể ngờ rằng, ngày anh Kỳ lên đường nhập ngũ cũng là lần cuối cùng mọi người được nhìn thấy anh. Nỗi thương nhớ của gia đình gói gọn trong những lá thư anh viết giữa chiến trường bom đạn”.
Cầm lá thư được anh Kỳ viết vào năm 1966, ông Thanh bùi ngùi: “Tết năm đó bố tôi bị ốm nặng, trong nhà chẳng còn đồng nào để cắt thuốc, cùng với nỗi nhớ con khiến sức khỏe ông ngày càng suy kiệt. Vậy rồi, nhờ nhận được thư con, ông vì mừng mà khỏi ốm”.

Những bức thư được gia đình liệt sỹ nâng niu, gìn giữ cho đến tận bây giờ. Ảnh: Thanh Quỳnh

Cầm lá thư đã nhòe nét bút khi đã được viết gần 50 năm về trước, những người xa lạ như chúng tôi thật khó lòng dịch được, nhưng ông Thanh vẫn nhớ như in những lời tâm sự của anh trai mình:

“Bà, cha và các em kính mến!

Biết được sức khỏe của gia đình cũng như anh em nội ngoại và bà con hàng xóm đều mạnh khỏe, an tâm, phấn khởi cả con rất lấy làm mừng. Đêm con vội trang thư ghi vài dòng chữ thô sơ gửi về cho gia đình ta.

Lời đầu tiên con xin chân thành chúc bà, cha và các em cũng như anh em nội ngoại, bà con làng xóm trẻ tươi, vui chơi lành mạnh để có nghị lực cao cả hoàn thành tốt công tác sản xuất được tốt góp phần cứu đói tháng 3 trước mắt. Đồng thời góp phần đánh thắng giặc xâm lược…”.

Trong một bức thư cuối cùng gửi cho người anh trai cả, liệt sỹ Trần Hữu Kỳ có viết:

“Anh Thúy kính mến. Tiếp thư anh em không muốn để anh chờ đợi lâu em vội cầm bút biên thư cho anh. Lời đầu thư em xin chân thành chúc anh luôn luôn mạnh khỏe trẻ tươi mãi mãi để phục vụ công tác được tốt em mừng.

Anh kính mến ! Em nhận được thư anh điều mà em phấn khởi nhất là khi em biết được sức khỏe của anh dồi dào mặc dầu công tác vất vả, em được biết anh chuẩn bị đi công tác B - Đi cùng là cái vinh dự, cũng là một điều phải suy nghĩ khi gia đình khó khăn. Bà già, cha yếu, em thơ. Lúc trở trời hơi gió gọi ai cho thấu. Nhưng anh hãy cố làm tròn nhiệm vụ để trở về…”.

Những dòng cuối cùng mà liệt sỹ Trần Hữu Kỳ nhắn gửi đồng đội trước khi ra đi mãi mãi vào năm 1968. Ảnh: Thanh Quỳnh

Đặc biệt hơn, như linh tính trước sự ra đi của mình, trong cuốn nhật ký cầm tay viết ngày 5/4/1968, hơn 3 tháng trước ngày liệt sỹ Trần Hữu Kỳ hy sinh, anh đã nhắn gửi đến đồng đội của mình: “Vì độc lập tự do mà chúng tôi đi giải phóng đất nước. Lúc tôi đi chiến đấu có để lại một số đồ cần thiết. Nếu không may tôi không còn nữa nhờ các đồng chí gửi về cho tôi theo địa chỉ trên.Tôi rất lấy làm cảm ơn vô cùng. Quảng Trị, ngày 5/4/1968.”

Đó cũng là những dòng cuối cùng mà liệt sỹ để lại trước khi hy sinh.

Di ảnh của liệt sỹ Trần Hữu Kỳ. Ảnh: Thanh Quỳnh

Tiếp lời trong câu chuyện đang dang dở, ông Võ Văn Thiển (sinh năm 1943), người bạn thân thiết gần nhà, lại cùng nhập ngũ cùng ngày, cùng đơn vị chiến đấu với liệt sỹ Trần Hữu Kỳ cho biết: “Tôi cùng ông Kỳ nhập ngũ ngày 10/4/1965, lúc này Kỳ tròn 20 tuổi. Vì là người nhanh nhẹn, lại là đảng viên trẻ nên Kỳ được anh em tin tưởng giao cho chức vụ Tiểu đội phó. Chúng tôi là lính pháo binh thuộc Sư đoàn 367.

Đó là giai đoạn chiến đấu cao điểm, hầu như mỗi ngày chỉ được ngủ khoảng 2, 3 tiếng. Mệt mỏi là thế nhưng mỗi lúc được nghỉ, Kỳ lại kiên nhẫn viết thư về cho gia đình, người thân. Mỗi lúc được đồng đội khuyên nhủ nên nghỉ ngơi thì nó chỉ cười hiền, bảo: Tau sợ không biên thư về cả nhà lại lo lắng. Tội cha, tội bà già rồi mà ngày mô cũng ngóng thư con, thư cháu”.

Sau này, nhờ chiến đấu kiên trường, quả cảm, Kỳ được phong làm Tiểu đội trưởng, rồi Trung đội trưởng - Trung đoàn 270. Trong trận đánh khốc liệt tại sân bay Tà Cơn (Quảng Trị), Kỳ bị trúng bom và vĩnh viễn nằm lại chiến trường vào ngày 17/7/1968. Lúc này Kỳ mới bước sang tuổi 23!”.

Nhận được giấy báo tử của con, ông Trần Hữu Do, bố của liệt sỹ Trần Hữu Kỳ rơi cả bát cơm xuống đất. Ông nín lặng bỏ bữa cơm mà nước mắt lăn dài, đó là lần đầu tiên và cũng là duy nhất người ta thấy ông khóc. Kể từ đó, để nguôi nỗi nhớ con, những bức thư của liệt sỹ Trần Hữu Kỳ được ông cất giữ cẩn thận và xem đó là một tài sản quý giá của gia đình mình./.

Thanh Quỳnh