Chuyển đổi số

Công nghệ 5G đóng vai trò như thế nào trong sản xuất thông minh?

Phan Văn Hoà (Theo Analyticsinsight) 04/07/2024 10:31

Công nghệ 5G với tốc độ truyền tải dữ liệu siêu nhanh, độ trễ thấp và kết nối nhiều thiết bị hứa hẹn mở ra những tiềm năng to lớn cho sản xuất thông minh.

Anh minh hoa1
Ảnh minh hoạ.

Sự hội tụ của công nghệ 5G và sản xuất thông minh đang định hình lại bức tranh công nghiệp, mở ra một kỷ nguyên mới được gọi là Công nghiệp 4.0. Các công ty khởi nghiệp đang đi đầu trong sự chuyển đổi này, tận dụng sức mạnh của 5G để nâng cao khả năng kết nối, cải thiện hiệu quả và mở ra những khả năng chưa từng có trong sản xuất thông minh.

Công nghiệp 4.0 đại diện cho cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, được đặc trưng bởi sự tích hợp các công nghệ kỹ thuật số vào quy trình sản xuất. Nó bao gồm việc sử dụng tự động hóa, trí tuệ nhân tạo (AI) và Internet vạn vật (IoT) để tạo ra các nhà máy thông minh, kết nối có thể hoạt động hiệu quả hơn và thích ứng với các nhu cầu sản xuất năng động.

Thiết bị và cảm biến được kết nối

Các công ty khởi nghiệp đang triển khai hàng loạt các thiết bị và cảm biến kết nối trên dây chuyền sản xuất, cho phép thu thập dữ liệu theo thời gian thực. Những thiết bị này tạo ra các phân tích giá trị về quy trình sản xuất, tình trạng máy móc và hiệu quả tổng thể.

5G cung cấp khả năng kết nối hàng triệu thiết bị trong nhà máy, từ rô-bốt, cảm biến đến máy móc, tạo ra một mạng lưới IoT trong công nghiệp (IIoT) khổng lồ. Việc thu thập và phân tích dữ liệu thời gian thực từ các thiết bị này sẽ giúp doanh nghiệp theo dõi hiệu suất hoạt động, dự đoán sự cố, tối ưu hóa quy trình sản xuất và đưa ra quyết định kịp thời.

Công nghệ 5G và tự động hóa dựa trên AI

5G và tự động hóa dựa trên AI là những công nghệ đột phá có tiềm năng to lớn để cách mạng hóa ngành sản xuất. Việc ứng dụng hiệu quả hai công nghệ này sẽ giúp các doanh nghiệp nâng cao hiệu quả hoạt động, tăng năng suất, giảm chi phí và nâng cao sức cạnh tranh trong thị trường toàn cầu.

Sự kết hợp giữa công nghệ 5G và tự động hóa dựa trên AI được xem là chìa khóa mở ra cánh cửa cho sản xuất thông minh thế hệ mới, mang đến bước tiến đột phá cho ngành sản xuất.

Sự kết hợp giữa 5G và tự động hóa dựa trên AI mở ra nhiều cơ hội to lớn cho sản xuất thông minh, bao gồm:

1. Phát triển các nhà máy thông minh: 5G và AI giúp kết nối mọi thiết bị trong nhà máy, tạo ra hệ thống sản xuất thông minh, tự động hóa và hiệu quả.

2. Tăng cường khả năng tùy chỉnh sản phẩm: AI giúp phân tích dữ liệu khách hàng và cá nhân hóa sản phẩm theo nhu cầu của từng người.

3. Nâng cao trải nghiệm khách hàng: 5G và AI giúp cung cấp dịch vụ khách hàng nhanh chóng, hiệu quả và được cá nhân hóa.

4. Phát triển các mô hình kinh doanh mới: 5G và AI mở ra cơ hội cho các mô hình kinh doanh mới dựa trên dữ liệu và dịch vụ thông minh.

Vai trò của 5G trong sản xuất thông minh

Công nghệ 5G đóng vai trò chủ chốt trong việc thúc đẩy sản xuất thông minh, mang đến những lợi ích to lớn cho ngành sản xuất. Dưới đây là 6 vai trò quan trọng của 5G trong lĩnh vực này:

1. Nâng cao tốc độ và độ tin cậy của kết nối

Công nghệ 5G cung cấp tốc độ truyền tải dữ liệu cao hơn gấp nhiều lần so với 4G, giúp truyền tải lượng lớn dữ liệu một cách nhanh chóng và kịp thời. Điều này rất quan trọng cho các ứng dụng sản xuất thông minh đòi hỏi truyền tải video chất lượng cao, dữ liệu cảm biến thời gian thực và các tệp tin lớn.

Bên cạnh đó, công nghệ 5G có độ trễ (thời gian phản hồi) thấp hơn đáng kể so với 4G, giúp giảm thiểu sự chậm trễ và đảm bảo phản ứng tức thì trong các ứng dụng sản xuất nhạy cảm về thời gian. Điều này rất quan trọng cho các ứng dụng như điều khiển rô-bốt, tự động hóa quy trình và giám sát quy trình sản xuất.

Ngoài ra, công nghệ 5G cung cấp kết nối đáng tin cậy hơn với khả năng hỗ trợ nhiều thiết bị hơn, giúp giảm nguy cơ gián đoạn mạng và đảm bảo hoạt động trơn tru của các quy trình sản xuất.

2. Hỗ trợ tự động hóa và rô-bốt

Công nghệ 5G cho phép điều khiển rô-bốt và xe tự hành với độ chính xác và độ trễ cao, giúp cải thiện hiệu quả và an toàn trong các hoạt động sản xuất.

5G còn giúp tăng cường khả năng tự động hóa bằng cách kết nối các thiết bị và máy móc một cách liền mạch, cho phép thu thập và phân tích dữ liệu thời gian thực để tối ưu hóa quy trình sản xuất.

3. Thúc đẩy Internet vạn vật trong công nghiệp (IIoT)

Công nghệ 5G hỗ trợ kết nối hàng triệu thiết bị trong môi trường sản xuất, tạo nền tảng cho IIoT, nơi các thiết bị có thể giao tiếp và chia sẻ dữ liệu với nhau.

IIoT giúp thu thập dữ liệu chi tiết về hiệu suất máy móc, điều kiện môi trường và các khía cạnh khác của quy trình sản xuất. Dữ liệu này có thể được sử dụng để tối ưu hóa quy trình, dự đoán sự cố và nâng cao hiệu quả hoạt động.

4. Hỗ trợ thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR)

Công nghệ 5G cung cấp băng thông cao và độ trễ thấp cần thiết cho các ứng dụng VR và AR trong sản xuất.

VR và AR có thể được sử dụng để đào tạo nhân viên, mô phỏng quy trình sản xuất và hỗ trợ sửa chữa và bảo trì từ xa.

5. Nâng cao khả năng bảo trì dự đoán

Công nghệ 5G giúp thu thập và phân tích dữ liệu cảm biến từ máy móc và thiết bị trong thời gian thực, cho phép dự đoán các lỗi tiềm ẩn và thực hiện bảo trì phòng ngừa trước khi xảy ra sự cố.

Bảo trì dự đoán giúp giảm thiểu thời gian chết, nâng cao hiệu quả hoạt động và kéo dài tuổi thọ của máy móc.

6. Phát triển các mô hình kinh doanh mới

Công nghệ 5G mở ra cơ hội cho các mô hình kinh doanh mới dựa trên dữ liệu và dịch vụ thông minh trong ngành sản xuất.

Ví dụ, các nhà sản xuất có thể cung cấp dịch vụ giám sát và bảo trì từ xa cho khách hàng, hoặc phát triển các sản phẩm và dịch vụ được cá nhân hóa dựa trên dữ liệu thu thập được từ các thiết bị được kết nối.

Các công ty khởi nghiệp thúc đẩy đổi mới trong sản xuất thông minh hỗ trợ 5G như thế nào?

Sự đổi mới của các công ty khởi nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy việc áp dụng 5G trong sản xuất thông minh và mang lại lợi ích cho doanh nghiệp và nền kinh tế. Các công ty khởi nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy đổi mới trong sản xuất thông minh hỗ trợ 5G bằng cách:

1. Giám sát và bảo trì từ xa

Các công ty khởi nghiệp đang phát triển các giải pháp cho phép nhà sản xuất giám sát thiết bị từ xa và thực hiện bảo trì dự đoán. Điều này không chỉ làm giảm thời gian ngừng hoạt động mà còn kéo dài tuổi thọ của máy móc thông qua việc chủ động bảo trì.

2. Ứng dụng bản sao kỹ thuật số để mô phỏng quy trình sản xuất

Các bản sao kỹ thuật số (digital twins), bản sao ảo của các đối tượng hoặc quy trình vật lý, đang được cải tiến nhờ khả năng kết nối 5G. Các công ty khởi nghiệp đang tận dụng công nghệ này để tạo ra mô phỏng chính xác về quy trình sản xuất, cho phép tối ưu hóa và khắc phục sự cố tốt hơn.

3. Rô-bốt cộng tác

Với độ trễ thấp của 5G, rô-bốt cộng tác (cobot) có thể hoạt động an toàn và hiệu quả cùng với công nhân. Các công ty khởi nghiệp đang đi đầu trong việc phát triển các ứng dụng cobot giúp nâng cao tính linh hoạt và khả năng thích ứng của sản xuất.

Những thách thức và triển vọng trong tương lai

Mặc dù, việc triển khai 5G trong sản xuất thông minh mang đến nhiều lợi ích tiềm năng, nhưng cũng đi kèm với một số thách thức cần được giải quyết:

1. Chi phí đầu tư: Việc triển khai cơ sở hạ tầng 5G đòi hỏi chi phí đầu tư lớn, bao gồm mua sắm thiết bị mới, nâng cấp hệ thống hiện có và đào tạo nhân viên. Điều này có thể tạo ra rào cản cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa.

2. Bảo mật mạng: Mạng 5G có thể dễ bị tấn công hơn các mạng 4G truyền thống do lượng dữ liệu lớn được truyền tải và tính phức tạp của hệ thống. Việc đảm bảo an ninh mạng cho các thiết bị và dữ liệu trong môi trường sản xuất là vô cùng quan trọng.

3. Tích hợp hệ thống: Việc tích hợp mạng 5G với các hệ thống sản xuất hiện có có thể gặp nhiều khó khăn do sự khác biệt về giao thức và chuẩn mực. Doanh nghiệp cần đầu tư vào việc phát triển phần mềm và giải pháp để đảm bảo sự tương thích và hoạt động trơn tru.

4. Thiếu hụt nhân lực: Việc triển khai và vận hành mạng 5G đòi hỏi nguồn nhân lực có chuyên môn cao về mạng di động, an ninh mạng và tự động hóa. Tuy nhiên, nguồn nhân lực có kỹ năng này còn đang thiếu hụt, đặc biệt là ở các khu vực không có nhiều doanh nghiệp áp dụng công nghệ cao.

5. Thay đổi văn hóa doanh nghiệp: Việc áp dụng 5G trong sản xuất đòi hỏi sự thay đổi về văn hóa doanh nghiệp, khuyến khích đổi mới và thích ứng với công nghệ mới. Điều này có thể gặp nhiều thách thức, đặc biệt là với các doanh nghiệp có văn hóa truyền thống.

Tuy nhiên, khi công nghệ tiếp tục phát triển và sự hợp tác trong ngành ngày càng tăng, những thách thức này đang dần được khắc phục và hứa hẹn mang lại nhiều lợi ích cho sản xuất thông minh trong tương lai như tăng năng suất, nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng tính linh hoạt với thị trường, mở ra cơ hội cho đổi mới cho doanh nghiệp và cải thiện an toàn cho người lao động bằng cách giám sát môi trường làm việc theo thời gian thực và phát hiện các mối nguy tiềm ẩn.

Nhìn chung, công nghệ 5G đóng vai trò là một công cụ mạnh mẽ để thúc đẩy sản xuất thông minh, giúp các nhà sản xuất nâng cao hiệu quả, năng suất và an toàn. Khi 5G tiếp tục phát triển và được triển khai rộng rãi hơn, chúng ta có thể mong đợi sẽ thấy sự đổi mới và ứng dụng ngày càng tăng trong lĩnh vực sản xuất.

Ngoài những lợi ích trên, 5G còn có thể góp phần thúc đẩy chuyển đổi số trong ngành sản xuất, giúp các doanh nghiệp dễ dàng thích ứng với những thay đổi nhanh chóng của thị trường và nhu cầu của khách hàng.

Phan Văn Hoà (Theo Analyticsinsight)