Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đức Trung: Kinh tế tập thể cần xác định rõ mục tiêu, nhiệm vụ để tạo bước đột phá

Báo Nghệ An xin trân trọng giới thiệu toàn văn bài phát biểu chỉ đạo của đồng chí Nguyễn Đức Trung - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh tại Đại hội Liên minh HTX tỉnh nhiệm kỳ 2020 - 2025.

Kính thưa đồng chí Nguyễn Ngọc Bảo- Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam!

Kính thưa quý vị đại biểu! Kính thưa Đoàn chủ tịch Đại hội!

Thưa toàn thể đại hội!

Hôm nay, tôi rất vui mừng cùng các đồng chí trong Đoàn công tác của tỉnh về dự Đại hội Đại biểu Liên minh Hợp tác xã tỉnh lần thứ 6, nhiệm kỳ 2020-2025.

Thay mặt Lãnh đạo tỉnh, tôi trân trọng gửi đến quý vị Đại biểu, quý vị khách quý, cùng toàn thể 326 đại biểu chính thức của Đại hội lời chào trân trọng và lời chúc mừng nồng nhiệt nhất. Chúc Đại hội thành công tốt đẹp.

Kính thưa quý vị đại biểu, thưa Đại hội!

Thời gian qua, công tác chuẩn bị Đại hội Đại biểu Liên minh Hợp tác xã tỉnh lần thứ 6, nhiệm kỳ 2020-2025 đã được thực hiện một cách công phu, bài bản, nghiêm túc và trách nhiệm. Qua nghe Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Liên minh Hợp tác xã tỉnh khóa 5, chúng ta vui mừng nhận thấy:

Toàn cảnh đại hội. Ảnh: Xuân Hoàng

Mặc dù triển khai thực hiện Nghị quyết nhiệm kỳ 2016-2020 trong điều kiện gặp nhiều khó khăn, do tác động diễn biến phức tạp của thiên tai, dịch bệnh, nhất là đại dịch Covid -19. Nhưng được sự quan tâm của Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, Kinh tế tập thể, Hợp tác xã Nghệ An giai đoạn 2016-2020 đã được củng cố, đổi mới và phát triển, khắc phục được một phần tình trạng yếu kém kéo dài, bước đầu đã có sự thay đổi về cơ cấu, hoạt động theo đúng quy định của Luật Hợp tác xã, nâng cao được hiệu quả sản xuất, kinh doanh; góp phần phát triển kinh tế bền vững, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh và đảm bảo an sinh xã hội.

Ban Chấp hành Liên minh Hợp tác xã tỉnh đã bám sát Nghị quyết Đại hội, có nhiều cố gắng để triển khai đồng bộ các nhiệm vụ theo chức năng, nhiệm vụ được giao; đã nghiên cứu, tham mưu, đề xuất với Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh ban hành nhiều Đề án, chính sách phù hợp để hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể, Hợp tác xã trên địa bàn tỉnh (trong đó có đề án của UBND tỉnh về "Đổi mới, phát triển Hợp tác xã tỉnh Nghệ An giai đoạn 2014-2020").

Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đức Trung phát biểu tại đại hội. Ảnh: Xuân Hoàng

Các Hợp tác xã, Liên hiệp Hợp tác xã, Tổ hợp tác được phát triển khá đồng đều trên các lĩnh vực, thu hút số lượng lớn thành viên và lao động trên địa bàn tỉnh tham gia. Nhiều hợp tác xã đã được chuyển đổi theo mô hình hợp tác xã kiểu mới, phù hợp với Luật Hợp tác xã năm 2012 và hoạt động năng động, hiệu quả hơn.

Đến nay có 419/780 HTX, chiếm 53,7% hoạt động có hiệu quả là một kết quả đáng ghi nhận. Đặc biệt, nhiều Hợp tác xã bước đầu đã thực hiện sản xuất, kinh doanh gắn với chuỗi giá trị sản phẩm đạt hiệu quả cao, nhiều Hợp tác xã đã xây dựng được các thương hiệu sản phẩm hàng hóa, trong đó 13/48 sản phẩm của Hợp tác xã đạt sản phẩm OCOP 3-4 sao.

Liên minh Hợp tác xã tỉnh đã thực hiện tốt nhiệm vụ cơ quan thường trực Ban chỉ đạo phát triển kinh tế tập thể; tham gia thực hiện có hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia; thực hiện tốt chức năng đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của thành viên; tăng cường hoạt động tư vấn, hỗ trợ, cung ứng một số dịch vụ công cho khu vực kinh tế tập thể, Hợp tác xã.

Đại biểu tham dự đại hội. Ảnh: Xuân Hoàng

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, đào tạo, cung ứng dịch vụ, tư vấn, hỗ trợ tổ chức lại, thành lập mới hợp tác xã, xây dựng nhiều hợp tác xã sản xuất gắn với chuỗi giá trị; củng cố tổ chức bộ máy, đổi mới phương thức, lề lối làm việc, thực hiện các giải pháp tăng cường liên kết phục vụ hợp tác xã, đặc biệt có 10/12 chỉ tiêu của Nghị quyết Đại hội nhiệm kỳ 2016 -2020 vượt kế hoạch; vai trò, vị trí của Liên minh hợp tác xã tỉnh ngày càng thể hiện rõ nét.

Có thể khẳng định rằng, với tính chất là tổ chức kinh tế tập thể, ngoài ý nghĩa về mặt kinh tế, các HTX đã thúc đẩy kinh tế hộ phát triển thông qua các dịch vụ hỗ trợ sản xuất, kinh doanh, bên cạnh các hoạt động chủ yếu là phục vụ các nhu cầu kinh tế, đời sống của xã viên, hộ xã viên, các Hợp tác xã còn tạo ra lượng sản phẩm, hàng hóa và dịch vụ không nhỏ để đáp ứng nhu cầu sản xuất, tiêu dùng và xuất khẩu.

Thay mặt lãnh đạo tỉnh, tôi nhiệt liệt biểu dương, ghi nhận và chúc mừng những kết quả mà Liên minh Hợp tác xã tỉnh, các Hợp tác xã, đơn vị thành viên trên địa bàn tỉnh đã đạt được trong nhiệm kỳ qua.

Cũng tại diễn đàn này, xin trân trọng cảm ơn sự quan tâm thường xuyên của Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, của cá nhân đồng chí Nguyễn Ngọc Bảo, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam. Kính mong đồng chí và Lãnh đạo Liên minh Hợp tác xã Việt Nam tiếp tục quan tâm giúp đỡ để kinh tế tập thể, hợp tác xã Nghệ An trong thời gian tới có bước phát triển cao hơn.

Kính thưa quý vị đại biểu, thưa Đại hội!

Tôi đồng tình cao với nội dung kiểm điểm những tồn tại, hạn chế đã được chỉ ra trong Báo cáo chính trị và báo cáo kiểm điểm của Ban Chấp hành Liên minh Hợp tác xã tỉnh khóa 5 trình đại hội.

Tôi lưu ý thêm một số vấn đề, đó là: Kinh tế tập thể, hợp tác xã phát triển chưa đồng đều; năng lực nội tại của một số hợp tác xã còn yếu, cơ sở vật chất còn nghèo nàn, công nghệ lạc hậu. Một số HTX hoạt động chưa tuân thủ nguyên tắc, Luật Hợp tác xã; liên doanh, liên kết, hỗ trợ nhau phát triển hiệu quả chưa cao, tỷ trọng đóng góp vào tổng sản phẩm nội địa còn ít. Việc rà soát, củng cố, chuyển đổi, sáp nhập, giải thể các HTX yếu kém chưa được cấp ủy, chính quyền các địa phương quan tâm đúng mức.

Số lượng hợp tác xã nhiều nhưng chất lượng còn thấp, quy mô còn nhỏ lẻ; năng lực quản lý của cán bộ hợp tác xã chưa thích ứng với yêu cầu mới; khả năng tiếp cận nguồn vốn và cụ thể hóa các chính sách hỗ trợ chưa tốt. Liên kết tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị chưa được quan tâm đúng mức; mô hình hợp tác xã điển hình kiểu mới còn ít.

Tôi đề nghị đại hội phân tích rõ nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế, nhất là nguyên nhân chủ quan, rút ra kinh nghiệm để có những giải pháp thiết thực, khắc phục ngay từ đầu nhiệm kỳ tới.

Kính thưa Đại hội!

Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ 19, nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã xác định rõ phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội. Với mục tiêu đặt ra của Đại hội đến năm 2025, tỷ trọng đóng góp của lĩnh vực kinh tế tập thể, hợp tác xã đạt khoảng 8,5% GRDP của tỉnh (năm 2020 là 7,16), tốc độ tăng trưởng bình quân của tỉnh từ 9,5-10,5%/năm thì nhiệm vụ đặt ra cho kinh tế tập thể, hợp tác xã là rất lớn.

Phó Bí thư Tỉnh ủy, chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đức Trung và đồng chí Nguyễn Ngọc Bảo - Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam tham quan các sản phẩm tiêu biểu của một số HTX trên địa bàn Nghệ An. Ảnh: Xuân Hoàng

Tại Đại hội này, đề nghị Ban Chấp hành Liên minh Hợp tác xã tỉnh khóa 6 cần xác định rõ mục tiêu, nhiệm vụ để tạo bước đột phá về phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã, đồng thời tôi nhấn mạnh một số nội dung để chúng ta thảo luận, tập trung thực hiện có hiệu quả trong nhiệm kỳ mới:

Một là: Tiếp tục nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho các cấp, các ngành, cả hệ thống chính trị về nhiệm vụ phát triển kinh tế tập thể; xác định phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã cùng với phát triển doanh nghiệp tư nhân là động lực quan trọng thúc đẩy kinh tế - xã hội của tỉnh.

Cần khẳng định rõ hơn vị trí quan trọng của kinh tế tập thể, hợp tác xã trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, khẳng định vai trò của hợp tác xã đối với nông nghiệp, nông dân và nông thôn và nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh.

Tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả Kết luận số 70 ngày 09/3/2020 của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 134 ngày 25/9/2020 của Chính phủ, các chủ trương của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Đề án của UBND tỉnh về đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể, Luật Hợp tác xã.

Các cấp ủy đảng, chính quyền, các sở, ban, ngành, đoàn thể cần xác định trách nhiệm, tạo điều kiện thuận lợi để kinh tế tập thể, hợp tác xã phát triển; nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước trong chỉ đạo, điều hành; khuyến khích, hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác phát triển, tạo môi trường để người dân yên tâm sản xuất, tiêu thụ theo chuỗi giá trị.

Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, kịp thời phổ biến, nhân rộng các mô hình, điển hình; Quan tâm phát triển các tổ chức, cơ sở đảng và các đoàn thể trong tổ chức kinh tế tập thể, hợp tác xã.

Hai là: Tập trung để thúc đẩy phát triển sản xuất, phát triển kinh tế hộ cá thể trong nông nghiệp, thương mại, dịch vụ, trang trại, gia trại. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có hàng ngàn mô hình sản xuất, kinh doanh trên các lĩnh vực, trong đó chủ yếu là mô hình kinh tế hộ gia đình trồng cây ăn quả, chăn nuôi gia súc, gia cầm, nuôi trồng thủy sản... rất cần có sự liên kết, hợp tác trong cung ứng các dịch vụ đầu vào và tiêu thụ sản phẩm.

Đây cũng chính là cơ sở để hình thành các Tổ hợp tác, hợp tác xã; vì vậy, cần tiếp tục rà soát, phân loại, đánh giá nhu cầu liên kết của các mô hình, đề ra các giải pháp thúc đẩy mô hình phát triển, đồng thời vận động, tuyên truyền và tiếp tục đề ra các chính sách để thành lập các HTX kiểu mới thích ứng với điều kiện hiện nay.

Ba là: Đổi mới nhận thức về phát triển kinh tế tập thể, tiếp cận theo hướng không chạy theo số lượng, lấy chất lượng, hiệu quả làm thước đo. Củng cố hợp tác xã, Tổ hợp tác hiện có; phát triển mới các hợp tác xã, tổ hợp tác khi đảm bảo các điều kiện. Ưu tiên phát triển hợp tác xã kiểu mới trong lĩnh vực nông nghiệp, khu vực nông thôn, gắn xây dựng nông thôn mới. Thực hiện nguyên tắc, những công việc nào mà thành viên làm có lợi thì để thành viên làm, những công việc nào mà hợp tác xã làm có lợi thì để hợp tác xã làm.

Đổi mới tổ chức bộ máy quản lý, điều hành các Hợp tác xã; nâng cao năng lực quản trị, phương thức sản xuất, kinh doanh, tìm kiếm, kết nối thị trường tiêu thụ sản phẩm; đa dạng hóa các loại hình sản phẩm, nâng cao chất lượng để tạo sức cạnh tranh trên thị trường.

Coi trọng hợp nhất, sáp nhập các hợp tác xã để mở rộng quy mô thành viên, nâng hiệu quả hoạt động của các tổ chức kinh tế tập thể, hợp tác xã, gắn với phát huy vai trò làm chủ, lợi ích của các thành viên, khả năng huy động, tiếp cận, sử dụng các nguồn lực.

Cánh đồng rau sạch Quỳnh Lương, Quỳnh Lưu. Ảnh: Nhật Thanh

Bốn là: Phân loại, đánh giá toàn diện hoạt động của hợp tác xã trên địa bàn toàn tỉnh; xây dựng kế hoạch, phân công cơ quan, cán bộ trực tiếp chịu trách nhiệm, xác định lộ trình thời gian hoàn thành việc tổ chức lại, chuyển đổi sang mô hình hợp tác xã kiểu mới theo quy định; Kiên quyết giải thể hoặc chấm dứt những hợp tác xã hoạt động yếu kém, hoạt động dưới dạng doanh nghiệp trá hình.

Đề ra phương án sắp xếp tổ chức bộ máy, kiện toàn đội ngũ cán bộ quản lý đáp ứng tốt công việc của mô hình hợp tác xã kiểu mới. Nâng cao hiệu quả hoạt động của Liên minh Hợp tác xã tỉnh, phát huy rõ hơn trách nhiệm, tâm huyết, trí tuệ của các thành viên Ban chỉ đạo đổi mới và phát triển kinh tế tập thể tỉnh, khắc phục tình trạng “hành chính hóa”, tăng cường bám sát hợp tác xã, tổ hợp tác;

Phối hợp chặt chẽ với địa phương, các sở, ngành, làm cầu nối bền chặt giữa hợp tác xã và các cơ quan chức năng để tuyên truyền, vận động, tháo gỡ khó khăn, giúp đỡ, hướng dẫn, hỗ trợ hợp tác xã trong quá trình hoạt động; thực hiện tốt chức năng đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp các thành viên.

Năm là: Nghiên cứu tổng kết thực tiễn phát triển kinh tế tập thể trong thời gian qua để tham mưu hoàn thiện các cơ chế chính sách phát triển kinh tế tập thể, xây dựng hợp tác xã kiểu mới hoạt động hiệu quả và bền vững. Tăng cường tư vấn, hỗ trợ, xúc tiến thương mại kết nối cung cầu, xây dựng mô hình cho các hợp tác xã đổi mới phương thức sản xuất, kinh doanh, chuyển đổi theo Luật Hợp tác xã. Liên minh HTX chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan tham mưu UBND tỉnh xây dựng đề án "Tiếp tục đổi mới, phát triển HTX tỉnh Nghệ An giai đoạn 2021-2025" để triển khai thực hiện.

Thưa các đồng chí!

Cùng với tập trung đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị nhiệm kỳ qua, thảo luận và quyết định các nhiệm vụ, mục tiêu nhiệm kỳ 2020 - 2025, Đại hội đã bầu Ban Chấp hành Liên minh Hợp tác xã tỉnh khóa 6, bầu Ban Thường vụ, Chủ tịch, các Phó Chủ tịch và bầu đoàn đại biểu đi dự Đại hội Liên minh Hợp tác xã Việt Nam với tinh thần tin tưởng, đoàn kết, tập trung theo đúng Đề án nhân sự đã được phê duyệt.

Tôi đề nghị các đồng chí Ủy viên Ban Chấp hành khóa mới cần phát huy cao độ tinh thần trách nhiệm với cương vị, trọng trách mới; các đại biểu dự Đại hội Đại biểu Liên minh Hợp tác xã Việt Nam có nhiều đóng góp, góp phần cho thành công của Đại hội Trung ương.

Ngay sau Đại hội, Ban Chấp hành Liên minh Hợp tác xã tỉnh tổ chức quán triệt và cụ thể hóa Nghị quyết thành Chương trình hành động; phân công, giao trách nhiệm cho từng cá nhân, đơn vị; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai đưa Nghị quyết sớm đi vào cuộc sống và thực hiện có hiệu quả.

Một lần nữa, thay mặt Lãnh đạo tỉnh, tôi xin chúc các vị khách quý, cùng toàn thể đại biểu Đại hội sức khỏe, hạnh phúc và thắng lợi.

Chúc Đại hội thành công tốt đẹp.

Xin trân trọng cảm ơn!

Nguyễn Đức Trung