Diễn Hải (Diễn Châu): Chủ động, sáng tạo trong xây dựng nông thôn mới

XÁC ĐỊNH ĐÚNG MŨI NHỌN

Nằm về phía Đông Bắc huyện Diễn Châu, Diễn Hải có diện tích đất tự nhiên hơn 520 ha, có chiều dài bám biển 2,7 km. Dân cư được phân bố trên 6 xóm với 2.043 hộ gia đình, 9.113 nhân khẩu. Trước thời điểm bắt tay vào xây dựng nông thôn mới, Diễn Hải là một xã bãi ngang ven biển đặc biệt khó khăn như xa trung tâm huyện, cơ sở hạ tầng không đảm bảo. Không những thế hàng năm xã còn thường xuyên bị bão lụt thiên tai đe dọa, trình độ dân trí thấp, đời sống của nhân dân còn nhiều vất vả… Bởi vậy để phấn đấu thoát nghèo, thoát xã đặc biệt khó khăn, phấn đấu đạt 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới là cả một hành trình gian nan với Diễn Hải.

Trụ sở khang trang của xã Diễn Hải. Ảnh: Quang An

Lãnh đạo cấp ủy Đảng, chính quyền xã Diễn Hải đã tập trung trí tuệ xây dựng đề án nông thôn mới cho địa phương. Ảnh: Quang An

Trước những khó khăn trên, sau nhiều cuộc họp bàn, Ban Chấp hành Đảng bộ xã đã ban hành nghị quyết chuyên đề để lãnh đạo, chính quyền, mặt trận Tổ quốc, các ngành, các cấp xây dựng kế hoạch để thực hiện lộ trình xây dựng xã nông thôn mới. Trước tiên, đó là tập trung tuyên truyền, quán triệt sâu rộng trong cán bộ đảng viên và nhân dân về chủ trương, đường lối xây dựng nông thôn mới. Một đề án xây dựng nông thôn mới đã được ra đời trên tinh thần trí tuệ tập thể với quyết tâm cao nhất.

Phát triển kinh tế là yếu tố tiên quyết trong xây dựng nông thôn mới, bởi vậy dựa trên cơ sở đề án về kinh tế địa phương, Diễn Hải xác định tập trung chỉ đạo 5 mũi kinh tế trọng điểm. Đó là chuyển dịch cơ cấu, đưa giống mới, con mới vào sản xuất và chăn nuôi; sản xuất theo hướng hàng hóa; phát triển dịch vụ, nhất là khu du lịch dịch vụ Hòn Câu; vận động nhân dân bám biển, đóng tàu bè khai thác, đánh bắt hải sản và đẩy mạnh xuất khẩu lao động.

Mô hình nông nghiệp công nghệ cao trên địa bàn xã Diễn Hải (Diễn Châu). Ảnh: Quang An

Nhờ định hướng cụ thể và có các giải pháp quyết liệt, đến nay Diễn Hải đã xây dựng được cánh đồng mẫu 15 ha năng suất trên 300 triệu đồng/ha/năm, 5 mô hình nhà lưới sản xuất theo công nghệ cao, năng suất 80 triệu đồng/vụ/mô hình; mô hình cà gai leo dược liệu; 9 trang trại nhỏ và hàng chục ha lúa chất lượng cao. Xã đã xây dựng được chợ trung tâm, phát triển khu du lịch dịch vụ Hòn Câu và hơn 450 ki ốt, đại lý vừa và nhỏ trên địa bàn tạo thành một mạng lưới buôn bán sinh động trên toàn xã.

Cùng với phát triển dịch vụ, người dân Diễn Hảiđã tích cực bám biển đóng tàu bè để khai thác và đánh bắt hải sản. Từ hơn 200 bè mảng năm 2012, đến nay xã có 350 cái và 7 tàu công suất lớn trị giá mỗi tàu từ 1 đến 1,2 tỷ đồng

Ngoài phát triển kinh tế biển, cùng với nhiều địa phương trong huyện, Diễn Hải xác định xuất khẩu lao động cũng sẽ là một hướng đi tốt. Ở lĩnh vực này, địa phương trực tiếp phối hợp với với các công ty xuất khẩu có uy tín chủ yếu là thị trường Nhật Bản và Hàn Quốc, đồng thời liên kết với quỹ tín dụng và ngân hàng để người lao động được vay tiền trả góp khi tham gia đi xuất khẩu lao động. Năm 2019 xã có 285 người xuất khẩu lao động, chủ yếu là thị trường Nhật Bản với thu nhập bình quân 30 triệu đồng/người/tháng.

Các tuyến đường nội xã được đầu tư bài bản thuận lợi cho người dân. Nhà cao tầng hiện đại xuất hiện ngày càng nhiều trên địa bàn xã Diễn Hải. Ảnh: Quang An

Với lĩnh vực thu hút đầu tư và xây dựng cơ bản, Diễn Hải tập trung gặp gỡ kêu gọi các nhà đầu tư, tạo cơ chế thông thoáng và đảm nhận phần giải phóng mặt bằng tạo điều kiện thuận lợi nhất cho nhà đầu tư, đồng thời phát huy nguồn vốn nội lực và tranh thủ sự ủng hộ của cấp trên.

Kết quả, từ năm 2012 đến nay, tổng nguồn vốn đầu tư cho xây dựng cơ sở hạ tầng khoảng trên 300 tỷ đồng trong đó vốn ngân sách và nhân dân đóng góp khoảng 180 tỷ đồng còn lại là vốn của cấp trên và các nhà đầu tư. Đặc biệt từ năm 2015 đến nay đầu tư xây dựng 22 công trình trọng điểm trị giá 130 tỷ đồng. Nhờ vậy, đến nay cơ sở hạ tầng của xã như đường, trường, trạm y tế, công sở làm việc, cơ sở văn hóa, nhà văn hóa xã, sân vận động, nhà văn hóa các xóm đảm bảo được xây dựng mới, khang trang sạch đẹp và đạt chuẩn. Thu ngân sách của xã năm 2012 là 5 tỷ 676 triệu đồng, năm 2019 lên đến 16 tỷ 640 triệu đồng, tăng hơn 10 tỷ đồng.

Cả 3 cấp học của Diễn Hải đều đạt chất lượng tốp đầu của huyện Diễn Châu. Ảnh: Quang An

Cùng với phát triển kinh tế, Diễn Hải quan tâm chỉ đạo phát triển văn hóa. Đến nay có 8/10 xóm, 4 đơn vị, 15 dòng họ được công nhận danh hiệu văn hóa, gia đình văn hóa đạt 85%, gia đình thể thao đạt 45%, cơ quan UBND xã đạt cơ quan văn hóa, xã thiết chế văn hóa thể thao, phong trào văn hóa, văn nghệ ,TDTT được phát triển mạnh mẽ. Tiêu biểu năm 2018, tham gia đại hội TDTT lần thứ 8 của huyện Diễn Châu, Diễn Hải đạt giải Nhất toàn huyện.

Năm 2020, dự án "Guồng nước đa năng" của trường THCS Diễn Hải đã được trao giải Nhất tại cuộc thi Sáng tạo thanh, thiếu niên, nhi đồng toàn quốc. Ảnh: Quang An - Mỹ Hà

Về giáo dục, năm 2012 là một xã nằm vào tốp cuối của huyện, thì nay cả 3 trường đều có đủ các phòng học cao tầng đạt chuẩn, chất lượng dạy và học của 3 trường đứng tốp đầu của huyện. Đặc biệt, trường THCS Diễn Hải là ngôi trường duy nhất trên toàn tỉnh liên tục trong nhiều năm có dự án đạt giải cấp Quốc gia tại các cuộc thi sáng tạo, nghiên cứu khoa học. Năm 2020, dự án "Guồng nước đa năng" của trường đã được trao giải Nhất tại cuộc thi Sáng tạo thanh, thiếu niên, nhi đồng toàn quốc. Đây cũng là dự án đầu tiên của học sinh Nghệ An đạt giải Nhất ở cuộc thi này.

Thực hiện tốt các chính sách giảm nghèo bền vững tại địa phương, tất cả các hộ nghèo, hộ cận nghèo đều được tiếp cận sử dụng các nguồn vốn vay ưu đãi và các chương trình hỗ trợ phát triển kinh tế của Nhà nước, giải quyết việc làm cho người lao động. Đến nay tỷ lệ hộ nghèo còn 1,22%, hộ cận nghèo còn 3,43%. Thu nhập bình quân đầu người năm 2019 là 42,823 triệu đồng/người/năm.

Trong những năm qua, hệ thống chính trị cơ sở được xây dựng, củng cố và ổn định về tổ chức bộ máy theo đúng các quy định hiện hành. Năm 2019, công tác cải cách thủ tục hành chính xã Diễn Hải được huyện xếp loại đứng thứ nhất toàn huyện, chính quyền xuất sắc, MTTQ, Hội CCB, Đoàn TNCS được xếp loại xuất sắc tiêu biểu, Đảng bộ xã được công nhận là Đảng bộ trong sạch vững mạnh. Với những tích trên, Diễn Hải đã được UBND tỉnh Nghệ An ra quyết định công nhận xã đạt nông thôn mới, về đích trước 1 năm so với kế hoạch huyện giao.

Trạm y tế xã Diễn Hải. Ảnh: Quang An

BỐN BÀI HỌC KINH NGHIỆM

Quá trình xây dựng nông thôn mới ở Diễn Hải cho thấy có 4 kinh nghiệm. Thứ nhất, xây dựng Nông thôn mới là một chương trình lớn có tác động trực tiếp trên mọi lĩnh vực đời sống văn hóa - xã hội của người dân. Vì vậy phải thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động, giải thích để mọi người dân hiểu rõ mục tiêu của Xây dựng Nông thôn mới là phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội theo hướng bền vững, gắn với bảo vệ môi trường, nâng cao thu nhập và đời sống người dân, nhân dân là chủ thể xây dựng NTM, mọi việc dân biết, dân bàn, dân làm, dân hưởng thụ, để từ đó nhân dân tin tưởng và tích cực, tự giác tham gia. Thứ hai, Đảng ủy, UBND xã phải chủ động triển khai thực hiện, xây dựng kế hoạch, lộ trình thực hiện cụ thể cho từng giai đoạn. Các bước tiến hành phải được tính toán một cách khoa học, trên cơ sở phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương. Đồng thời làm tốt việc dân chủ, công khai minh bạch dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra giám sát.

Khu vực chợ trên địa bàn xã mới được xây dựng khang trang. Ảnh: Quang An

Thứ ba, xây dựng NTM phải trên cơ sở kế thừa, phát huy và phát triển bền vững những tiêu chí đã đạt, bổ sung, nâng cấp, chỉnh trang để hoàn thiện những tiêu chí gần đạt và tập trung chỉ đạo quyết liệt những tiêu chí khó đạt. Thực hiện mạnh mẽ xã hội hóa để huy động các nguồn lực.Thứ 4, phải xác định xây dựng NTM là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, trong đó đề cao vai trò lãnh đạo của cấp ủy Đảng, quản lý điều hành của chính quyền, công tác phối hợp tuyên truyền vận động của MTTQ và các đoàn thể chính trị xã hội; động viên tinh thần nêu gương, trách nhiệm của cán bộ Đảng viên, khơi dậy tính tự lực, tự cường, chủ động tích cực của người dân, tạo sự thống nhất cùng thực hiện xây dựng Nông thôn mới./.

Phan Văn Thuyên