Mỹ và Philippines ký thoả thuận hạt nhân mang tính bước ngoặt
(Baonghean.vn) - Theo hãng thông tấn Reuters, Mỹ và Philippines hôm 17/11 đã ký một thỏa thuận mang tính bước ngoặt, theo đó cho phép Washington xuất khẩu công nghệ và vật liệu hạt nhân sang Manila.
Philippines đang khám phá việc sử dụng năng lượng hạt nhân để khử cacbon và tăng khả năng độc lập về năng lượng.
Phát biểu tại lễ ký kết được tổ chức kết bên lề Hội nghị thượng đỉnh APEC diễn ra ở San Francisco, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết: “Mỹ sẽ có khả năng chia sẻ thiết bị và vật liệu với Philippines khi họ nỗ lực phát triển các lò phản ứng mô-đun nhỏ và cơ sở hạ tầng năng lượng hạt nhân dân sự khác”.
Theo Reuters, các cuộc đàm phán về Thỏa thuận 123 đã bắt đầu vào tháng 11 năm 2022.
Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr cho biết trong một bài phát biểu: “Chúng tôi nhận thấy năng lượng hạt nhân sẽ trở thành một phần trong cơ cấu năng lượng của Philippines vào năm 2032 và chúng tôi rất vui mừng được theo đuổi con đường này với Mỹ. Năng lượng hạt nhân là một lĩnh vực mà chúng tôi có thể thể hiện rằng mối quan hệ liên minh và đối tác Philippines-Mỹ thực sự hiệu quả”.
Hiện vẫn cần có sự chấp thuận của Quốc hội Mỹ đối với thỏa thuận này, theo đó sẽ cho phép chuyển giao vật liệu, thiết bị và thông tin hạt nhân một cách hòa bình tuân thủ các yêu cầu không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Tính đến cuối năm 2022, Mỹ đã có 23 thỏa thuận bao trùm 47 quốc gia, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế và Đài Loan.
Philippines muốn khai thác năng lượng hạt nhân làm nguồn năng lượng phụ tải cơ bản thay thế khả thi trong bối cảnh nước này tìm cách ngừng hoạt động các nhà máy than để giúp đáp ứng các mục tiêu về khí hậu và tăng cường an ninh năng lượng. Quốc gia khu vực Đông Nam Á này dễ bị ảnh hưởng bởi giá dầu toàn cầu biến động, tình trạng mất điện theo mùa và giá điện cao.
Những nỗ lực trước đây nhằm theo đuổi năng lượng hạt nhân ở Philippines đã dừng lại do lo ngại về tính an toàn, nhưng ông Marcos đã thảo luận về khả năng hồi sinh một nhà máy điện hạt nhân đã bị phá sản, vốn được xây dựng để ứng phó với cuộc khủng hoảng năng lượng dưới thời người cha của ông còn nắm quyền.
Hoàn thành vào năm 1984, 2 năm sau đó, Nhà máy điện hạt nhân Bataan bị ngừng hoạt động sau khi ông Marcos cha bị lật đổ, thảm họa hạt nhân Chernobyl xảy ra và những cáo buộc về vấn nạn tham nhũng.