Giải pháp tháo gỡ tình trạng giảm giờ làm, chấm dứt hợp đồng lao động

Hơn 2.000 người lao động bị giảm giờ làm

Qua khảo sát tại các địa phương, hiện nay các doanh nghiệp trên địa bàn Nghệ An cơ bản hoạt động ổn định, tuy nhiên tình trạng giảm giờ làm, chấm dứt hợp đồng lao động đối với một số bộ phận người lao động đã diễn ra với chiều hướng gia tăng. Đến ngày 27/11/2022, số doanh nghiệp bị ảnh hưởng, cắt giảm đơn hàng: 25 đơn vị. Chủ yếu là ngành may mặc, giày da, những đơn vị xuất khẩu thị trường Mỹ và châu Âu. Số lao động bị giảm giờ làm 19.942 người, 1.797 lao động chấm dứt hợp đồng, 452 người tạm hoãn hợp đồng lao động.

Cá biệt đến nay đã có 02 doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động là Công ty cổ phần Tập đoàn Quốc tế ABC - Chi nhánh Nghệ An và Công ty Trách nhiệm hữu hạn Matrix Vinh.

Tình trạng thiếu việc làm chủ yếu diễn ra ở các công ty may. Ảnh: CSCC

Ông Nguyễn Hoàng Vinh - Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động huyện Thanh Chương cho biết: “Công ty cổ phần Tập đoàn Quốc tế ABC - Chi nhánh Nghệ An tạm dừng hoạt động từ ngày 1/10/2022 đến 28/2/2023, do không có đơn hàng. Theo đó, hợp đồng lao động giữa 540 cán bộ, nhân viên, người lao động với công ty sẽ tạm hoãn trong thời gian trên.

Tương tự, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Matrix Vinh sẽ tạm ngừng sản xuất và dự kiến chấm dứt hợp đồng lao động với 435 người, chỉ giữ lại 31 lao động.

Còn trên địa bàn huyện Nghĩa Đàn, theo bà Nguyễn Thị Quỳnh Trang - Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động huyện, một số doanh nghiệp may mặc trên địa bàn đã bắt đầu cắt giảm nhân sự tương đối lớn do không có đơn hàng, như Công ty may Phú Linh, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Sản xuất thương mại Đức Phát, số lao động nghỉ do không có việc làm là 150 người, chiếm khoảng 20%.

Biến động nền kinh tế thế giới ảnh hưởng nặng nề đến tình hình kinh doanh, sản xuất của các doanh nghiệp trong nước. Ảnh: CSCC

Trên các địa bàn Đô Lương, Nghi Lộc, Diễn Châu, thành phố Vinh, Khu Kinh tế Đông Nam… nhiều doanh nghiệp cũng buộc phải thu hẹp sản xuất, hoặc sản xuất cầm chừng do thiếu đơn hàng, thiếu nguyên liệu, chi phí đầu vào tăng quá cao. Dự báo tình hình từ nay đến cuối năm 2022, quý I/2023 các doanh nghiệp vẫn gặp nhiều khó khăn do tình hình thế giới có nhiều biến động như chiến sự giữa Nga và Ukraine, giá xăng dầu tăng, đồng Đô la Mỹ tăng giá mạnh, lạm phát toàn cầu, Mỹ và các nước châu Âu lệnh cấm áp dụng đối với sợi bông thô, quần áo và hàng dệt làm từ bông trồng ở Tân Cương, kể cả các sản phẩm được làm ra ở nước thứ ba, nên các doanh nghiệp sẽ còn gặp nhiều khó khăn.

Một số giải pháp cần làm ngay

Nắm bắt tình hình một số doanh nghiệp đứng trước nguy cơ tạm dừng hoạt động, nhằm bảo vệ quyền lợi cho người lao động theo quy định của pháp luật, Liên đoàn Lao động tỉnh tập trung chỉ đạo các cấp công đoàn khẩn trương nắm bắt tình hình đồng thời triển khai đồng bộ các giải pháp cụ thể, thiết thực góp phần ổn định tình hình.

Liên đoàn Lao động tỉnh đã kịp thời chỉ đạo Liên đoàn Lao động huyện Thanh Chương tư vấn pháp luật cho 540 công nhân lao động của Công ty Trách nhiệm hữu hạn ABC về chế độ hoãn hợp đồng lao động và chế độ trợ cấp thất nghiệp khi doanh nghiệp buộc phải tạm dừng hoạt động một nửa công suất vì không có đơn hàng. Kết quả, công ty sẽ không hoãn hợp đồng lao động mà vẫn bố trí các công việc khác cho các trường hợp mang thai dưới 3 tháng tại nhà máy, đóng bảo hiểm liên tục để được hưởng chế độ thai sản khi sinh con; có 400/540 lao động thực hiện thủ tục chấm dứt hợp đồng lao động để hưởng bảo hiểm thất nghiệp. Có hơn 150 lao động thực hiện thủ tục hoãn hợp đồng, trước khi tạm hoãn hợp đồng lao động, công ty đã chi trả đầy đủ các chế độ cho công nhân.

Liên đoàn Lao động tỉnh Nghệ An tham dự hội nghị trực tuyến về tình hình giảm giờ làm chấm dứt hợp đồng lao động đối với người lao động do Tổng Liên đoàn Lao động tổ chức. Ảnh: CSCC

Tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Matrix Vinh, Công đoàn Khu Kinh tế Đông Nam đang tập trung hướng dẫn trình tự việc chấm dứt hợp đồng lao động theo các thủ tục quy định pháp luật. Liên đoàn Lao động tỉnh sẽ tiếp tục theo dõi tình hình, và kịp thời hỗ trợ đoàn viên, người lao động, doanh nghiệp nếu xảy ra các xung đột trong quan hệ lao động.

Về phía các doanh nghiệp, để duy trì công việc cho toàn bộ công nhân, các công ty đang triển khai một số biện pháp như: Không cắt giảm, chấm dứt hợp đồng lao động với công nhân mà cắt giờ làm thêm để làm những đơn hàng cũ và một số đơn hàng mới nhỏ lẻ để duy trì lao động tạm thời; tích cực chủ động tìm kiếm thị trường mới, khách hàng mới, đơn hàng mới; phổ biến tình hình thực tế và động viên tinh thần cho công nhân lao động…

Mặc dù tình hình kinh tế gặp nhiều khó khăn nhưng bên cạnh đó vẫn có nhiều doanh nghiệp có nhu cầu tuyển dụng mới lao động, nhất là các doanh nghiệp điện tử thuộc khu kinh tế. Nhiều dự án đầu tư lớn tại Nghệ An, dự báo sẽ thu hút hàng ngàn lao động trong và ngoài tỉnh. Để hỗ trợ doanh nghiệp, người lao động, Liên đoàn Lao động tỉnh sẽ tiếp tục đăng tải thông tin tuyển dụng của các doanh nghiệp trên trang fanpage của Công đoàn Nghệ An, trang Thông tin điện tử của Liên đoàn và hỗ trợ tư vấn pháp luật cho công nhân lao động về chế độ hoãn hợp đồng lao động và chế độ trợ cấp thất nghiệp khi doanh nghiệp buộc phải tạm dừng hoạt động.

Các cấp công đoàn đang, sẽ triển khai nhiều hoạt động hỗ trợ công nhân, lao động trong thời gian tới. Ảnh: CSCC

Đồng thời, Công đoàn Nghệ An sẽ khẩn trương triển khai một số giải pháp cụ thể khác như: Chỉ đạo công đoàn cấp trên, công đoàn cơ sở nắm chắc tình hình sản xuất, kinh doanh, đơn hàng và tình hình sử dụng lao động của doanh nghiệp để có biện pháp hỗ trợ kịp thời, tham gia đối thoại, thương lượng với người sử dụng lao động xây dựng phương án duy trì nhiều việc làm nhất có thể cho người lao động, hạn chế tối đa việc chấm dứt hợp đồng lao động, tạm hoãn hợp đồng lao động.

Với những doanh nghiệp buộc phải chấm dứt hợp đồng lao động thì công đoàn cơ sở với sự hỗ trợ của công đoàn cấp trên sẽ tham gia ý kiến vào phương án sử dụng lao động của doanh nghiệp, đảm bảo chi trả các chế độ mất việc làm hoặc thôi việc theo đúng quy định của pháp luật và của doanh nghiệp, thỏa ước lao động tập thể đã ký kết. Ngoài ra, báo cáo cấp ủy, chính quyền địa phương có biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp nhằm ổn định tình hình sản xuất, kinh doanh, chấp hành các chế độ đối với người lao động đang làm việc, giảm giờ làm, chấm dứt hợp đồng lao động; Kết nối các công đoàn cơ sở doanh nghiệp trên địa bàn có nhu cầu tuyển dụng lao động để giới thiệu việc làm cho người lao động; Có các chế độ hỗ trợ đối với những người lao động có hoàn cảnh khó khăn.

Trần Vân - Diệu Hoa