Vai trò của Đảng và đoàn kết toàn dân trong Cách mạng Tháng Tám, Quốc khánh 2/9

Vào dịp chúng ta kỷ niệm 76 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, các thế lực thù địch lại rêu rao chuyện cũ cho rằng Cách mạng Tháng Tám năm 1945 nổ ra là "ngẫu nhiên"; thành công là "ăn may” chứ Đảng Cộng sản Đông Dương (nay là Đảng Cộng sản Việt Nam) chẳng tài cán gì... Thực chất những luận điệu ấy không nhằm mưu đồ gì khác là phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng ta và lãnh tụ Hồ Chí Minh.

Vai trò to lớn của Đảng

Do động cơ và mục đích đen tối nên họ đã cố tình “không nhận thức” được tính tất yếu trong mối quan hệ giữa vấn đề dân tộc và giai cấp. Họ cố tình không thấy rõ vai trò lãnh đạo, chỉ đạo cách mạng của Đảng Cộng sản Đông Dương và sự hy sinh to lớn của Nhân dân Việt Nam.

Chúng ta có đầy đủ cơ sở để khẳng định rằng Cách mạng Tháng Tám năm 1945 nổ ra và thành công là tất yếu lịch sử. Nguyên nhân Cách mạng Tháng Tám nổ ra và thành công đưa tới sự kiện Quốc khánh 2-9-1945, ngoài yếu tố khách quan như: Diễn biến tình hình thế giới và khu vực có lợi cho ta; sự ủng hộ của bạn bè quốc tế... thì vai trò lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng và lãnh tụ Hồ Chí Minh là nhân tố quyết định nhất. Điều này được thể hiện rõ nét trong việc xác định chủ trương, đường hướng cách mạng; đoàn kết tập hợp quần chúng tạo nên sức mạnh tổng hợp; chuẩn bị chu đáo về mọi mặt cho Tổng khởi nghĩa; dự đoán chính xác và kịp thời chớp thời cơ để phát động Tổng khởi nghĩa giành chính quyền.

Cách mạng Tháng Tám - sự kiện vĩ đại trong lịch sử dân tộc Việt Nam.

Ngay từ khi thành lập, trong Cương lĩnh đầu tiên, Đảng ta đã xác định con đường của Việt Nam là "làm tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản" (1). Từ những tư tưởng, đường hướng lớn trong Cương lĩnh đầu tiên (tháng 2-1930), Đảng ta và lãnh tụ Hồ Chí Minh đã bám sát diễn biến của tình hình liên tục có sự bổ sung, phát triển. Một thực tế không thể phủ nhận là từ năm 1930 đến 1945, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Nhân dân ta đã trải qua 15 năm đấu tranh cách mạng đầy khó khăn, gian khổ, hy sinh. Phong trào cách mạng có những lúc lâm vào thoái trào do bị giặc khủng bố trắng, đàn áp dã man.

Mặc dù vậy, bằng chủ trương, đường lối, giải pháp cách mạng đúng đắn, phù hợp, Đảng ta đã lãnh đạo toàn dân đoàn kết thành một khối thống nhất đứng lên đấu tranh. Cần khẳng định 3 cao trào cách mạng dưới sự lãnh đạo của Đảng từ 1930 đến 1945 là ba cuộc tổng diễn tập để chuẩn bị cho Cách mạng Tháng Tám sau này. Thực tế đó càng thêm cơ sở để khẳng định, đây thực sự là một cuộc cách mạng được tổ chức, lãnh đạo chứ không phải là "ngẫu nhiên" hay chỉ là một “cuộc khởi nghĩa” đơn thuần như luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, phản động.

Đặc biệt, tại Hội nghị Trung ương VIII (tháng 5-1941), Đảng ta chủ trương nêu cao ngọn cờ giải phóng dân tộc, đặt quyền lợi của quốc gia, dân tộc lên trên lợi ích của bộ phận, của giai cấp. Để tập hợp, đoàn kết rộng rãi quần chúng nhân dân và phát triển lực lượng chính trị, Đảng ta quyết định thành lập Mặt trận Việt Minh (gọi tắt là Việt Minh). Chủ trương, đường lối của cách mạng được Đảng ta xác định là đi từ khởi nghĩa từng phần tiến tới Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước.

Lán Khuổi Nặm, Pác Bó, xã Trường Hà (Hà Quảng) - nơi diễn ra Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 8, từ ngày 10 đến ngày 19-5-1941, do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc chủ trì. Ảnh tư liệu: Đặng Tuấn.

Trước những biến đổi mau lẹ của tình hình thế giới, Đảng ta đặc biệt chú trọng đến phát triển tình thế cách mạng, tạo thời cơ và nắm bắt thời cơ. Những chủ trương, đường lối được xác định tại Hội nghị Trung ương VIII tiếp tục được Đảng ta phát triển, bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tế của cách mạng. Các chỉ thị, quyết định nhằm tăng cường công tác lãnh đạo cách mạng liên tiếp được ban hành, trong đó vạch rõ phương hướng đấu tranh của quần chúng xây dựng lực lượng chính trị, phát triển lực lượng vũ trang, xây dựng căn cứ địa cách mạng tích cực chuẩn bị cho sự thành công của Cách mạng Tháng Tám năm 1945.

Chuẩn bị lực lượng

Đảng ta xác định rõ, xây dựng lực lượng chính trị là nhiệm vụ căn bản quyết định của cách mạng Việt Nam, chỉ khi nào có lực lượng chính trị mạnh mới lãnh đạo nhân dân khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền. Quyết định thành lập Mặt trận Việt Minh của Đảng và lãnh tụ Hồ Chí Minh là quyết sách rất đúng đắn và kịp thời. Dưới sự chỉ đạo của Mặt trận Việt Minh, nhiều tổ chức, đoàn thể, lực lượng đoàn kết yêu nước đã ra đời và tập hợp trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Sự phát triển không ngừng của cách mạng đã tạo nên uy tín lớn giúp Mặt trận Việt Minh tập hợp được lực lượng quần chúng đông đảo, đồng thời tạo ra uy thế chính trị đối với bọn đế quốc thực dân, phong kiến.

Từ chủ trương tổ chức, lãnh đạo quần chúng khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền trên cơ sở lực lượng chính trị đã được xây dựng, Đảng ta đã từng bước xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng. Đặc biệt ngày 22-12-1944, tại Khu rừng Trần Hưng Đạo (Cao Bằng), Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân chính thức ra đời. Nhiệm vụ quan trọng của Đội là tuyên truyền, vận động nhân dân nổi dậy gây dựng cơ sở chính trị, chuẩn bị cho Tổng khởi nghĩa khi thời cơ đến. Cùng trong khoảng thời gian này, trên địa bàn cả nước, nhiều đội du kích được thành lập, sau phát triển thành các đội Cứu quốc quân.

Lực lượng vũ trang trong Cách mạng Tháng Tám.

Tại Hội nghị Quân sự Bắc Kỳ (tháng 4-1945), Đảng ta quyết định thống nhất Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân và Cứu quốc quân thành tổ chức Việt Nam Giải phóng quân. Đây là lực lượng nòng cốt cho cuộc đấu tranh giải phóng giành chính quyền tháng 8 năm 1945.

Để bảo đảm an toàn bí mật và bảo vệ lực lượng cách mạng, nhất là lực lượng vũ trang, Đảng ta đặc biệt quan tâm đến xây dựng các căn cứ địa cách mạng (sau phát triển thành an toàn khu). Pác Bó - Cao Bằng là căn cứ địa cách mạng đầu tiên được xây dựng. Tiếp đó, Căn cứ địa cách mạng Bắc Sơn - Võ Nhai được thành lập (2-1941). Đầu năm 1943, Căn cứ Cao Bằng - Bắc Sơn được nối liền. Sau đó căn cứ địa được mở rộng ra 6 tỉnh: Cao - Bắc - Lạng – Hà – Tuyên - Thái. Tháng 6 năm 1945, Đảng ta quyết định thành lập Khu giải phóng Việt Bắc và trở thành căn cứ địa cách mạng của cả nước.

Cuộc mít-tinh phát động khởi nghĩa giành chính quyền do Mặt trận Việt Minh tổ chức tại Nhà hát lớn Hà Nội ngày 19-8-1945. Ảnh: tư liệu

Sự ra đời của căn cứ địa cách mạng đã góp phần quan trọng vào việc bảo vệ lực lượng cách mạng, bảo vệ cán bộ lãnh đạo, đồng thời tạo điều kiện cho Đảng nắm bắt tình hình kịp thời chỉ đạo cách mạng cùng với xây dựng lực lượng vũ trang, xây dựng Đảng và đào tạo cán bộ đáp ứng sự phát triển của phong trào cách mạng. Căn cứ địa cách mạng - an toàn khu được xem là nét sáng tạo, độc đáo mang tầm chiến lược của Đảng ta và lãnh tụ Hồ Chí Minh, vì nó chưa từng có trên thế giới và trong lịch sử giữ nước của dân tộc...

Mau lẹ chớp thời cơ

Đúng như nhận định, vào tháng 3-1945, khi Nhật đảo chính Pháp, Ban Thường vụ Trung ương Đảng đã ra Chỉ thị "Nhật-Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta". Tiếp đó vào khoảng giữa năm 1945, tình hình thế giới diễn biến hết sức mau lẹ theo chiều hướng có lợi cho các lực lượng tiến bộ. Khi đó kẻ thù trực tiếp của nhân dân Việt Nam là phát xít Nhật đã bị Hồng quân Liên Xô và các lực lượng đồng minh đánh bại...

Cách mạng tháng Tám đã mở ra thời kỳ mới cho dân tộc Việt Nam. Ảnh minh họa

Nhận thấy thời cơ cách mạng đã chín muồi, đêm 13-8, Trung ương Đảng và Tổng bộ Việt Minh thành lập Ủy ban Khởi nghĩa toàn quốc phát động toàn dân nổi dậy Tổng khởi nghĩa. Ngay sau khi thành lập, Ủy ban đã ra Quân lệnh số 1 hạ lệnh Tổng khởi nghĩa. Đồng thời Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Ủy ban Dân tộc giải phóng đã gửi thư cho đồng bào và chiến sĩ cả nước kêu gọi nổi dậy Tổng khởi nghĩa giành chính quyền... Nhờ có những chủ trương, đường lối đúng đắn, những quyết sách kịp thời của Đảng đứng đầu là lãnh tụ Hồ Chí Minh mà cách mạng Việt Nam ngày càng phát triển, liên tiếp giành thắng lợi và đi đến thành công.

Du khách đến tham quan Khu Di tích Pác Pó- Cao Bằng. Ảnh tư liệu: TTXVN

Những diễn biến cơ bản nêu trên đã minh chứng rất rõ nét vai trò lãnh đạo của Mặt trận Việt Minh, của Đảng ta và lãnh tụ Hồ Chí Minh đối với đất nước nói chung và trong Cách mạng Tháng Tám, Quốc khánh 2-9-1945 nói riêng là hết sức to lớn. Cách mạng Tháng Tám năm 1945 và việc ra đời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa – Nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á không phải là sự "ngẫu nhiên", không phải là “ăn may” mà là được tổ chức, lãnh đạo chặt chẽ, công phu theo đường hướng lãnh đạo đúng đắn của Đảng Cộng sản Việt Nam. Đây là điều không một thế lực nào, không một tổ chức nào, không một cá nhân nào có thể bóp méo, xuyên tạc và phủ nhận được.

---------------------

(1) Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng, toàn tập, tập 2, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2002, trang 2

Kim Lân