Kỳ cuối: Cần sớm rà soát, xử lý dứt điểm
Từ vụ việc xảy ra ở Trường THPT Dân tộc nội trú tỉnh Nghệ An và nhiều ngôi trường khác mà Báo Nghệ An phản ánh, đã cho thấy, việc quản lý đất cũng như nhà tập thể của các trường học có những giai đoạn chưa được chặt chẽ, gây ra nhiều hệ lụy. Để tránh những việc tương tự, cơ quan có thẩm quyền cần sớm tổ chức rà soát các trường học trên địa bàn toàn tỉnh, để xử lý dứt điểm trước khi vụ việc trở nên phức tạp.
Giáo viên không có quyền sử dụng đất
Ngày cuối tháng 6/2024, gần 2 tháng kể từ khi UBND tỉnh Nghệ An có văn bản thông báo kết quả kiểm tra, rà soát hồ sơ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và phương án xử lý đơn thư tại Trường THPT Dân tộc nội trú tỉnh Nghệ An, 2 hộ gia đình nhà giáo vẫn không chịu bàn giao lại mặt bằng cho nhà trường để xây dựng ký túc xá học sinh. Dù UBND tỉnh đã kết luận là những hộ này không có quyền sử dụng đất tại khu tập thể nhà trường.
Đại diện lãnh đạo Trường THPT Dân tộc nội trú tỉnh Nghệ An nói: “Sau khi UBND tỉnh có văn bản thông báo kết quả kiểm tra, đại diện 2 hộ gia đình giáo viên có liên hệ với nhà trường. Cả 2 hộ vẫn không chịu bàn giao mặt bằng. Trong đó, một hộ gia đình đòi nhà trường hỗ trợ 500 triệu đồng thì mới chịu rời đi (nhà trường không thể có kinh phí đó); hộ còn lại thì đề nghị phía nhà trường ký xác nhận thông tin không đúng với thực tế (điều này nhà trường không chấp nhận). Chúng tôi cũng không hiểu họ yêu cầu như vậy để làm gì”.
Trong khi đó, dự án xây dựng ký túc xá cho học sinh Trường THPT Dân tộc nội trú tỉnh Nghệ An là rất cấp bách. Hiện nay, hàng trăm học sinh nội trú vẫn đang tá túc ở những phòng chức năng chật chội, bức bí. Theo tiến độ, dự án phải hoàn thành trong năm 2024 để kịp chào mừng kỷ niệm 40 năm ngày thành lập trường cũng như kịp giải ngân vốn, nhưng đang có nguy cơ chậm tiến độ.
Chúng tôi cũng rất sốt ruột. Kết luận của UBND tỉnh thì rõ ràng như vậy rồi... Bây giờ họ vẫn không chịu bàn giao, phía đơn vị thi công thì cứ vài ngày lại gửi văn bản tới nhà trường để đôn đốc bàn giao mặt bằng”.
Đại diện lãnh đạo Trường THPT Dân tộc nội trú tỉnh Nghệ An
Theo kết quả kiểm tra mà UBND tỉnh mới công bố, việc UBND tỉnh ban hành quyết định công nhận quyền sử dụng đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Trường THPT Dân tộc nội trú tỉnh Nghệ An vào năm 2019 là đảm bảo quy định pháp luật. Về việc Trường THPT Dân tộc nội trú tỉnh Nghệ An không báo cáo đầy đủ hiện trạng trong hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (không kê khai có 5 gian nhà tập thể), Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh, UBND thành phố Vinh, UBND phường Hà Huy Tập không báo cáo Sở Tài nguyên và Môi trường đầy đủ hiện trạng đối với phần diện tích đất của 5 gian nhà tập thể: Nội dung này đã được UBND thành phố Vinh, UBND phường Hà Huy Tập kết luận, khẳng định toàn bộ phần diện tích có 5 gian nhà tập thể là một phần diện tích thuộc khu đất đã được UBND tỉnh cho phép Trường THPT Dân tộc nội trú tỉnh Nghệ An (trước đây là Trường THPT Vùng cao Nghệ Tĩnh) sử dụng từ năm 1984.
Thông báo kết quả kiểm tra của UBND tỉnh Nghệ An cũng nêu: “Việc thiếu sót trong quá trình kê khai, rà soát, công nhận quyền sử dụng đất năm 2019 không làm thay đổi kết quả cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Trường THPT Dân tộc nội trú tỉnh Nghệ An và 5 hộ gia đình sử dụng đất tại khu tập thể (trong đó có hộ ông Nguyễn Văn Kỳ) không có quyền sử dụng đất đối với vị trí nêu trên. Mặt khác, căn cứ quy định tại Khoản 2, Điều 106, Luật Đất đai năm 2013: Việc thiếu sót trong kê khai, kiểm tra hiện trạng không dẫn đến sai diện tích sử dụng đất, đối tượng sử dụng đất thì không thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp”.
Còn tại Trường THPT Hà Huy Tập, thầy Cao Thanh Bảo - Hiệu trưởng nhà trường cho biết, sau khi Báo Nghệ An phản ánh sự việc, nhà trường cũng đã mời thầy Nguyễn Đức Cảnh lên làm việc. “Chúng tôi có mời thầy Cảnh lên làm việc và một lần nữa khẳng định, gian nhà tập thể đó là tài sản của nhà trường, yêu cầu thầy không được cho thuê. Chúng tôi cũng chỉ biết đề nghị thầy sớm tìm chỗ ở, để bàn giao lại nhà tập thể cho trường. Vì nhà trường trên thực tế cũng đang cần mặt bằng đó để xây dựng nhà xe cho học sinh. Nhưng thầy không chấp nhận, nên nhà trường cũng khó xử”.
Chậm trễ trong xử lý
Tại Thông báo số 125/TB-UBND ngày 22/02/2024, kết luận của Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đức Trung tại phiên tiếp công dân định kỳ tháng 2 năm 2024 đã kết luận, các nội dung khiếu nại, kiến nghị của công dân đã được UBND tỉnh giao Sở Tài nguyên và Môi trường, các ngành có liên quan và UBND thành phố Vinh kiểm tra, rà soát và đã có kết luận, trả lời “không có căn cứ để giải quyết và không đủ điều kiện để được bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định pháp luật”.
Tại phiên tiếp công dân, Chủ tịch UBND tỉnh cũng đề nghị các hộ gia đình khu tập thể sớm bàn giao mặt bằng để Trường THPT Dân tộc nội trú tỉnh Nghệ An triển khai thực hiện dự án theo đúng tiến độ.
Đối với hoàn cảnh của gia đình ông Nguyễn Văn Kỳ, Chủ tịch UBND tỉnh giao UBND thành phố Vinh căn cứ các quy định tại Quyết định số 78/2014/QĐ-UBND ngày 27/10/2014 của UBND tỉnh để xem xét, kiến nghị giao đất ở không qua đấu giá quyền sử dụng đất nếu đủ điều kiện theo quy định. Tuy nhiên, hiện nay, Quyết định số 78 của UBND tỉnh đã hết hiệu lực thi hành kể từ ngày 18/3/2024.
Do đó, tại Thông báo số 344/TB-UBND ngày 6/5/2024, UBND tỉnh giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì tổ chức cuộc họp gồm Thanh tra tỉnh, Sở Tư pháp, Sở Giáo dục và Đào tạo, UBND thành phố Vinh, Trường THPT Dân tộc nội trú tỉnh Nghệ An để xem xét, tham mưu UBND tỉnh giải quyết nội dung nêu trên đảm bảo đúng quy định pháp luật. Kết quả báo cáo UBND tỉnh trước ngày 31/5/2024.
Tuy nhiên, ngày 24/06/2024, lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường đã có văn bản báo cáo UBND tỉnh cho biết, đến thời điểm này, đã quá thời hạn gần 1 tháng, nhưng Sở Tư pháp (đơn vị được UBND tỉnh giao nhiệm vụ phối hợp tại Thông báo số 344/TB-UBND) vẫn chưa có văn bản cho ý kiến về nội dung đề nghị của UBND thành phố Vinh và quan điểm xử lý của Sở Tài nguyên và Môi trường, dù Sở Tài nguyên và Môi trường đã 2 lần có văn bản đôn đốc.
Không chỉ ở Trường THPT Dân tộc Nội trú tỉnh và Trường THPT Hà Huy Tập, theo tìm hiểu của phóng viên, trên địa bàn tỉnh còn có nhiều ngôi trường xảy ra tình trạng tương tự. Tại Trường THPT chuyên Phan Bội Châu (TP. Vinh), cũng có một số giáo viên đã về hưu nhưng chưa bàn giao nhà tập thể lại cho nhà trường. Thậm chí có trường hợp đã chuyển công tác ra Hà Nội từ lâu.
"Lâu nay, các hiệu trưởng rất ít quan tâm những vấn đề này, chỉ tập trung chuyên môn vào việc dạy và học. Chính vì vậy, không chỉ có tình trạng mượn nhà tập thể không trả, mà nhiều trường bị người dân xung quanh lấn chiếm đất đai, có trường thì cho giáo viên mượn đất ở tạm nhưng mất luôn. Cho nên, theo tôi thì cần khẩn trương rà soát toàn bộ các trường học, để xử lý dứt điểm kịp thời, tránh hệ lụy về sau", một Hiệu trưởng Trường THPT ở huyện Đô Lương nói./.