Vì sao Tổng thống Nga Putin muốn lập ‘vùng đệm’ ở Ukraine?

Tổng thống Putin nói với các nhà báo hôm 17/3 rằng, một “vùng đệm” tiềm năng có thể được tạo ra để ngăn chặn Kiev pháo kích vào lãnh thổ Nga bằng vũ khí của NATO mà Ukraine hiện có.

Sau đó cùng ngày, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov làm rõ thêm rằng biện pháp do Tổng thống Nga đề xuất là cần thiết để ngăn chặn các cuộc tấn công liên tục bằng pháo và máy bay không người lái của chính quyền Kiev nhằm vào các khu dân cư và cơ sở dân sự của Nga.

Ông Peskov nói với các phóng viên: “Chúng chỉ có thể được bảo đảm bằng cách tạo ra một hành lang nhất định, một vùng đệm nhất định để bất kỳ phương tiện nào mà kẻ thù có thể sử dụng để tấn công đều nằm ngoài tầm với”.

Sergei Poletaev, một nhà phân tích chính trị người Nga, nói với Sputnik: “Cần phải phân biệt các loại vùng đệm. Loại thứ nhất được thiết lập do thỏa thuận ngừng bắn. Loại thứ hai được thiết lập do hành động mạnh mẽ của một trong các bên".

Ông Poletaev nói: “Trong trường hợp của chúng tôi, lựa chọn thứ hai có vẻ phù hợp hơn: đó là khi một trong các bên tổ chức một hoạt động quân sự để đảm bảo một khu vực an ninh nhất định bên ngoài biên giới của mình, với lý do thực tế là mối đe dọa đến từ một quốc gia láng giềng”.

Theo Poletaev, Nga đã cố gắng đàm phán về một loại vùng đệm với những thành viên khác của Bộ tứ Normandy trong khuôn khổ Thỏa thuận Minsk 2014 và 2015 để đảm bảo an ninh cho dân thường Donbass trong bối cảnh Ukraine “pháo kích bừa bãi” vào khu vực.

Nhà phân tích cho biết: "Điều này được coi là rút vũ khí hạng nặng khỏi đường phân giới. Trong phụ lục của thỏa thuận Minsk, những khu vực này thậm chí còn được vẽ trên bản đồ".

Tuy nhiên, chính quyền Kiev đã không tuân thủ các thỏa thuận, trong khi những nước phương Tây ủng hộ Ukraine sau đó thừa nhận rằng họ đã sử dụng Hiệp định Minsk như một sự tạm dừng để tạo điều kiện cho Ukraine củng cố quân đội.

Poletaev nói thêm, chiều sâu của vùng đệm phụ thuộc vào loại vũ khí mà quân đội Ukraine sẽ sử dụng.

"Nếu chúng ta đang nói về đại bác hoặc tên lửa pháo binh thì khoảng cách này là khoảng 40-50 km. Cụ thể, hệ thống pháo của phương Tây phổ biến nhất được Ukraine sử dụng là pháo M777. Chúng có tầm bắn từ 20 đến 40 km, tùy từng loại đạn được sử dụng. Tầm bắn của đạn Excalibur dẫn đường phức tạp là hơn 40 km. Các hệ thống Grad, bao gồm cả các phiên bản nâng cấp, hay Vampir [RM-70] của Czech cũng có tầm bắn lên tới 40 km. Đó chính là chiều sâu… Tức là, chúng ta đang nói về việc tước khỏi kẻ thù khả năng pháo kích ồ ạt vào Belgorod và các thành phố biên giới khác của Nga".

Tuy nhiên, nhà phân tích cũng nhận xét, vùng đệm sẽ không ngăn được kẻ thù tấn công lãnh thổ Nga bằng máy bay không người lái và tên lửa tầm xa. Gần đây nhất, Ukraine đã tăng cường các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào các cơ sở của Nga, trong khi một cuộc trò chuyện bị rò rỉ của các sĩ quan cấp cao của Đức đã tiết lộ kế hoạch sử dụng tên lửa Taurus chống lại các mục tiêu dân sự của Nga. Tên lửa hành trình Taurus có tầm bắn lên tới 500 km.

Cũng theo nguồn tin trên, Tổng thống Nga Putin đã đề cập đến việc thiết lập vùng đệm vào ngày 13/6/2023 để đối phó với các cuộc xâm nhập, tấn công và pháo kích vào lãnh thổ Nga của Ukraine.

Cụ thể, Tổng thống Putin phát biểu trong cuộc gặp các phóng viên chiến trường đang đưa tin về chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga: “Khả năng pháo kích vào lãnh thổ của chúng tôi từ Ukraine vẫn còn nguyên. Đây là một số giải pháp: thứ nhất, tăng cường hiệu quả của cuộc đấu tranh chống pháo. Nhưng điều này không có nghĩa là sẽ không có các cuộc tấn công tên lửa nhằm vào lãnh thổ của chúng tôi. Nhưng nếu điều này tiếp tục thì rõ ràng chúng tôi sẽ phải xem xét vấn đề - và tôi đang nói điều này rất cẩn trọng - về việc tạo ra một vùng đệm trên lãnh thổ Ukraine ở một khoảng cách xa đến mức không thể tiếp cận được lãnh thổ của chúng tôi”.

Thời điểm đó, ông Putin lưu ý rằng, Điện Kremlin phải xem tình hình diễn biến như thế nào. Khi các cuộc tấn công của Ukraine tiếp tục diễn ra, Moskva dường như đang tăng cường xem xét lựa chọn này.

Hoàng Bách