Liều mình săn ong vò vẽ ở Nghệ An

Bồ đồ lặn kín mít được thợ săn ong sử dụng để bắt sống cả tổ. Ảnh: XH

Mùa này, trên các khu vực đồi rừng của Nghệ An loài ong vò vẽ đang xây tổ, sinh sản, cũng là cao điểm của nhiều người dân đi săn loài côn trùng được xem là "tử thần" này.

Anh Cung Đình Trung là một trong những thợ săn ong vò vẽ ở xóm Đồng Bàn, xã Lăng Thành (Yên Thành). Anh Trung cho biết, ong vò vẽ xây tổ sinh sản từ tháng 6 đến tháng 8 hàng năm, vì vậy, thời điểm này tổ ong to, tầng chắc, nên nhiều nhóm người kéo nhau vào rừng săn ong.

Do loài ong này rất hung dữ khi có người đến gần, nên trước đây người ta thường bắt ong bằng cách dùng lửa đốt chết cả đàn ong để lấy tầng. Tuy nhiên, việc dùng lửa lấy ong dễ gây cháy rừng, nên những năm gần đây người ta sử dụng bộ đồ bảo hộ được làm bằng chất liệu vải bạt, vải bò, hoặc cao su mềm mặc vào, có mũ trùm kín mít phần đầu để bắt sống ong.

Những tổ ong vò vẽ nằm kín trong bụi cây. Ảnh: XH

Khi phát hiện tổ ong trong bụi rậm, hoặc trên cành cây to, thợ săn ong mặc đồ bảo hộ, dùng hai tay bắt sống, gỡ lấy tầng mà vẫn không bị chúng đốt. Đàn ong sau khi bị mất tổ, sẽ tự bay đi.

Với kinh nghiệm săn ong nhiều năm, anh Cung Đình Trung cho biết, ong vò vẽ thường làm tổ trong khu vực tràm già. Có những tổ treo lơ lửng trên cành cây, cũng có tổ nằm trong bụi rậm. Để phát hiện tổ ong, chỉ cần quan sát những con ong thợ bay về để xác định vị trí ong làm tổ.

Tầng ong được lấy ra từ tổ ong vò vẽ, hiện có giá 200.000 đồng/kg. Con ong vò vẽ lúc trưởng thành rất hung dữ khi có người đến gần tổ của chúng. Ảnh: XH

Nghề săn ong vò vẽ xuất hiện từ mấy năm nay tại nhiều địa phương trên địa bàn Nghệ An, trong đó có các xã vùng miền núi của huyện Yên Thành. Ông Nguyễn Hồ Sơn - Chủ tịch UBND xã Lăng Thành (Yên Thành) cho biết, trên địa bàn xã hiện có khoảng 30 người là đàn ông chuyên đi săn ong vò vẽ.

Thường mỗi tổ ong có trọng lượng 2 - 4 kg, có những tổ ong lấy được 4 - 6 tầng, nặng 5 - 6 kg, có những ngày may mắn lấy được 30 kg ong, thu về 4 - 5 triệu đồng.

Thợ săn ong thường đi theo nhóm 3 - 5 người, đến các vùng đồi rừng tìm bắt ong. Vì được mặc đồ bảo hộ, an toàn cao và nhanh gọn trong quá trình bắt ong, nên họ còn đến các tỉnh khác săn tìm ong. Do nhộng ong được nhiều người ưa chuộng, dễ tiêu thụ, nên những người làm nghề săn ong vò vẽ có thu nhập khá, tuy nhiên, nghề này chỉ duy trì trong vòng 2 - 3 tháng, từ tháng 6 đến tháng cuối tháng 8 hàng năm.

Nhộng ong đang được nhiều người ưa chuộng, bởi dễ chế biến thành món ăn và được bán đi nhiều địa phương. Ảnh: XH

Ong vò vẽ thường làm tổ nơi lộ thiên, trên cành cây, bụi cây hoặc trong mái nhà. Tổ ong gồm nhiều lớp, hình dáng như trái banh hay bắp cải, bề mặt nhăn nên dân gian thường gọi là ong mặt quỷ.

Xuân Hoàng