Cảnh báo tình trạng gây tai nạn rồi bỏ mặc nạn nhân
Việc lái xe điều khiển phương tiện giao thông gây tai nạn sau đó chạy trốn khỏi hiện trường thể hiện sự coi thường sức khỏe và tính mạng của người khác, coi thường pháp luật. Đây là vấn đề đã được lên án nhiều, tuy nhiên, thực tế vẫn diễn ra, gây bức xúc trong quần chúng nhân dân.
Khi mạng người bị xem nhẹ
Mới đây, vào khoảng 22h55’ tối 21/5/2024, trên đường Thăng Long (thành phố Vinh) xảy ra một vụ tai nạn giao thông. Tại hiện trường phát hiện 2 thanh niên cùng xe máy nằm giữa đường, ngoài ra, còn có một biển số xe ô tô con rớt lại trên đường.
Anh Võ Đức Duẩn (ở đối diện số nhà 143 đường Thăng Long, xã Nghi Liên (TP. Vinh) kể lại: Vào khoảng thời gian trên, tôi đang ở trong nhà thì nghe tiếng động mạnh, chạy ra đường Thăng Long thấy 2 thanh niên bị thương nặng nằm ở mép phía Tây đường, cách đó khoảng 20m về phía Bắc có 1 chiếc xe máy BKS 37H1-274.56 bị hư hỏng nặng.
Bên cạnh đó, có một biển số xe ô tô BKS 37D-024.17 nằm giữa đường. Cũng theo anh Duẩn, trước đó, một số người dân ra hiện trường thấy có 1 ô tô Kia Morning nhưng đã bỏ chạy.
Hậu quả vụ tai nạn nói trên, khiến 1 nạn nhân tên Toản (SN 2004), trú tại xã Châu Thái, huyện Quỳ Hợp tử vong, người còn lại bị thương nặng.
Ngay sau đó, lực lượng chức năng đã tìm ra chiếc xe ô tô gây tai nạn. Theo thông tin đăng kiểm, xe ô tô BKS 37D-024.17 là loại ô tô tải van, đăng ký ngày 28/12/2017, chủ phương tiện là N.T.H.N (SN 1994). Thời hạn kiểm định là 19/7/2022, hết hạn kiểm định gần 2 năm nay.
Trước đó, vào lúc 14h25' ngày 29/01/2023, trên Quốc lộ 46 đoạn qua thôn Thanh Tiến, xã Võ Liệt (Thanh Chương), xe máy mang biển kiểm soát 37D1 - 790.XX đang lưu thông theo hướng cầu Rộ - Thanh Thủy thì va chạm trực diện với xe ô tô chở khách đi ngược chiều.
Sau cú va chạm mạnh, người điều khiển xe máy tử vong tại chỗ. Tại hiện trường, chiếc xe máy nằm giữa đường, vỡ nát phần đầu, nạn nhân nằm bên đường cách vị trí va chạm khoảng 15m.
“Nghe tiếng “rầm”, tôi chạy ra đường thì xe ô tô chở khách đã bỏ chạy, nạn nhân bị hất văng sang vệ đường đã tử vong, bên cạnh có chiếc điện thoại. Tôi vội cầm lấy điện thoại và gọi vào nhiều số trong danh bạ để thông báo cho người thân”, một người dân thôn Thanh Tiến, xã Võ Liệt (Thanh Chương) chia sẻ. Nạn nhân sau đó được xác định là cán bộ công an đang công tác tại Trại giam số 6, huyện Thanh Chương.
Anh Nguyễn Văn A., trú tại huyện Diễn Châu, từng có người thân tử vong do không được tài xế gây tai nạn đưa đi cấp cứu kịp thời cho biết: Để xảy ra tai nạn giao thông là điều ngoài ý muốn, song đáng ra tài xế gây tai nạn nên đối diện với điều không may đó để xử lý hậu quả, đưa người bị nạn đi cấp cứu kịp thời thì dẫu biết người thân của mình khó qua khỏi, người nhà cũng bớt phần oán hận, bớt ám ảnh rất nhiều.
Điều tra, xử lý nghiêm
Theo quy trình, sau khi nhận được thông tin về các vụ TNGT, cơ quan chức năng sẽ nhanh chóng có mặt để khám nghiệm hiện trường; khẩn trương soát xét, thu thập các thông tin liên quan, nhất là đối với người bị nạn và các nhân chứng có mặt tại hiện trường để có thể nắm được đặc điểm phương tiện gây tai nạn.
Bên cạnh đó, tiến hành rà soát các điểm có sử dụng camera trên tuyến để xác định các phương tiện qua lại trong thời điểm trước và sau khi xảy ra tai nạn; đồng thời, phối hợp với các tổ tuần tra, Công an các đơn vị, địa phương để tiến hành chốt chặn tại các tuyến, địa bàn...
Tuy nhiên, quá trình điều tra, xử lý các vụ gây TNGT rồi bỏ trốn, cơ quan chức năng gặp không ít khó khăn, vướng mắc, nhất là các vụ việc xảy ra vào ban đêm, lúc vắng người qua lại hoặc xảy ra trên các tuyến mà phương tiện có thể chạy với tốc độ cao như tuyến Quốc lộ 1A.
Theo Trung tá Nguyễn Anh Tuấn - Đội trưởng Đội tuyên truyền, điều tra, giải quyết TNGT và xử lý vi phạm, phòng CSGT tỉnh: Nhiều đối tượng điều khiển phương tiện ô tô, xe máy tham gia giao thông khi gây tai nạn đã điều khiển phương tiện chạy khỏi hiện trường, lợi dụng thời điểm ban đêm, trời mưa, đoạn đường tối, vắng người qua lại để bỏ trốn... Bên cạnh đó, để qua mắt lực lượng chức năng, số đối tượng này còn nhanh chóng đưa phương tiện bị tai nạn đi cất giấu, sửa chữa.
Tuy nhiên, căn cứ trên dấu vết tại hiện trường kết hợp với nguồn tin, hình ảnh của người dân cung cấp, cơ quan chức năng đều truy tìm được người điều khiển phương tiện để xử lý theo quy định. Kể cả những vụ việc khi đối tượng gây tai nạn đã bỏ chạy hàng trăm cây số.
Như vụ việc tài xế điều khiển xe khách là Vũ Đình Phi (34 tuổi, ở huyện Yên Thành, Nghệ An) trong vụ tai nạn vào tối 10/03/2024, tại Km9+500 thuộc đường tránh Huế, làm 2 người chết rồi tài xế rời khỏi hiện trường bị cơ quan chức năng phát hiện khi đang ở Nghệ An.
Theo cán bộ xử lý của Công an các địa phương, tài xế bỏ chạy khỏi hiện trường sau tai nạn gây ra rất nhiều hệ lụy. Trước tiên, đó là nạn nhân sẽ không được cứu giúp kịp thời có thể nguy hiểm đến tính mạng, tiếp theo là gây khó khăn cho cơ quan điều tra bởi hiện trường bị xáo trộn... Hành vi vi phạm này phần lớn tập trung ở đối tượng thanh, thiếu niên.
Tiến sĩ, luật sư Trọng Hải - Giám đốc Công ty Luật Trọng Hải và cộng sự cho biết: Theo quy định của pháp luật, người điều khiển phương tiện gây tai nạn phải ở lại nơi xảy ra tai nạn cho đến khi người của cơ quan công an đến, trừ trường hợp bị thương phải đưa đi cấp cứu hoặc phải đưa người bị nạn đi cấp cứu hoặc vì lý do bị đe dọa đến tính mạng, nhưng phải đến trình báo ngay với cơ quan Công an nơi gần nhất...
Việc lái xe điều khiển phương tiện giao thông gây tai nạn sau đó chạy trốn khỏi hiện trường thể hiện sự coi thường sức khỏe, tính mạng của người khác, coi thường pháp luật, thể hiện sự xuống cấp về đạo đức của người điều khiển phương tiện giao thông. Vấn đề này phải được lên án và cần những quy định pháp luật bổ sung để răn đe.
Ngoài việc tăng chế tài xử phạt với những người gây tai nạn, cơ quan chức năng cần thông tin rộng rãi về những vụ việc này nhằm tăng tính răn đe, giáo dục, nâng cao ý thức người tham gia giao thông. Bên cạnh đó, các trường dạy lái xe và cơ quan chức năng cần tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền về đạo đức lái xe đối với người điều khiển phương tiện.
Điều quan trọng nhất là mỗi người tham gia giao thông phải tự nâng cao ý thức, phải xác định rằng: Gây tai nạn rồi bỏ trốn khỏi hiện trường, không giúp đỡ người bị nạn không chỉ vi phạm về mặt đạo đức, quy tắc ứng xử trong văn hóa giao thông mà còn là hành vi vi phạm pháp luật hết sức nghiêm trọng.
Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định về các mức xử phạt người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm quy tắc tham gia giao thông như sau:
- Đối với người điều khiển xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô: Phạt tiền từ 16-18 triệu đồng đối với người điều khiển xe gây tai nạn giao thông không dừng lại, không giữ nguyên hiện trường, bỏ trốn không đến trình báo với cơ quan có thẩm quyền, không tham gia cấp cứu người bị nạn. Ngoài ra, người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm còn bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung là tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 5-7 tháng (Căn cứ tại Điểm b, Khoản 8, Điều 5).
- Đối với người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện), các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy: Phạt tiền từ 6.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng đối với người điều khiển xe gây tai nạn giao thông không dừng lại, không giữ nguyên hiện trường, bỏ trốn không đến trình báo với cơ quan có thẩm quyền, không tham gia cấp cứu người bị nạn. Ngoài ra, người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm còn bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung là tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 3-5 tháng. (Căn cứ Điểm đ, Khoản 8, Điều 6).
- Chủ xe gây tai nạn giao thông rồi bỏ trốn khỏi hiện trường có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Khoản 72, Điều 1, Bộ luật Hình sự 2017 với khung hình phạt tù từ 3 - 10 năm.