Không khởi tố vụ vỡ tín dụng đen hàng chục tỷ đồng ở Nghệ An

Ngày 25/11, ông Lê Văn Thành (62 tuổi, xã Sơn Thành, Yên Thành) cho biết vừa nhận được thông báo của Công an huyện Yên Thành về việc không khởi tố hình sự vụ vỡ tín dụng đen hàng chục tỷ đồng mà ông Thành đã gửi đơn tố cáo. Cùng thời điểm, hơn 160 hộ dân khác cũng nhận được thông báo tương tự của cơ quan điều tra.

Trong thông báo được ký hơn 3 tháng trước nêu ngắn gọn lý do không khởi tố hình sự là vì “hành vi huy động vốn của 164 công dân thông qua việc phát hành sổ tiết kiệm và dùng nguồn vốn huy động được cho người khác vay với lãi suất cao hơn, nhưng đến nay chưa thu hồi được vốn để trả tiền gốc và lãi cho những người gửi tiền của bà Tạ Thị Liên - Chủ doanh nghiệp vàng bạc Phúc Nhiên không cấu thành tội phạm”.

Thông báo của Công an Yên Thành được ký từ tháng 8 nhưng hơn 3 tháng sau người dân mới nhận được. Ảnh: Tiến Hùng

Trước đó, từ đầu năm 2018, hàng trăm người dân ở Yên Thành, Nghi Lộc đồng loạt gửi đơn tố cáo vợ chồng bà Tạ Thị Liên, Trần Văn Phúc - Chủ doanh nghiệp vàng bạc Phúc Nhiên lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Doanh nghiệp này chuyên kinh doanh vàng bạc, mua bán ngoại tệ tại cửa hàng trước cổng chợ Bộng (xã Bảo Thành) nhiều năm nay.

Tuy nhiên, khoảng hơn 5 năm trở lại đây, doanh nghiệp này còn tự sản xuất “sổ tiết kiệm” rồi huy động vốn của hàng trăm hộ dân trên địa bàn. Sau mỗi lần huy động tiền từ người dân, doanh nghiệp này phát cho họ một cuốn “sổ tiết kiệm”. Cuốn sổ này có vẻ bề ngoài rất giống với sổ tiết kiệm do ngân hàng phát hành. Trong sổ có cả con dấu của Doanh nghiệp tư nhân vàng bạc Phúc Nhiên. Bên trong cuốn sổ chỉ nêu tên, địa chỉ người gửi, số tiền gửi và lãi suất theo năm.

Theo người dân, những năm trước, doanh nghiệp này trả lãi suất đều đặn cho họ. Nhiều gia đình tin tưởng, trong khi chưa cần đến tiền, họ tiếp tục dùng tiền lãi suất đó để gửi thêm. Tuy nhiên, đến cuối năm 2016, người dân bắt đầu nhận được thông tin doanh nghiệp này “vỡ nợ”.

Căn nhà của vợ chồng bà Liên ở trung tâm xã Bảo Thành. Ảnh: Tiến Hùng

“Thời gian đầu chúng tôi kéo đến nhà thì vợ chồng ông Phúc xin khất hết lần này đến lần khác. Tuy nhiên, kể từ đầu năm 2017 đến nay, vợ chồng này lại thách thức chúng tôi”, ông Lê Văn Thành, người đang gửi ở doanh nghiệp này 5.000 euro nói.

Vụ việc kéo dài dai dẳng, hàng trăm hộ dân thường xuyên kéo đến nhà vợ chồng bà Liên để đòi tiền cũng như lên cơ quan chức năng để đề nghị vào cuộc. Đã có không ít lần, giữa người dân và chủ doanh nghiệp này xảy ra ẩu đả. Cách đây vài tháng, trong khi kéo đến nhà chủ tiệm vàng để đòi tiền, sau khi xảy ra xô xát, một người dân ở xã Sơn Thành đã bị thương phải nhập viện và xe máy của một hộ khác bị chém vụn trong lúc giằng co….

Các nạn nhân của vụ việc chia sẻ với phóng viên. Ảnh: T.H

Theo tìm hiểu của phóng viên, số tiền mà doanh nghiệp này bị tố cáo chiếm đoạt lên đến hơn 30 tỷ đồng. Hiện nay, các tài sản của vợ chồng bà Liên như ô tô và nhiều căn nhà, đất đai đã được sang tên cho người khác làm chủ. Tuy vậy, vợ chồng này vẫn sống trong căn nhà khang trang này và đi lại bằng ô tô do người khác đứng tên.

"Sổ tiết kiệm" mà doanh nghiệp này sản xuất rất giống với sổ ngân hàng phát hành. Ảnh. Tiến Hùng

Trao đổi với phóng viên Báo Nghệ An sau khi xem xét kỹ đơn tố cáo kèm giấy tờ liên quan, ông Đoàn Mạnh Hà - Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Nghệ An khẳng định, đây là một hành vi kinh doanh trái phép. Theo đó, Luật các tổ chức tín dụng “nghiêm cấm cá nhân, tổ chức không phải tổ chức tín dụng thực hiện hoạt động ngân hàng, trừ giao dịch ký quỹ, giao dịch mua, bán lại chứng khoán của công ty chứng khoán”.

“Doanh nghiệp này không hề được cấp phép. Có thể khẳng định chắc chắn Doanh nghiệp tư nhân vàng bạc Phúc Nhiên nhận tiền gửi dưới hình thức phát hành sổ tiết kiệm là đã thực hiện hoạt động ngân hàng. Vi phạm quy định tại Khoản 2, Điều 8”, ông Hà nói.

Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư Nghệ An, Doanh nghiệp tư nhân vàng bạc Phúc Nhiên đăng ký kinh doanh từ đầu năm 2011. Trong giấy phép kinh doanh, doanh nghiệp này chỉ được hoạt động các ngành nghề như dịch vụ cầm đồ; dịch vụ nhận tiền chi trả ngoại tệ theo giấy phép; mua bán vàng bạc, đá quý; gia công chế tác vàng bạc, đá quý, trang sức, mỹ nghệ và sản xuất vàng bạc, trang sức mỹ nghệ.

“Việc doanh nghiệp này tự phát hành sổ tiết kiệm như vậy là hoàn toàn trái phép. Hay còn gọi là "tín dụng đen” - vị đại diện Sở Kế hoạch và Đầu tư khẳng định.

Tiến Hùng