Luật An ninh mạng không cấm người dân được bày tỏ quan điểm cá nhân

Lợi dụng để truyền tải những thông tin xấu độc

Hiện nay chúng ta có gần 100 triệu dân và số người sử dụng điện thoại thông minh, sử dụng các phương tiện, thiết bị và sử dụng mạng xã hội với tỷ lệ rất cao (trên 70 triệu thuê bao). Theo Phó giáo sư, tiến sĩ Đỗ Cảnh Thìn, Phó Giám đốc Trung tâm Quản lý và Quản trị An ninh phi truyền thống, Đại học Quốc gia Hà Nội, tội phạm mạng diễn ra hầu hết ở các lĩnh vực từ xâm phạm an ninh quốc gia, đến lừa đảo chiếm đoạt tài sản, vu khống làm nhục người khác, nhưng nguy hiểm nhất hiện nay là các thế lực thù địch, những kẻ bất mãn thường sử dụng mạng xã hội để chống phá Đảng, Nhà nước với nhiều phương thức khác nhau.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đỗ Cảnh Thìn cho rằng, lợi dụng không gian mạng, đó là tính lan truyền nhanh đến mọi ngóc ngách của đời sống xã hội và tác động trực diện đến các đối tượng tiếp cận thông tin. Các đối tượng thường dùng rất nhiều thủ đoạn, xuyên tạc, bóp méo sự thật, thổi phồng sự kiện, bình luận ác ý và cài đặt ý đồ. Những thông tin xấu độc, lập lờ, làm cho người tiếp cận thông tin không biết đâu là sự thật và hoang mang dao động, thậm chí mất niềm tin vào Đảng, Nhà nước.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đỗ Cảnh Thìn.

Không chỉ sử dụng mạng xã hội để thực hiện chống phá Đảng, Nhà nước vào các thời điểm đất nước diễn ra các sự kiện chính trị lớn như Đại hội Đảng, bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp, mà mạng xã hội còn là "mảnh đất" màu mỡ cho lừa đảo chiếm đoạt tài sản, xúc phạm danh dự, vu khống người khác. Thậm chí buôn bán hàng cấm qua mạng xã hội diễn ra liên tục và ngày càng tinh vi như giả danh cán bộ công an, kiểm sát, tòa án gọi điện nhắn tin đe dọa yêu cầu nạn nhân chuyển tiền vào tài khoản của đối tượng; giả mạo cán bộ ngân hàng nhắn tin yêu cầu nạn nhân cung cấp số tài khoản và mã OTP, rồi rút tiền; tạo những trang web mạo danh cơ quan, tổ chức, công ty có uy tín để huy động vốn đầu tư vào các dự án bất động sản; hoặc mô hình kinh doanh "bánh vẽ" để dụ dỗ những người muốn kiếm tiền nhanh chuyển khoản góp vốn; đến mạo danh các chủ Facebook, Zalo nhắn tin vay mượn tiền để chiếm đoạt.

Trước diễn biến phức tạp của tội phạm trên không gian mạng, lực lượng công an đã phối hợp chặt chẽ với các nhà cung cấp dịch vụ internet, cơ quan quản lý tiến hành nhiều giải pháp đồng bộ để đấu tranh ngăn chặn. Qua đó, hàng trăm trang mạng, hàng ngàn tài khoản mạng có nội dung độc hại, lừa đảo đã bị phát hiện bóc gỡ, xử lý; hàng trăm đối tượng phạm tội xâm phạm an ninh quốc gia, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, buôn bán người, xúc phạm danh dự người khác qua không gian mạng cũng đã bị đưa ra xử lý nghiêm trước pháp luật.

Đấu tranh tội phạm này còn nhiều khó khăn

Tuy nhiên, theo nhận định của các chuyên gia, kết quả đó vẫn chưa đạt yêu cầu. Bởi, công tác đấu tranh với loại tội phạm này gặp nhiều khó khăn. Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Xuân Yêm, nguyên Giám đốc Học viện Cảnh sát nhân dân nhìn nhận, tội phạm bình thường, việc thu thập và xác lập chứng cứ rất khó khăn. Nhưng đối với tội phạm mới mà chúng ta gọi là tội phạm phi truyền thống, chứng cứ phần lớn là chứng cứ điện tử thì việc thu thập và xác lập chứng còn khó khăn hơn.

Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Xuân Yêm, nguyên Giám đốc Học viện Cảnh sát nhân dân. Ảnh: Báo Công an nhân dân

Luật An ninh mạng đã có hiệu lực hơn 3 năm song những người sử dụng mạng xã hội vẫn chưa thực sự nắm hết các quy định của luật cũng như các hành vi bị cấm để có thể sử dụng mạng xã hội hiệu quả, tránh vi phạm đáng tiếc. Vào thời điểm đầu năm 2019 khi Luật An ninh mạng mới có hiệu lực, bên cạnh đại đa số người dân ủng hộ, vẫn xuất hiện một số ý kiến trái chiều. Thậm chí có những đối tượng với mục đích, động cơ xấu đã lợi dụng tình hình để kích động, rêu rao một số nội dung được quy định trong luật sẽ bóp nghẹt quyền tự do dân chủ, tự do ngôn luận.

Tuy nhiên, thực tế sau hơn 3 năm luật có hiệu lực, quyền tự do ngôn luận của người dân tiếp tục được mở rộng. Môi trường không gian mạng trở nên văn hóa, lành mạnh hơn.

Luật sư Trần Tuấn Anh, đoàn luật sư Hà Nội nhận định, luật không cấm người dân phát biểu quan điểm, chia sẻ thông tin trên không gian mạng nhưng sự tự do nào cũng có giới hạn. Vì vậy, khi chia sẻ và bình luận thông tin trên không gian mạng, mọi người cần lưu ý đến nguồn tin và tính chính xác của thông tin cũng như mục đích đưa thông tin.

Luật sư Trần Tuấn Anh.

“Luật An ninh mạng không cấm người dân được bày tỏ, thể hiện quan điểm cá nhân trên không gian mạng. Tuy nhiên, khi tham gia các bình luận, hoặc thể hiện quan điểm cá nhân trên không gian mạng, mọi người cần phải cân nhắc xem các nội dung mà mình tham gia trên không gian mạng ấy có vi phạm vào Điều 8 của Luật An ninh mạng không?”- luật sư Tuấn Anh nói.

Bà Nguyễn Minh Hồng - chuyên gia công nghệ thông tin chia sẻ, Luật An ninh mạng cùng với các văn bản pháp luật khác không những góp phần bảo vệ an ninh quốc gia, bảo vệ trật tự an toàn xã hội, bảo vệ tốt hơn nhân phẩm, danh dự của công dân trong không gian mạng mà còn giúp người dân nhận thức rõ hơn về quyền và nghĩa vụ khi tham gia vào các mạng xã hội. Bên cạnh đó, nó còn là liều thuốc đắng, ngăn ngừa thông tin giả.

Luật sư Nguyễn Thiện, công ty luật Anh Vũ cho rằng, quyền tự do ngôn luận của mọi người không bị hạn chế mà trái lại được đảm bảo tốt hơn bởi Luật An ninh mạng, miễn là những hoạt động đó nằm trong giới hạn cho phép của pháp luật Việt Nam.

“Sự tự do nào cũng đều có giới hạn, không chỉ những người đăng mới bị xử lý vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự mà ngay cả những người chia sẻ các thông tin này mà không kiểm chứng thì cũng bị xem là hành vi vi phạm pháp luật”.

Với hàng nghìn đối tượng đã bị các cơ quan chức năng xử lý hành chính và hình sự khi tung tin thất thiệt trên mạng xã hội nhằm mục đích câu like, câu view hoặc xuyên tạc chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, hàng trăm trường hợp công dân phải nhờ đến cơ quan bảo vệ pháp luật sử dụng các quy định của Luật An ninh mạng để bảo vệ danh dự, nhân phẩm của mình trên môi trường internet đã cho thấy Luật An ninh mạng là bộ luật thiết thực đi vào cuộc sống nhằm đảm bảo tốt hơn an ninh quốc gia cũng như quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ thể trên môi trường internet. Tuy nhiên, để đảm bảo sự an toàn cho chính mình mỗi người dùng mạng xã hội cũng phải luôn tỉnh táo trước những thông tin đăng tải. Quan trọng hơn nữa là phải có văn hóa và thượng tôn pháp luật về sự bình yên sự phát triển của xã hội./.

Sỹ Lý