Việt Nam-Campuchia 'nghĩa bạn bè mãi mãi không phai'

Sáng 7/1, Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam, Bộ Ngoại giao và UBND TP Hà Nội tổ chức trọng thể lễ kỷ niệm 45 năm Ngày chiến thắng chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam của Tổ quốc và cùng quân dân Campuchia chiến thắng chế độ diệt chủng (7/1/1979-7/1/2024).

Tham dự lễ kỷ niệm có Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng; Thường trực Ban Bí thư, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Trương Thị Mai cùng lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội, cựu chuyên gia, quân tình nguyện Việt Nam từng làm nghĩa vụ quốc tế tại Campuchia.

Về phía nước bạn, có Phó Thủ tướng Campuchia Neth Savoeun và đoàn đại biểu Đảng Nhân dân Campuchia, Quốc hội, Chính phủ Campuchia; lưu học sinh, người dân Campuchia đang học tập và làm việc tại Việt Nam.

Phát biểu tại lễ kỷ niệm, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhắc lại phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong chuyến thăm Campuchia (7/2017): “Lịch sử không bao giờ bị lãng quên và không ai bị quên lãng. Vinh quang đời đời thuộc về những người con ưu tú đã ngã xuống vì Tổ quốc của hai dân tộc”.

Phó Thủ tướng điểm lại lịch sử Campuchia, sau khi lên cầm quyền tháng 4/1975, tập đoàn Pol Pot đã lợi dụng thành quả cách mạng, phản bội nhân dân Campuchia, thi hành chế độ diệt chủng, đưa Campuchia rơi vào thảm họa khủng khiếp chưa từng có trong lịch sử. Chỉ trong 3 năm 8 tháng và 20 ngày, đã có hơn 3 triệu người dân Campuchia và hàng chục ngàn người dân Việt Nam bị giết hại dã man.

Phó Thủ tướng cho biết, đáp ứng lời kêu gọi khẩn thiết của Mặt trận Đoàn kết dân tộc cứu nước Campuchia, của nhân dân Campuchia và để bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc, bảo vệ tính mạng, tài sản của người dân, Việt Nam đã thực hiện quyền tự vệ chính đáng của mình, đập tan các hành động xâm lược, cùng với lực lượng vũ trang và nhân dân Campuchia đánh đổ chế độ diệt chủng tàn bạo.

Phó Thủ tướng khẳng định: "Đó là hành động phù hợp pháp lý và đạo lý, thể hiện tinh thần quốc tế cao cả, trong sáng, chí nghĩa, chí tình, sẵn sàng hy sinh xương máu vì mối quan hệ gắn bó thủy chung, lâu đời giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân hai nước; là sự tiếp nối truyền thống đoàn kết đấu tranh chống kẻ thù chung của hai dân tộc".

Phó Thủ tướng chia sẻ, chiến thắng lịch sử này là chiến thắng chung của nhân dân hai nước, khép lại một trang sử đen tối nhất của Campuchia, cứu nhân dân Campuchia thoát khỏi thảm họa diệt chủng, mở ra kỷ nguyên mới.

Sau giải phóng, hàng ngàn cán bộ chuyên gia, hàng vạn quân tình nguyện Việt Nam tiếp tục sát cánh cùng nhân dân Campuchia thực hiện công cuộc hồi sinh và ngăn chặn sự quay trở lại của chế độ diệt chủng. Biết bao anh hùng, chuyên gia, quân tình nguyện Việt Nam và lực lượng vũ trang cách mạng Campuchia đã hy sinh hoặc để lại một phần xương máu trên chiến trường.

Phó Thủ tướng cho biết, sau nhiều năm xét xử, ngày 16/11/2018, Tòa án đặc biệt Tư pháp Campuchia dưới sự bảo trợ của Liên Hợp Quốc đã chính thức ra phán quyết các cựu thủ lĩnh của tập đoàn Pol Pot phạm tội ác diệt chủng chống lại loài người.

"Phán quyết này đã trả lại công lý cho những nạn nhân vô tội bị sát hại bởi bè lũ diệt chủng Pol Pot và một lần nữa khẳng định tính chính nghĩa sáng ngời, sự giúp đỡ vô tư, trong sáng của lực lượng chuyên gia, quân tình nguyện Việt Nam", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Ngày nay, Việt Nam và Campuchia tiếp tục đưa quan hệ láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài phát triển lên tầm cao mới.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái chia sẻ: "Ca dao Việt Nam có câu Sông Cửu Long nghìn năm vẫn chảy/Nghĩa bạn bè mãi mãi không phai", quan hệ Việt Nam-Campuchia sẽ tiếp tục phát triển.

Còn Phó Thủ tướng Campuchia Neth Savoeun nhấn mạnh: "Ngày 7/1 đã thấm sâu vào trái tim của người Campuchia. Chúng ta luôn tổ chức lễ kỷ niệm với tinh thần mãi mãi ghi nhớ công ơn cao cả của các nhà yêu nước và đặc biệt là các chiến sĩ quân tình nguyện Việt Nam".

Phó Thủ tướng Campuchia cho rằng nếu không có sự cứu giúp, hỗ trợ kịp thời của quân tình nguyện Việt Nam, dân tộc Campuchia thực sự đứng trước nguy cơ chết chóc nghiêm trọng.

"Chiến thắng ngày 7/1 đã khép lại kỷ nguyên cay đắng, mở ra một kỷ nguyên hồi sinh của nhân dân Campuchia. Nếu không có sự kiện đó thì không có Campuchia ngày nay. Campuchia thực sự đã may mắn khi thoát khỏi chế độ dã man, tàn nhẫn", ông Neth Savoeun nói.

Ông cho biết, Campuchia và Việt Nam là nước láng giềng, dù trải qua thăng trầm lịch sử và thử thách lớn nhưng vẫn giữ được quan hệ tốt đẹp, phát triển trên mọi lĩnh vực.

Điểm lại những thành tựu trong quan hệ chính trị, kinh tế, giao lưu nhân dân giữa hai nước, Phó Thủ tướng Campuchia khẳng định: "Việt Nam-Campuchia là điển hình nước láng giềng tốt nhất trên thế giới, thể hiện lòng tốt, tình anh em hữu nghị và thuỷ chung".

Là người trực tiếp tham gia chiến đấu, sát cánh cùng nhân dân Campuchia, Đại tá Nguyễn Dĩnh chia sẻ: "Khi bộ đội tình nguyện Việt Nam tiến quân vào Campuchia, chúng tôi được nhân dân khắp các vùng, miền ở Campuchia hân hoan chào đón và tích cực giúp đỡ, hợp tác, che chở".

Những ngày đầu giải phóng, bộ đội tình nguyện Việt Nam không quản khó khăn, tích cực hỗ trợ giúp hàng chục vạn, hàng triệu người dân tiều tuỵ, đói khát ở các nơi trở về quê cũ, ổn định cuộc sống, giúp dân làm lại nhà cửa, lập lại bệnh viện, trường học, khôi phục chùa chiền. Bộ đội tình nguyện và chuyên gia Việt Nam còn nuôi dưỡng hàng ngàn trẻ em Campuchia mồ côi sau nạn diệt chủng.

Sau 7 đợt rút quân, ngày 26/9/1989 những đơn vị và chiến sĩ cuối cùng của Việt Nam đã trở về Tổ quốc, đánh dấu ngày quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hoàn thành nghĩa vụ quốc tế vẻ vang tại Campuchia.

Đại tá Nguyễn Dĩnh tâm sự, ngày nay chương trình “Ươm mầm hữu nghị” do Hội Hữu nghị Việt Nam - Campuchia phát động từ hơn 10 năm qua đã nhận đỡ đầu hơn 300 lượt sinh viên Campuchia sang Việt Nam học tập, góp phần làm cho thế hệ trẻ hai nước gần gũi, quý mến, hiểu biết hơn về truyền thống đoàn kết hữu nghị Việt Nam-Campuchia.

Trần Thường - Phạm Hải