Nén tâm hương cho người Anh hùng...

Ai đã từng công tác tại Sở Thủy lợi, nay sáp nhập vào Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Nghệ An) chắc hẳn còn nhớ một con người dáng hình dong dỏng cao, tính tình hiền lành đức độ, luôn gương mẫu trong tác phong, lối sống... Ông chính là kỹ sư thủy lợi Phan Kim Kỳ - Phó phòng Tổ chức cán bộ Sở những năm 1980- 1990 của thế kỷ trước.

Di ảnh Anh hùng Lực lượng vũ trang Phan Kim Kỳ. Ảnh tư liệu gia đình cung cấp.

Ông Phan Kim Kỳ sinh vào ngày 20/2/1947 tại làng Đồng Hiền, xã Công Thành, huyện Yên Thành (Nghệ An) trong một gia đình yêu nước, giàu truyền thống hiếu học. Cha là ông Phan Chơng một thầy thuốc Đông y nổi tiếng. Gia đình ông có 5 anh, chị em, trong đó người anh đầu là kỹ sư giao thông Phan Kim Khuê từng tham gia kháng chiến ở Cục tiền phương thông tuyến, mở đường Trường Sơn những năm đánh Mỹ, ông Khuê là một trong những người con quê hương xứ Nghệ trực tiếp tham gia xây dựng Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Người em trai kế tiếp là liệt sĩ Phan Kim Quỳnh, bộ đội đặc công đã hy sinh anh dũng trên chiến trường miền Đông Nam Bộ năm 1970...

Ông Phan Kim Kỳ nguyên là học sinh Trường cấp 3 Yên Thành 2, năm 1970 nghe tin em trai hy sinh, khi ông đang là sinh viên năm thứ 2 trường Đại học Thủy lợi, đã viết đơn tình nguyện gia nhập quân đội để lên đường vào Nam chiến đấu. Ông Kỳ được biên chế vào Đại đội 3, Tiểu đoàn 172, Trung đoàn tên lửa 64 thuộc Sư đoàn phòng không 361 - Quân chủng phòng không - không quân.

Trong quá trình chiến đấu và trưởng thành, với những thành tích xuất sắc, Phan Kim Kỳ được kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam ngay tại chiến trường vào ngày 11/3/1973. Trong bảng vàng truyền thống bộ đội tên lửa Tiểu đoàn 172 còn ghi rõ: “Trên đường 13, khi tiểu đội thương vong gần hết, một mình một khẩu AK, một cơ cấu phóng tên lửa, đồng chí Kỳ đã bò sát hàng rào ngay đầu đường băng Tân Khai nhằm khi máy bay cất cánh để phóng hỏa”. Năm 1972, Phan Kim Kỳ được Sư đoàn 75 tuyên dương hành động anh hùng và phát động học tập tấm gương Phan Kim Kỳ cho toàn Sư đoàn.

Anh hùng Phan Kim Kỳ (bên trái) chụp ảnh lưu niệm với người bà con cùng quê là ông Nguyễn Đình Chu - Đại tá Cục trưởng Cục chính trị mặt trận 479 Campuchia, khi gặp nhau ở chiến trường. Ảnh tư liệu do gia đình cung cấp.

Do có nhiều thành tích chiến đấu dũng cảm sáng tạo bắn rơi 6 máy bay Mỹ gồm 1A37, 1C130, 2AĐ6, 2AHIG,... Phan Kim Kỳ được bầu là Chiến sĩ thi đua cấp Miền. Từ một Tiểu đội trưởng (năm 1972), Phan Kim Kỳ đã được đặc cách phong lên Đại đội phó với hàm Thượng sĩ (năm 1974).

Năm 1976, Phan Kim Kỳ vinh dự được đại diện cho Đại đội 3 ra Hà Nội nhận danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân” cho đại đội của mình tại Hội nghị Quyết thắng quân chủng Phòng không không quân.

Theo hồ sơ của đơn vị và gia đình còn lưu giữ, ông Phan Kim Kỳ đã được tặng thưởng nhiều huân, huy chương chiến công, huy chương chiến sĩ giải phóng, kỷ niệm chương tham gia Chiến dịch Nguyễn Huệ, Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử. Đơn vị đã có lần đề nghị đồng chí làm thủ tục hồ sơ để tuyên dương anh hùng, nhưng với đức tính khiêm tốn, đồng chí đã xin nhường cho đồng đội có thành tích hơn mình...

Cuối năm 1976, ông Phan Kim Kỳ được phục viên và trở lại Trường Đại học Thủy lợi tiếp tục học tập. Tốt nghiệp ra trường năm 1979, ông Phan Kim Kỳ luôn phấn đấu trở thành một cán bộ gương mẫu trong mọi hoạt động công tác của Sở Thủy lợi Nghệ An.

Thật vinh dự và tự hào cho gia đình, quê hương, đồng đội, các đơn vị nơi ông Phan Kim Kỳ từng công tác, ngày 17/7/2018, ông Phan Kim Kỳ được Nhà nước truy tặng danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân” vì đã có thành tích đặc biết xuất sắc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước theo Quyết định số 622 QĐ-CTN ngày 26/4/2018.

Khi chúng tôi liên lạc với bà quả phụ Hoàng Thị Huyên, được biết sau khi nghỉ hưu, do đau ốm thường xuyên nên đành chuyển vào Thành phố Hồ Chí Minh sinh sống với người thân. Hai người con của Anh hùng Phan Kim Kỳ đã tốt nghiệp đại học, cao đẳng nhưng còn gặp khó khăn trong tìm kiếm việc làm…

Điều đáng trân trọng trong câu chuyện này là hồ sơ về người Anh hùng Phan Kim Kỳ được chính đồng đội cũ, đồng nghiệp cũ, những người đồng chí một thời của ông đã tự nguyện dành nhiều công sức, nhiều người vì quý mến công lao, sự cống hiến của ông Phan Kim Kỳ nên đã không quản vất vả, tự nguyện lặn lội đến nhiều nơi, góp phần củng cố đầy đủ các căn cứ phục vụ hồ sơ thủ tục để Nhà nước truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang cho ông Phan Kim Kỳ. Đặc biệt là cán bộ các thời kỳ tại Lữ đoàn 77 bộ đội tên lửa, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An.

Đó cũng là điều làm cho chúng tôi thêm ấm lòng khi viết về người Anh hùng Phan Kim Kỳ, rằng đồng đội, đồng nghiệp, đồng chí, nhân dân và đất nước không bao giờ lãng quên công ơn của những người đã ngã xuống để có được hòa bình, độc lập như ngày hôm nay. Nhân dịp 71 năm Ngày Thương binh Liệt sĩ (27/7/1947-27/7/2018), xin được chắp nối những dòng thương nhớ về một người Anh hùng bịnh dị mà rất đáng tự hào, mong được xem như một nén tâm hương bày tỏ sự tri ân đối với những người đã ngã xuống để đất nước đứng lên!...

Trần Vũ Bão