Thống đốc bang New York và mối quan hệ khó khăn với Tổng thống Mỹ

“Cái gai khó ưa” ở New York

Tổng thống Mỹ Donald Trump đang rất sốt sắng tìm cách xử lý làn sóng biểu tình bạo lực đang lan rộng khắp nước Mỹ hiện nay, kêu gọi các Thống đốc bang có biện pháp mạnh tay hơn để lập lại trật tự. Tự gọi mình là “Tổng thống của luật pháp và trật tự”, ông Trump viện dẫn Đạo luật Khởi nghĩa năm 1807 để triển khai quân đội tới các bang nhằm ngăn chặn bạo loạn.

Tuy nhiên, thống đốc một số bang đã ngay lập tức nói “Không, cảm ơn!” với Tổng thống, và tiếng nói lớn nhất chính là của Thống đốc bang New York Andrew Cuomo - nơi khiến ông Donald Trump phiền lòng nhất vì tình hình cướp phá cửa hàng nghiêm trọng. Bản thân ông Andrew Cuomo cũng không hài lòng với những gì đang diễn ra tại New York, nhưng ông chỉ đồng ý với phương án huy động Lực lượng Vệ binh Quốc gia - lực lượng theo luật định được huy động trong các trường hợp thảm họa tự nhiên và tình huống khẩn cấp. Ông gọi đề xuất triển khai quân đội của Tổng thống là “vi hiến”, làm phức tạp thêm tình hình.

Ông Andrew Cuomo là chính trị gia được nhắc tới nhiều nhất trong thời kỳ “khủng hoảng kép” ở Mỹ. Ảnh: Getty

“Nước Mỹ có hiến pháp chứ không có một vị quân vương!”

Andrew Cuomo - Thống đốc bang New York

Đây không phải lần đầu tiên ông Andrew Cuomo thẳng thừng chỉ trích cách xử lý của ông Donald Trump đối với các vấn đề của đất nước cũng như các vấn đề của New York. Nhiều người vẫn còn nhớ ông Cuomo đã có những phát biểu gay gắt như thế nào trên truyền thông để phản đối yêu cầu của Tổng thống về việc mở cửa trở lại bang New York. Khi ông Donald Trump nói rằng ông có đủ thẩm quyền để yêu cầu các thống đốc bang mở cửa lại nền kinh tế, ông Andrew Cuomo đã phản pháo “Nước Mỹ có hiến pháp chứ không có một vị quân vương!”, và ông sẵn sàng không tuân thủ yêu cầu mở cửa bang nếu bản thân ông cảm thấy tính mạng của người dân New York vẫn còn bị đe dọa.

Sự quyết đoán của ông Andrew Cuomo nhận được sự đánh giá cao không chỉ của người dân New York mà còn của người dân Mỹ. Trong khi trên khắp nước Mỹ bắt đầu xuất hiện làn sóng phản đối các biện pháp phong tỏa do tác động tiêu cực tới nền kinh tế, nhiều người đánh giá Andrew Cuomo là một nhà lãnh đạo can đảm và dám chịu trách nhiệm.

Một cuộc thăm dò của Đại học Siena cho thấy, ở New York, Andrew Cuomo nhận được sự tín nhiệm của 90% thành viên đảng Dân chủ, 53% thành viên đảng Cộng hòa - những con số đáng mơ ước với bất kỳ chính trị gia nào. Còn theo một cuộc thăm dò của NBC News đối với người dân trên cả nước Mỹ, 46% số người được hỏi tin tưởng vào cách xử lý đại dịch của ông Cuomo, trong khi tỷ lệ dành cho ông Donald Trump chỉ là 36%, còn cựu Phó Tổng thống Joe Biden là 26%.

Ông Andrew Cuomo thừa nhận Tổng thống Donald Trump không thích ông. Ảnh: ABC News

Trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình mới đây, ông Andrew Cuomo không ngại thừa nhận rằng Tổng thống Donald Trump không thích ông. Với ông, dù quan hệ cá nhân giữa ông và Tổng thống Trump khá lạnh nhạt bởi quá nhiều khác biệt về mặt quan điểm, nhưng khi cần, họ vẫn có thể cùng ngồi lại với nhau, giống như một cuộc họp gần đây mà cả hai ông Trump và Cuomo đều nhận định là “tốt đẹp và mang tính xây dựng”. Andrew Cuomo quan niệm rằng: “Chúng tôi ở đây, cố gắng làm tốt công việc của mình. Vì thế hãy quên đi vấn đề cảm xúc”.

Chặng dừng chân cuối tại Nhà Trắng?

Cách thức xử lý dịch Covid-19 đã đưa mức tín nhiệm của ông Andrew Cuomo lên mức cao nhất từ trước đến nay. Thậm chí một số đảng viên Dân chủ còn nhắc đến việc lẽ ra ông phải là người thay thế ông Joe Biden bước vào vòng đua cuối cùng với Tổng thống Mỹ Donald Trump trong cuộc bầu cử cuối năm nay.

Thực ra, đây không phải lần đầu tiên người ta nhắc đến khả năng tranh cử Tổng thống của Andrew Cuomo. Thuộc nhóm các chính trị gia nổi tiếng nhất nước Mỹ, Andrew Cuomo có nền tảng rất thuận lợi là tên tuổi từ người cha Mario Cuomo của mình - người cũng từng nắm giữ vị trí Thống đốc bang New York từ năm 1983 đến năm 1994.

Truyền thống gia đình đưa ông Andrew Cuomo vào con đường chính trị rất sớm. Ảnh: Reuters

Truyền thống gia đình đưa ông vào con đường chính trị rất sớm. Khi mới ở tuổi 20, ông đã làm cố vấn chính trị cho cha, sau đó trở thành Bộ trưởng Nhà ở dưới thời cựu Tổng thống Bill Clinton, Tổng chưởng lý bang New York trước khi giành được vị trí Thống đốc vào năm 2010 - một thành quả mà mọi người cho là “dĩ nhiên phải thế”. Ở cương vị này, những người làm việc cùng ông đều nhận xét ông là một người “tham công tiếc việc”, và quan trọng hơn là ông có thể truyền cảm hứng cho đội ngũ nhân viên dưới quyền để họ cùng ông “chiến đấu vì mục tiêu chung”.

Trong một thập kỷ, Andrew Cuomo đã xây dựng hình ảnh New York thành một trong những bang tiến bộ nhất của nước Mỹ.

Trong một thập kỷ qua, ông đã xây dựng hình ảnh New York thành một trong những bang tiến bộ nhất của nước Mỹ, với những dấu ấn quan trọng về hợp pháp hóa hôn nhân đồng tính, tăng mức lương tối thiểu của bang. Với kinh nghiệm chính trị dày dặn, sau cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016, cái tên Andrew Cuomo xuất hiện trong danh sách 10 thành viên đảng Dân chủ có khả năng cao nhất cạnh tranh với Tổng thống Donald Trump vào năm 2020. Nhưng khi đảng Dân chủ chính thức tuyển chọn ứng viên, ông Andrew Cuomo không tham gia.

Cho đến thời điểm này, khi cuộc bầu cử Tổng thống vòng cuối cùng sắp tới gần, Andrew Cuomo vẫn tỏ ra khá thờ ơ với thời cuộc, né tránh đưa ra nhận định hay dự báo kết quả về cuộc bầu cử. Người dân New York còn không ngừng bàn tán về một thống đốc bác tự do tự tại, thong dong đi dạo một mình với chú chó cưng vào buổi chiều tối sau giờ làm việc. Nhưng với những người am hiểu về chính trị nước Mỹ, tâm thế “không màng thời cuộc” đó có thể chỉ là tạm thời, bởi Andrew Cuomo hiểu rõ thời cơ dành cho ông chưa chín muồi. Một số phụ tá của Cuomo tiết lộ rằng, ông đã có những tính toán chính trị và nhận thấy ông không thể chiến thắng trong cuộc đua năm nay.

Ông Andrew Cuomo tuyên thệ nhậm chức Thống đốc bang New York hồi năm 2010. Ảnh: New York Times

Năm nay 62 tuổi, với đầy đủ các tiêu chuẩn đối với một ứng cử viên tổng thống, Andrew Cuomo hoàn toàn có khả năng quay trở lại đường đua sau 4, hoặc 8, thậm chí là 12 năm nữa. Vào tháng 8 tới đây, Andrew Cuomo sẽ trở thành Chủ tịch Hiệp hội các Thống đốc bang của Mỹ. Đây được xem là bước tiến lớn trong sự nghiệp chính trị cũng như giúp cho ông có một hồ sơ đẹp hơn nhiều với tư cách là ứng cử viên Tổng thống Mỹ.

Khi còn ở vị trí Thống đốc bang New York nhiệm kỳ thứ ba, cha của Andrew Cuomo là Mario Cuomo đã nhắm tới việc tranh cử chức Tổng thống. Dù vậy, dự định của ông không thành hiện thực bởi những thành tựu về mặt lập pháp của ông không đủ để thuyết phục các thành viên đảng Dân chủ. Bởi thế, nhiều người dự đoán rằng, dù sớm hay muộn, Andrew Cuomo sẽ tiếp tục thực hiện ước mơ dang dở của cha mình, với hy vọng một ngày nào đó, chiếc ghế chủ nhân Nhà Trắng sẽ mang tên của một người dòng họ Cuomo.

Diệp Khanh