Nghệ An: Khó khăn trong thu thuế tài nguyên

Thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường là nguồn thu không nhỏ, góp phần hoàn thành mục tiêu, kế hoạch và dự toán giao thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn tỉnh. Quan trọng hơn, nguồn thu này nhằm mục đích tái tạo, khắc phục, giảm thiểu ô nhiễm môi trường do các hoạt động khai thác, sản xuất kinh doanh. Hiện nay, trên địa bàn Nghệ An có nhiều doanh nghiệp được cấp quyền khai thác khoáng sản, song nguồn thu thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường trong lĩnh vực này đạt thấp. Trong khi đó, việc khai thác khoáng sản đã ảnh hưởng rất lớn đến hạ tầng giao thông, môi trường và làm cạn kiệt nguồn tài nguyên...

Khai thác cát ở Thanh Chương. Ảnh: Văn Trường

Chi cục quản lý địa bàn các huyện Thanh Chương, Đô Lương, Tân Kỳ có nhiều mỏ cát, đá nhưng nguồn thu thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường trong lĩnh vực này còn khó khăn. Như trong năm 2021, tỉnh giao 3 huyện trên thu phí bảo vệ tài nguyên môi trường 6,5 tỷ đồng nhưng đến nay mới thu được 4,8 tỷ đồng, hiện còn hơn 1,8 tỷ đồng chưa thu được. Thu thuế tài nguyên trên 20 tỷ đồng, nay mới thu được 16 tỷ đồng, hiện đang còn 4 tỷ đồng. Số đơn vị đang còn nợ các loại thuế trên như Công ty TNHH Một thành viên Tân Lộc; Công ty TNHH Đạt Anh; Công ty TNHH Nguyễn Bá Lương; Công ty TNHH Toản Thành; Công ty CP xây dựng Phả Ngọc Nghệ An...

Ông Nguyễn Hữu Vinh – Phó Chi cục trưởng Chi cục Thuế khu vực Sông Lam I

Ông Vinh cho biết thêm: Để tập trung thu nợ thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường trong thời gian tới, Chi cục triển khai văn bản, hướng dẫn chính sách, nghĩa vụ về phí bảo vệ môi trường đối với hoạt động khai thác khoáng sản để người nộp thuế kê khai bổ sung, khắc phục vi phạm. Phối hợp với chính quyền địa phương các cấp, thường xuyên kiểm tra thu, truy thu thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường đối với các hoạt động khai thác, thu mua khoáng sản trên địa bàn huyện; xử lý kiên quyết những trường hợp có hành vi trốn thuế, gian lận thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường trong việc khai thác khoáng sản theo đúng quy định. Tham mưu cho các huyện, yêu cầu các doanh nghiệp lắp đặt các trạm cân, camera để giám sát khối lượng khoáng sản xuất bán...

Theo báo cáo của Cục Thuế Nghệ An, tính đến thời điểm này Cục Thuế đã thu phí bảo vệ môi trường với khai thác khoáng sản đạt 80,670 tỷ đồng, theo kế hoạch được giao trong năm 2021 sẽ thu trên 104 tỷ đồng.Thu thuế tài nguyên đạt gần 398 tỷ đồng/kế hoạch 476 tỷ đồng.

Tỷ lệ thu 2 loại thuế trên còn đạt thấp, nguyên nhân là do thời gian qua dịch bệnh Covid-19 kéo dài nên nhiều doanh nghiệp khó khăn, tuy nhiên bên cạnh đó một số doanh nghiệp cố tình chây ì nợ thuế. Qua tìm hiểu được biết, khó khăn nhất hiện nay là đối với thuế tài nguyên và phí môi trường người nộp thuế tự khai, tự nộp nên một số trường hợp kê khai thiếu sản lượng tài nguyên khai thác, hoặc kê khai sai chủng loại tài nguyên nhằm áp dụng mức phí thấp hơn, kê khai chậm so với thời hạn.

Chế biến khoáng sản ở huyện Quỳ Hợp. Ảnh: Văn Trường

Để thực hiện thu tốt thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường, thời gian tới Cục Thuế Nghệ An chỉ đạo các phòng, Chi cục phối hợp với các chính quyền địa phương tăng cường kiểm tra tại cơ sở, kiểm tra kê khai thuế điện tử của doanh nghiệp tại cơ quan Thuế để xác định sản lượng khai thác hàng quý, tập hợp bảng kê bán lẻ hàng ngày, đối thoại với các doanh nghiệp. Đối chiếu hóa đơn đầu vào của các doanh nghiệp khai thác khoáng sản. Nếu phát hiện việc khai thuế chưa đúng với quy định của pháp luật, cơ quan thuế sẽ yêu cầu người nộp thuế khai bổ sung và thực hiện nộp thuế vào ngân sách Nhà nước.
Về lâu dài, cần tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về thuế; Có nhiều hình thức hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế kê khai, nộp thuế, kiểm tra, rà soát chặt chẽ hồ sơ khai thuế, qua đó đánh giá chính xác các nội dung thông tin kê khai trong hồ sơ thuế như sản lượng khai thác, sản lượng tiêu thụ, giá thành, giá bán...

Qua đó, giúp cơ quan thuế nắm được khối lượng, chủng loại khoáng sản có liên quan đến việc xác định nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp; tích cực phối hợp với các cơ quan hữu quan trong công tác quản lý thuế.

Văn Trường