Sẽ 'khai tử' ống hút nhựa?

Tháng ngày của những chiếc ống hút nhựa đang trở nên ngắn hơn bao giờ. 2018 là năm của các chiến dịch chống lại đồ nhựa dùng một lần, đang được các tên tuổi kinh doanh hàng đầu thế giới và chính phủ nhiều nơi tiên phong hưởng ứng.

Trong tháng 7, Starbucks tuyên bố đến năm 2020, sẽ không còn dấu vết ống hút nhựa tại 28.000 cửa hàng trên toàn cầu.

Gần nhất, tập đoàn khách sạn lớn nhất thế giới Marriott thông báo đến tháng 7 năm sau sẽ hoàn tất "khai tử" ống hút và que khuấy nhựa tại toàn bộ 6.500 khách sạn và resort của họ.

Ống hút nhựa nằm trong top 10 vật dụng dễ tìm thấy nhất khi dọn rác trên bờ biển. Khoảng 8,5 tỷ ống hút nhựa bị vứt đi mỗi năm, đóng góp tích cực vào 8 triệu tấn nhựa thải ra đại dương hàng năm mà theo các nhà môi trường so sánh, cứ mỗi phút lại có một xe tải chở đầy nhựa lao xuống biển. Tháng trước, người ta tìm thấy ở vùng biển Thái Lan một con cá voi chết vì nuốt phải 80 túi nilon.

Ống hút nhựa là sản phẩm được sử dụng trong thời gian rất ngắn nhưng mất tới 500 năm để phân hủy.

Sức ép chống lại chúng lên cao kể từ một video lan truyền năm 2015, ghi hình một chú rùa biển quằn quại để thoát khỏi chiếc ống hút nhựa dài 10 cm kẹt trong mũi.

Vật dụng này đơn giản quá nhỏ và nhẹ để tái chế nên rất nhiều trong số chúng kết thúc hành trình của mình ở đại dương.

Từ tháng 7 năm nay, Seattle là thành phố lớn đầu tiên của Mỹ mà quyết định cấm sử dụng ống hút nhựa đi vào hiệu lực, bên cạnh các loại thìa dĩa dùng một lần. Chính quyền San Francisco cũng vừa chấp thuận kế hoạch loại bỏ ống hút và que khuấy nhựa, theo kết quả bỏ phiếu sơ bộ New York Times mới đưa tin.

Ngoài ra, tại Mỹ, thành viên hội đồng các thành phố Washington D.C. và New York gần đây đã trình đề xuất dừng lưu hành loạt sản phẩm này.

Còn ở Anh, nếu không có gì thay đổi, sang năm việc buôn bán ống hút, que khuấy và bông ngoáy tai nhựa sẽ bị cấm toàn bộ.

Thủ tướng Theresa May phát biểu rằng: "Rác thải nhựa là một trong những thách thức môi trường lớn nhất của thế giới. Nước Anh sẽ đi đầu đối phó vấn đề".

Hồi tháng 5, Liên minh châu Âu EU cũng đã đệ trình kế hoạch xóa sổ 10 loại đồ nhựa dùng một lần có sản phẩm thay thế. Chúng đóng góp tới 70% lượng rác thải đại dương của thế giới. Đứng đầu danh sách được xem xét bỏ dùng đầu tiên là ống hút, thìa dĩa và bông ngoáy tai.

Dù lệnh cấm ống hút nhựa là mối đe dọa với ngành công nghiệp thức ăn nhanh, gã khổng lồ McDonald's tuyên bố sẽ "khai tử" chúng tại 1.300 địa điểm ở Anh từ tháng 9 và dự định hoàn tất trong năm sau. Ước tính 1,8 triệu ống hút nhựa được họ phục vụ mỗi ngày tại đảo quốc sương mù.

Bon Appétit, chuỗi ăn uống lớn ở Mỹ với 1.000 quán cà phê tại các địa điểm như đại học, bảo tàng, công sở cũng ngừng phục vụ ống hút nhựa từ tháng 5.

CEO Fedele Bauccio nói trong thông cáo báo chí: "Khi nghe những thống kê và biết được tác hại của ống hút – một sản phẩm tiện lợi – lớn đến thế nào, phản ứng của tôi là: chúng ta phải thay đổi điều này".

Giấy là chất liệu thay thế phổ biến, nhưng Bon Appétit cũng xem xét làm ống hút bằng mỳ spaghetti, tre hay cỏ.

Trong lĩnh vực hàng không, các hãng lớn Alaska Airlines và American Airlines gần đây ra thông báo ngừng cung cấp ống hút nhựa cho các dịch vụ trên máy bay.

Tuy nhiên, Starbucks mới là công ty lớn nhất đến nay khẳng định sẽ xóa sổ ống hút nhựa. Trong thông báo ngày 9/7, gã khổng lồ cà phê cam kết thay thế dần bằng thiết kế cốc mới không cần đến ống hút từ nay đến năm 2020. Starbucks đồng thời sẽ hợp tác với McDonald’s để phát triển một loại cốc có thể tái chế và tự phân hủy.

Marriott International là tên tuổi lớn gần nhất sẽ nói không hoàn toàn với ống hút nhựa tại hệ thống khách sạn rộng khắp thế giới. Công ty ước tính tránh sử dụng được khoảng 1 tỷ ống hút và 250 triệu que khuấy đến tháng 7/2019.

Trước đó, hồi tháng 2, hơn 60 khách sạn Marriott ở Anh đã cấm lưu hành ống hút nhựa. Khách hàng yêu cầu sẽ chuyển sang dùng loại có thể phân hủy tự nhiên hoặc bằng giấy. Hàng loạt khách sạn khác tại Costa Rica, Hawaii và Australia sau đó cũng có động thái tương tự.

Họ còn loại bỏ dần những chai dầu gội mini cho khách trong nhà tắm và thay bằng hộp chứa lớn hơn gắn liền vào tường, điều tập đoàn InterContinental cũng đang triển khai. Marriott hướng đến áp dụng cho 1.500 khách sạn nhằm xóa sổ 35 triệu chai nhựa thải từ toilet mỗi năm.

Quốc Việt