Bí ẩn những cái chết trẻ vì Covid-19

Ben và Brandy Luderer cùng giảng dạy tại một hệ thống trường học ở New Jersey, Mỹ. Ảnh: CNN

Cô cho biết, thân nhiệt của cô thực sự không cao, đến nỗi bác sỹ cũng không xem đó là dấu hiệu sốt. Cô bị sung huyết đôi chút, nhưng đã trên đà hồi phục. Chồng cô cũng không hề lo lắng khi bản thân anh bắt đầu cảm thấy không khỏe. Xét cho cùng, họ đều còn trẻ và khỏe mạnh.

Cặp đôi làm việc tại hệ thống trường học Cliffside Park tại New Jersey, đều là giáo viên giáo dục đặc biệt, cô dạy tại trường số 4, còn anh trường số 6. Vốn là một ngôi sao bóng chày thuở trung học, anh tiếp tục niềm đam mê bằng cách làm huấn luyện viên cho đội bóng chày của trường.

Tuy nhiên, với Ben, các triệu chứng nhanh chóng chuyển biến theo chiều hướng nghiêm trọng hơn. Anh bị thở dốc thường xuyên hơn, và vào ngày thứ Sáu cuối cùng của tháng 3, anh nói với Brandy rằng mình cần tới phòng cấp cứu gấp. Brandy nhớ lại: “Anh ấy thực sự lo lắng. Anh ấy vào phòng ngủ nơi tôi đang nằm nghỉ, rồi nói, anh phải đi thôi, anh phải tới bệnh viện khám”.

“Anh chắc là cần phải tới đó chứ?”, cô hỏi lại. Anh khẳng định “Đúng thế, anh cần phải đi”. Brandy đã ngay lập tức lấy xe chở chồng tới bệnh viện. Dù vậy, cô không thể cùng anh vào trong, vì bệnh viện không cho người nhà vào thăm. Vì thế, cô ngồi trong xe suốt cả buổi tối và họ nhắn tin qua lại. “Anh ấy liên tục cập nhật tình hình cho tôi”, cô nói.

Tại bệnh viện, Brandy cho biết, Ben được bổ sung oxy và phản ứng tốt. Họ cho anh nước điện giải và thuốc hạ sốt sau đó cho anh về nhà ngay tối hôm đó. “Hãy tiếp tục việc anh đang làm tại nhà”, họ bảo.

Ngày Chủ nhật sau đó, vợ Ben nói rằng, anh cảm thấy khỏe hơn và có dấu hiệu cải thiện. Lần đầu tiên anh rời giường và dùng bữa tối. “Chủ nhật ấy là một ngày tuyệt vời. Anh ấy dậy đi lại, trò chuyện với chúng tôi”, Brendy nhớ lại. Dường như Ben đang trên đà bình phục. Tuy nhiên, đêm hôm đó, các triệu chứng đã quay trở lại.

“Ben luôn nói rằng buổi đêm là thời gian tệ nhất với mình, anh sẽ đổ mồ hôi khi nằm xuống. Anh ấy cảm thấy đặc biệt khó thở”, Brandy nói.

Đêm ấy, Ben cảm thất rất khó ở. Vì Ben ngủ trong phòng ngủ, còn Brandy ngủ trên đi văng, 2 người nhắn tin qua lại để trao đổi. Có lúc, Ben đã nhắn cho vợ rằng “Anh đang vật lộn”. Brandy hỏi chồng liệu anh có cần trở lại phòng cấp cứu không, và anh đáp bản thân cũng không chắc chắn.

“Vì thế, tôi chỉ cố làm hết sức có thể để anh ấy cảm thấy dễ chịu, giúp anh ấy điều hòa hô hấp, hạ nhiệt”, Brandy nói. Cô đã mượn bạn mình một chiếc máy làm ẩm để cố gắng làm điều này.

Khi rốt cuộc Ben cũng yên giấc trên giường, Brandy lắng nghe tình hình qua cánh cửa phòng ngủ.

“Tôi có thể nghe thấy qua cánh cửa rằng anh ấy vẫn thở, và tôi đi ngủ”, cô nhớ lại. Cô một lần nữa dậy kiểm tra tình hình của chồng lúc 2h sáng, và mọi thứ có vẻ ổn. Tuy nhiên, khi cô thức dậy lúc 6h sáng, thì phát hiện ra rằng người chồng mới 30 tuổi của mình vẫn nằm trên giường ngủ nhưng đã không còn dấu hiệu của sự sống.

“Dù mới chỉ biết bạn 5 phút hay đã quen bạn suốt cả cuộc đời, anh ấy đều sẽ dành cho bạn sự tôn trọng như nhau và cố gắng giúp đỡ, khiến bạn cười bằng mọi cách có thể. Anh ấy là kiểu người vị tha”, Brandy hồi tưởng.

Khi lắng nghe câu chuyện Brandy kể, người ta sẽ cảm thấy trái tim như vụn vỡ. Họ là vợ chồng, mà còn là bạn thân, cả 2 đều làm việc tại một hệ thống trường học, cùng nhau lái xe đi làm mỗi ngày. Cô không biết bản thân sẽ làm gì vào ngày thứ Hai sau đó, chứ đừng nói đến phần đời còn lại của mình.

Còn cái chết của Brandy vẫn là điều bí ẩn. Cô biết chồng mình bị ốm, nhưng làm sao một người 30 tuổi, trẻ khỏe, không có tiền sử bệnh tật lại có thể lìa đời nhanh đến thế?

Conrad Buchanan dù không có tiền sử bệnh nền nhưng cũng đã qua đời vì nhiễm Covid-19. Vợ của anh cũng có kết quả dương tính với virus này. Ảnh: CNN

Chuyện của Ben chỉ là một trong số nhiều trường hợp đã và đang khiến các quan chức y tế trên toàn cầu phải bối rối. Vì sao một bộ phận người trẻ tuổi lại nhiễm bệnh và qua đời đột ngột đến vậy?

Đúng là Covid-19 dường như ảnh hưởng nghiêm trọng nhất đối với người cao tuổi, nhất là những ai có tiền sử mắc các bệnh về tim, phổi và tiểu đường. Cũng có thể là các hệ thống miễn dịch của người già không thể chống lại căn bệnh này, và virus có thể dễ dàng sinh sản hơn, chế ngự cơ thể và khiến nhiều cơ quan nội tạng gặp trục trặc.

Tuy nhiên, khi quan sát sâu hơn và lắng nghe nhiều câu chuyện hơn, mọi thứ trở nên rõ ràng rằng có nhiều người như Ben, vốn trẻ hơn nhưng vẫn mắc bệnh và tử vong. Chẳng hạn mới đây là trường hợp Conrad Buchanan, một DJ 39 tuổi khỏe mạnh, hoạt bát tại Florida, song cũng qua đời sau khi nhiễm virus Corona dù người vợ cho biết anh không hề có bệnh nền nào.

Chúng ta đã biết rằng đôi khi căn bệnh mới xuất hiện Covid-19 không chỉ là bệnh của người già. Hiện đã rõ rằng người trẻ tuổi và khỏe mạnh cũng không hề miễn nhiễm và có thể bị bệnh nặng tới mức cần phải nhập viện điều trị.

Trong một bản tóm lược sớm ngắn gọn của Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát Bệnh tật Mỹ, trong 2.449 bệnh nhân đã xác định được độ tuổi, 18% từ 45-54 tuổi, và 29% từ 20-44 tuổi. Trong số những người nhập viện, 18% từ 45-54 tuổi và 20% từ 20-44 tuổi.

Người trẻ tuổi hơn thường ít khả năng tử vong hơn nhiều, nhưng có vẻ như đang xuất hiện một mô hình bất thường. Như Tiến sỹ Anthony Fauci nhận định, đó là điều khiến virus Corona trở thành một “căn bệnh bất thường” đến vậy. “Tôi bị diễn tiến của bệnh gây chú ý. Có rất nhiều người đang khỏe mạnh rồi bất chợt một số người phải thở máy, phải dùng máy tim phổi nhân tạo, rồi tử vong”, Fauci nói. “Ý tôi là, sự tương phản giữa 2 trạng thái đó, đồng nghĩa chúng ta đang bỏ sót điều gì đó từ góc độ diễn tiến của bệnh. Và tôi không cho rằng đó chỉ là trường hợp khi bệnh nhân cao tuổi hay có các bệnh nền. Vẫn còn điều gì đó đang xảy ra mà hy vọng chúng ta rốt cuộc sẽ phát hiện được”.

Vậy, đằng sau đó có thể là điều gì? Giới khoa học và nghiên cứu tự hỏi liệu câu trả lời có thể nằm ở gien của chúng ta và đang bắt đầu thử nghiệm và tìm hiểu xem điều gì tạo ra sự khác biệt giữa những người có triệu chứng nhẹ với những ca tử vong.

Một khả năng là sự biến đổi gien ACE2. ACE2 là một enzym gắn với bề mặt ngoài của các tế bào trong phổi, cũng như tim. Trong một bài báo trên tạp chí Khoa học, nhà miễn dịch học Philip Murphy làm việc tại Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia của Mỹ cho rằng: “Các biến thể trong gien ACE2 làm thay đổi thụ thể có thể khiến virus dễ hoặc khó xâm nhập tế bào phổi hơn”.

Đó cũng có thể là một thành tố quan trọng được cơ thể sản xuất ra, được gọi là chất hoạt động bề mặt, vốn giúp phổi hoạt động tốt hơn, nhưng lại trở nên cạn kiệt ở một số bệnh nhân mắc virus Corona. Nếu tưởng tượng phổi như một tấm bọt biển, chất hoạt động bề mặt sẽ như chất tẩy rửa giúp chúng mềm và dẻo hơn. Tuy nhiên, nếu không có chất này, phổi sẽ trở nên cứng và khó co bóp. Đó có thể là điều lý giải vì sao một số bệnh nhân vẫn vật lộn kể cả khi được gắn máy thở.

Một hướng khác đang được theo đuổi là hiểu rõ hơn các hệ thống miễn dịch của cơ thể ngay từ đầu phản ứng với virus và vi khuẩn. Với một số người trẻ, khỏe, một hệ thống miễn dịch có tính phản ứng rất cao có thể dẫn tới một “cơn bão” viêm nhiễm ồ ạt, có khả năng khiến phổi và các nội tạng khác bị choáng váng. Trong những trường hợp đó, vấn đề không phải là hệ thống miễn dịch đã có tuổi hay yếu, mà lại là hệ thống hoạt động quá tốt. Một số bác sỹ lâm sàng ở tuyến đầu đã phỏng đoán rằng đó là lý do tại sao steroid, chất ức chế hệ miễn dịch, lại có vẻ đem lại lợi ích với một số người.

Có lẽ một bộ phận người trẻ, khỏe hơn, tự cho là họ không bị ảnh hưởng bởi căn bệnh này, ít chịu khó thực hiện quy định giãn cách vật lý hơn, và kết quả là tiếp xúc với tải lượng virus lớn hơn nhiều từ môi trường.

Hơn 1,2 triệu người trên toàn thế giới đã nhiễm Covid-19. Ảnh: Internet

Để hiểu rõ hơn về bệnh lý cơ bản có thể mất vài tháng, và có thể khác biệt ở các bệnh nhân, dù họ ở độ tuổi bao nhiêu. Dù đúng là một bộ phận đáng kể người trẻ tại Mỹ hiện đang đứng trước nguy cơ mắc bệnh gia tăng bởi họ có tỷ lệ mắc bệnh nền như tiểu đường rất cao, nhưng với những trường hợp người trẻ hoàn toàn khỏe mạnh như Ben hay Conrad, chúng ta cần phải tìm hiểu kỹ hơn.

Còn hiện giờ, dù ở độ tuổi nào hay có bệnh nền gì, thì khuyến cáo vẫn như nhau. Hãy ở nhà, rửa tay sạch và giảm tiếp xúc với virus nhiều nhất có thể. Khi chỉ có triệu chứng nhẹ, có lẽ tốt nhất là nên ở nhà chờ hồi phục. Nhưng nếu bắt đầu khó thở, đau hay nặng ngực lâu, đột nhiên thấy mơ màng hay không thể tỉnh táo, hoặc môi hay mặt nhợt nhạt, thì nhất thiết phải tới bệnh viện.

Người vợ của Ben Luderer nói rằng các bác sỹ hiện vẫn không thể giải thích chính xác điều gì đã xảy ra. Hiện tất cả những gì cô có thể làm là tiếp nhận mọi thứ từng phút, từng giờ, từng ngày, để hiểu được cuộc đời của mình đã thay đổi nhanh ra sao.

“Ben và tôi là kiểu vợ chồng làm gì cũng có nhau. Vì thế, thật khó để nhận thức rằng phải làm gì, đi đâu khi không còn người bạn đời từng cùng mình sớm tối bên cạnh nữa. Tôi vẫn đang cố gắng để tiếp nhận chuyện này”.

Hoàng Bách