Nhiều gợi ý giúp thương mại - dịch vụ Nghệ An phát triển

Toàn cảnh hội thảo. Ảnh: Thu Huyền

Hội thảo diễn ra sáng 18/8 với sự tham gia của các đồng chí: Trương Đình Tuyển - Nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bộ trưởng Bộ Thương mại, nguyên Bí thư Tỉnh ủy; PGS.TS Trần Đình Thiên - Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam; Hồ Xuân Hùng - Chủ tịch Hội Nông nghiệp và PTNT Việt Nam, cùng đông đảo các nhà khoa học đến từ các cục, vụ, viện.

Về phía tỉnh Nghệ An có các đồng chí: Thái Thanh Quý - Ủy viên Dự khuyết Trung ương Đảng, Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy; Lê Xuân Đại - Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh; Lê Hồng Vinh - Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy; đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lê Xuân Đại nhấn mạnh: Thời gian qua, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và các bộ, ngành Trung ương cùng với sự nỗ lực của các cấp chính quyền từ tỉnh đến cơ sở trong phát huy và khai thác những tiềm năng, thế mạnh của địa phương đã tạo điều kiện để lĩnh vực thương mại - dịch vụ Nghệ An có bước phát triển, thu được nhiều thành tựu đáng kể.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Xuân Đại phát biểu khai mạc hội thảo. Ảnh: Thu Huyền

Hoạt động thương mại - dịch vụ phát triển nhanh, đa dạng trên nhiều lĩnh vực, vùng miền. Giá trị sản xuất dịch vụ bình quân giai đoạn 2016 - 2018 tăng 7,1%/mục tiêu 9 - 10%. Tổng mức lưu chuyển hàng hóa bán lẻ và doanh thu dịch vụ tiêu dùng giai đoạn 2016 - 2018 tăng 11,8%. Năm 2016 đạt 61.632 tỷ đồng, trong đó mức lưu chuyển hàng hóa bán lẻ đạt 42.705 tỷ đồng; năm 2017 đạt 69.388 tỷ đồng, trong đó tổng mức lưu chuyển hàng hóa bán lẻ đạt 47.564 tỷ đồng. Năm 2018 ước đạt 75.400 tỷ đồng, trong đó tổng mức bán lẻ hàng hóa ước đạt 53.700 tỷ đồng.

Thương mại - dịch vụ phát triển nhanh chóng với sự tham gia của nhiều thành phần kinh tế, phương thức kinh doanh ngày càng hiện đại. Đến nay, trên địa bàn tỉnh có trên 5.500 doanh nghiệp và có hơn 143.000 hộ kinh doanh cá thể hoạt động trong lĩnh vực thương mại - dịch vụ; tổng số vốn sản xuất, kinh doanh bình quân hàng năm của các doanh nghiệp và hộ kinh doanh đạt gần 150.000 tỷ đồng; lao động trong lĩnh vực thương mại - dịch vụ khoảng 290.200 người, chiếm xấp xỉ 15,6% tổng lao động toàn tỉnh.

Tuy nhiên, hoạt động thương mại - dịch vụ của Nghệ An hiện nay vẫn còn nhiều hạn chế, tồn tại. Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lê Xuân Đại mong muốn các nhà khoa học, các chuyên gia từ các bộ, ngành Trung ương từ những tổng kết thực tiễn làm rõ thực trạng thương mại - dịch vụ Nghệ An hiện nay. Đồng thời phân tích, nhận diện bối cảnh và điều kiện phát triển trong giai đoạn tới; cung cấp các thông tin, các luận cứ khoa học; chia sẻ các kinh nghiệm quý báu để giúp Nghệ An thực hiện hoàn thành các chỉ tiêu đã đề ra.

PGS.TS Trần Đình Thiên – Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Thu Huyền

Tại hội thảo, các chuyên gia, các nhà khoa học đã tham luận nhiều nội dung để đưa ra các giải pháp phát triển thương mại - du lịch của tỉnh. Hội thảo đã phân tích những cơ hội và thách thức đối với phát triển thương mại - dịch vụ Nghệ An trong bối cảnh hội nhập quốc tế; các giải pháp thu hút các dự án đầu tư phát triển hạ tầng thương mại - dịch vụ trên địa bàn tỉnh Nghệ An đến năm 2020, định hướng đến năm 2025; các giải pháp để nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp và các sản phẩm. Hội thảo cũng phân tích, dự báo phát triển thương mại, dịch vụ của thế giới và đánh giá tác động của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đối với phát triển thương mại, dịch vụ và Nghệ An đến năm 2025...

Tạo thị trường cho phát triển dịch vụ

Chia sẻ tại hội thảo, Nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bộ trưởng Bộ Thương mại Trương Đình Tuyển cho rằng, vấn đề Hội nhập kinh tế quốc tế với việc gia nhập WTO và tham gia nhiều hiệp định mậu dịch tự do, trong đó có những hiệp định thế hệ mới như CPTPP, VEFTA mở ra những cơ hội hớn nhưng cũng đặt ra không ít thách thức trong sự phát triển dịch vụ của tỉnh, nhất là thách thức đối với các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ của Nghệ An nói riêng và doanh nghiệp Việt Nam kinh doanh trên địa bàn nói chung.

Nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bộ trưởng Bộ Thương mại Trương Đình Tuyển phát biểu về những cơ hội, thách thức trong phát triển dịch vụ ở Nghệ An trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế. Ảnh: Thu Huyền

"Cạnh tranh giữa các địa phương về cải thiện môi trường kinh doanh để thu hút đầu tư sẽ tăng lên trong khi Nghệ An chưa phải là địa phương đứng trong top đầu của cả nước về chỉ số PCI, mới đứng ở vị trí 20 nhưng những tiêu chí đo về phẩm chất bộ máy công quyền lại đang ở mức thấp. Cạnh tranh giữa các doanh nghiệp cung ứng dịch vụ trong và ngoài nước cũng tăng lên, trong khi các doanh nghiệp Nghệ An hoạt động tại quê hương phần lớn có quy mô nhỏ, vốn ít. Mức sống của người dân thấp hơn so với bình quân chung của cả nước… đó là những thách thức đối với Nghệ An" - ông Trương Đình Tuyển nhấn mạnh.

Mang tầm nhìn xa, Nguyên Bộ trưởng Trương Đình Tuyển gợi ý giải pháp cạnh tranh giữa các địa phương về cải thiện môi trường kinh doanh; có cơ chế khuyến khích đầu tư vào công nghiệp chế tạo, tạo thị trường cho phát triển dịch vụ cũng như phát triển mạnh dịch vụ logistic, xây dựng những trung tâm logistics tại thành phố Vinh, thị xã Thái Hòa, Hoàng Mai với quy mô phù hợp; tạo kết nối giữa các vùng nội tỉnh cũng như các tỉnh bạn để phát triển lưu thông hàng hóa, tăng giá trị của dịch vụ phân phối và phát triển dịch vụ du lịch...

Bốc xếp hàng tại cảng Cửa Lò. Ảnh: Thu Huyền

Cần thay đổi tư tưởng "trọng nông khinh thương"

Ở khía cạnh khác, ông Hồ Xuân Hùng - Chủ tịch Hội Nông nghiệp và PTNT Việt Nam nhấn mạnh, tầm quan trọng của thương mại trên cơ sở phân tích bài toán nông sản đang trong tình cảnh được mùa mất giá, được giá mất mùa. Ông cho rằng, việc chăm lo tiêu dùng thương mại đang ít được quan tâm. Thương mại đang đi chậm một bước, mới lo sản xuất mà không quan tâm nhiều đến thương mại, do đó, Nghệ An cần tổ chức lại thương mại, đặc biệt quan tâm phát triển chợ đầu mối. Bởi theo đại biểu, chợ đầu mối là nơi gác cổng an toàn VSTP, chăm lo sản phẩm an toàn, đảm bảo tuổi thọ cho con người; là cầu nối trực tiếp giữa sản xuất và tiêu dùng.

"Nghệ An đang có tư tưởng "trọng nông khinh thương" - nếu không thay đổi sẽ khó phát triển được" - Chủ tịch Hội Nông nghiệp và PTNT Việt Nam lo lắng.

Cũng trong sáng nay, hội thảo đã nghe một số tham luận như Giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp và sản phẩm Nghệ An của TS. Nguyễn Đình Cung - Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Việt Nam; Dự báo phát triển thương mại - dịch vụ trên thế giới và đánh giá tác động của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đối với phát triển thương mại dịch vụ của Việt Nam và Nghệ An đến năm 2025 do TS. Phạm Ngọc Hải - Phó Viện trưởng, phụ trách Viện nghiên cứu chiến lược, chính sách Công thương trình bày...

Phát biểu kết luận Hội thảo, Phó chủ tịch UBND tỉnh Lê Xuân Đại ghi nhận, đánh giá cao những ý kiến thẳng thắn, tâm huyết của các đại biểu dành cho Nghệ An. Đây là một trong những sự kiện quan trọng nhằm đánh giá, nhìn lại kết quả thực hiện các mục tiêu Nghị quyết của Đảng, đồng thời như một thông điệp về sự trăn trở, khát vọng của Lãnh đạo và nhân dân Nghệ An để tìm kiếm, xác định hướng đi cho phát triển hoạt động Thương mại - Dịch vụ của tỉnh nhà, góp phần đưa Nghệ An sớm hoàn thành mục tiêu trở thành trung tâm thương mại, dịch vụ của khu vực Bắc Trung bộ.

"Sau hội thảo này, tôi yêu cầu Sở Công Thương phối hợp với các sở, ban, ngành và địa phương tiếp thu, tổng hợp ý kiến của các đại biểu để nghiên cứu, tiếp tục tham mưu để thực hiện và hoàn thành tốt các nội dung chương trình, mục tiêu Nghị quyết ĐH Đảng bộ tỉnh Nghệ An khóa XVIII và Nghị quyết 26/NQ.BCT của Bộ Chính trị", Đồng chí Lê Xuân Đại nhấn mạnh.

Thu Huyền