Pháp luật

Nhiều bất thường tại 2 mỏ đất ở Diễn Châu

Tiến Đông • 14/08/2024 15:23

Cùng nằm trên địa bàn xã Diễn Lợi, huyện Diễn Châu, cả 2 mỏ đất của Công ty CP Thiết bị Thiên Hoàng và Công ty TNHH Hoàng Phúc đều khai thác vượt khỏi mốc ranh giới với diện tích lớn.

"Tiền sử" vi phạm

Công ty CP Thiết bị Thiên Hoàng (có trụ sở tại phường Nghi Hương, TX. Cửa Lò) và Công ty TNHH Hoàng Phúc (có trụ sở tại xã Diễn Thịnh, huyện Diễn Châu), được cấp phép 2 mỏ đất nằm khá gần nhau tại xã Diễn Lợi (Diễn Châu). Trong đó, mỏ đất của phía Công ty CP Thiết bị Thiên Hoàng có diện tích quy hoạch hơn 22ha, giai đoạn 1 mới cấp phép 15ha, 7ha chưa được cấp phép, với trữ lượng mỏ gần 3,4 triệu mét khối. Còn mỏ đất của Công ty TNHH Hoàng Phúc, với diện tích khai thác được cấp phép là hơn 10ha, trữ lượng hơn 1,3 triệu mét khối.

Cả 2 mỏ đất này được cấp phép nhằm khai thác vật liệu phục vụ san lấp đường cao tốc Bắc - Nam và phục vụ một số dự án trên địa bàn huyện Diễn Châu. Mặc dù mới được cấp phép khai thác chưa lâu, nhưng tại 2 mỏ đất này đã bộc lộ nhiều sai phạm.

Mỏ đất của Công ty CP thiết bị Thiên Hoàng nhìn từ trên cao. Ảnh: Quốc Huy

Cụ thể, vào ngày 28/11/2022 cả 2 đơn vị này đã bị UBND huyện Diễn Châu xử phạt vi phạm hành chính cùng một hành vi là "chiếm đất rừng sản xuất tại khu vực nông thôn từ ngày 20/7/2022 để sử dụng vào mục đích khai thác khoáng sản tại xã Diễn Lợi". Trong đó, diện tích vi phạm của Công ty TNHH Hoàng Phúc là 5.063,5m²; còn Công ty CP Thiết bị Thiên Hoàng vi phạm trên diện tích 9.857,9m². Số tiền mà 2 đơn vị này bị xử phạt là hơn 100 triệu đồng.

Mặc dù đã có "tiền sử" vi phạm, nhưng 2 đơn vị này không rút kinh nghiệm mà còn tiếp tục vi phạm với mức độ nghiêm trọng hơn. Ngày 5/6/2024, UBND xã Diễn Lợi đã có Báo cáo số 271/UBND về thực trạng khai thác mỏ đất của Liên danh Công ty CP Thiết bị Thiên Hoàng và Công ty TNHH Hoàng Phúc gửi cho UBND huyện Diễn Châu. Báo cáo này nêu rõ, vào ngày 19/5/2024 UBND xã Diễn Lợi phối hợp với liên danh 2 đơn vị nói trên đi kiểm tra thực địa vị trí các điểm mốc từng mỏ. Trong quá trình kiểm tra đã phát hiện các đơn vị đã khai thác ra ngoài phạm vi được cấp phép.

Bảng chỉ dẫn vào 2 mỏ đất. Ảnh: Tiến Đông

Theo đó, mỏ đất của Công ty CP Thiết bị Thiên Hoàng khai thác ra ngoài phạm vi mỏ gồm 3 vị trí, diện tích vi phạm khoảng 19.589m² (gần 2ha). Mỏ của Công ty TNHH Hoàng Phúc khai thác ra ngoài phạm vi mỏ cấp phép 1 vị trí, có diện tích vi phạm 1.454m².

Ngoài ra, UBND xã Diễn Lộc còn nêu thực trạng, trong quá trình khai thác, Công ty TNHH Hoàng Phúc đã tự ý mở rộng một số điểm ngoài phạm vi mốc của đường cũ từ 3-5m, có những điểm khúc cua từ 7-8m. UBND xã đã phát hiện và làm việc với Công ty TNHH Hoàng Phúc, đồng thời gửi báo cáo đến UBND huyện Diễn Châu và Phòng TN&MT huyện Diễn Châu (năm 2022, 2023), đề nghị kiểm tra và xử lý.

Lối vào mỏ đất của Công ty CP thiết bị Thiên Hoàng. Ảnh: Tiến Đông

Tính chất nghiêm trọng!

Từ sự việc vi phạm nói trên, ngày 30/7/2024, lãnh đạo UBND huyện Diễn Châu đã tổ chức đoàn kiểm tra hoạt động khai thác khoáng sản, quản lý đất đai, xây dựng và bảo đảm trật tự, an toàn giao thông liên quan đến 2 mỏ đất tại xã Diễn Lợi.

Tại cuộc làm việc, đoàn kiểm tra đã yêu cầu các đơn vị cung cấp các hồ sơ pháp lý liên quan. Tuy nhiên, qua kiểm tra, các đơn vị chưa cung cấp hồ sơ thiết kế mỏ cũng như hồ sơ thiết kế tuyến đường vào mỏ được người quyết định đầu tư thẩm định, phê duyệt theo quy định của Luật Xây dựng; đồng thời chưa có các hồ sơ nghiệm thu, nhật ký thi công, hồ sơ quản lý chất lượng các hạng mục, hồ sơ nghiệm thu hoàn thành hạng mục công trình, hoàn thành công trình để đưa công trình vào sử dụng theo quy định; không có hồ sơ quản lý, kiểm soát việc khai thác hàng ngày, hồ sơ quản lý các phương tiện ra, vào mỏ; không có hồ sơ phương án giải phóng mặt bằng liên quan...

Một ngọn đồi đã bị "cạo trọc". Ảnh: Tiến Đông

Tại hiện trường, đoàn kiểm tra của UBND huyện Diễn Châu còn phát hiện một số tồn tại khác ở 2 mỏ đất này. Đặc biệt nhất là việc trong quá trình khai thác, Công ty CP Thiết bị Thiên Hoàng đã làm mất mốc giới hạn ranh giới được phép khai thác trên mỏ đất. Tại 2 mỏ đất, Công ty CP Thiết bị Thiên Hoàng và Công ty TNHH Hoàng Phúc đều đang khai thác vượt ra ngoài phạm vi mốc giới mỏ được cấp phép. Đây là hành vi vi phạm quy định của pháp luật về khai thác khoáng sản, UBND xã Diễn Lợi báo cáo đã kiểm tra, yêu cầu dừng khai thác ngoài phạm vi mốc giới mỏ nhưng các đơn vị vẫn cố tình vi phạm.

Chưa kể, việc vận chuyển đất khai thác chưa tuân thủ quy định về việc giám sát, quản lý trữ lượng, chưa có trạm cân kiểm tra tải trọng, chưa vệ sinh phương tiện trước khi ra khỏi mỏ, một số phương tiện không có che đậy trong quá trình vận chuyển gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến đời sống nhân dân xung quanh.

Xe chở đất từ phía trong mỏ đi ra. Ảnh: Tiến Đông

Đoàn kiểm tra còn xác định, việc thi công hạ tầng mỏ và đường giao thông kết nối đường N2 vào mỏ chưa đúng quy trình, quy định hiện hành: Chưa xây dựng đầy đủ cơ sở hạ tầng khai thác mỏ như nhà vận hành, trạm cân, khu vực rửa xe, biện pháp khai thác chưa đảm bảo quy định; chưa hoàn thành thi công đường các tuyến vào mỏ được cơ quan chuyên môn về xây dựng chấp thuận kết quả nghiệm thu hoàn thành, đưa vào sử dụng theo quy định; trên thực tế các tuyến đường hư hỏng, mặt đường nứt gãy, lún sụt nền đường, lề đường tại nhiều vị trí, hệ thống an toàn giao thông chưa đảm bảo, bùn đất trên mặt đường nhiều gây khó khăn đi lại, ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đời sống nhân dân hai bên tuyến.

Qua thực tế, theo quan sát của chúng tôi (PV), cũng như theo báo cáo của UBND xã Diễn Lợi và ý kiến của người dân địa phương nơi có tuyến đường vận chuyển đất đi qua, thì các đơn vị khai thác vận chuyển với nhiều phương tiện tải trọng nặng gây hư hỏng đường, gây bụi mù mịt, ảnh hưởng đến đời sống nhân dân (kể cả trên tuyến đường nhựa ĐH.256 qua trung tâm xã Diễn Lợi).

Từng đoàn xe chở đất nối đuôi nhau tạo thành những vệt bụi mù mịt. Ảnh: Tiến Đông

Ông Lê Văn Thuận - Chủ tịch UBND xã Diễn Lợi cho biết, xã đã nhiều lần làm việc với Công ty CP Thiết bị Thiên Hoàng và Công ty TNHH Hoàng Phúc, tuy nhiên các đơn vị vẫn không chấp hành việc xử lý ô nhiễm môi trường. Do đó, ngày 25/6 và 26/6/2024, nhân dân địa phương và UBND xã Diễn Lợi đã tổ chức lập chốt kiểm tra, yêu cầu các đơn vị khai thác và phương tiện vận chuyển chấp hành các quy định, tổ chức sửa chữa đường, tưới nước, che đậy thùng xe tránh gây ảnh hưởng đời sống nhân dân. Tuy vậy, trên thực tế, tuyến đường vận chuyển vật liệu từ 2 mỏ đất đi ra chân công trình vẫn đầy bụi và ô nhiễm nghiêm trọng.

Chính quyền địa phương đã phải cắm biển cấm xe tải chở đất lưu thông trên đường bê tông. Ảnh: Tiến Đông

Liên quan đến việc 2 đơn vị nói trên khai thác vượt phạm vi cho phép với diện tích lớn, ông Thuận cũng cho biết, hàng tháng xã cũng đã chủ động kiểm tra vài lần. Thực tế sau khi phát hiện việc khai thác vượt ra khỏi phạm vi cũng đã báo cáo cho huyện để kiểm tra xử lý. UBND xã cũng đã làm việc và yêu cầu dừng khai thác ngoài phạm vi nhưng các đơn vị vẫn cố tình vi phạm.

Mặc dù vậy, theo chúng tôi việc kiểm tra xử lý đối với 2 đơn vị này là chậm. Bởi từ ngày 5/6/2024, UBND xã Diễn Lợi đã báo cáo về việc khai thác vượt phạm vi, nhưng mãi đến cuối tháng 7, UBND huyện Diễn Châu mới đi kiểm tra. Ông Ngô Thanh Bình - Phó Trưởng phòng TN&MT huyện Diễn Châu phụ trách khu vực xã Diễn Lợi lý giải nguyên nhân là do thời điểm đó "nhiều việc".

Xe chở đất gây bụi mù mịt trên đường. Ảnh: Tiến Đông

Được biết, vào ngày 7/8/2024, UBND xã Diễn Lợi đã ban hành Thông báo số 370/TB-UBND yêu cầu Công ty TNHH Hoàng Phúc dừng ngay việc khai thác đất ngoài phạm vi quy hoạch mỏ; và Công ty TNHH Thiết bị Thiên Hoàng dừng ngay việc khai thác ngoài phạm vi mỏ và ngoài phạm vi cấp phép mỏ giai đoạn 1.

UBND xã Diễn Lợi cũng yêu cầu 2 công ty này hợp tác, phối hợp với địa phương để đo khối lượng diện tích đất đã khai thác ngoài phạm vi cấp phép, quy hoạch mỏ để có số liệu cụ thể, chính xác phục vụ cho việc xử lý vi phạm hành chính.

"Hiện tại, chính quyền địa phương vẫn đang chờ kết quả đo đạc, để xác định diện tích, khối lượng vi phạm và có căn cứ trình cơ quan có thẩm quyền xử phạt", ông Lê Văn Thuận - Chủ tịch UBND xã Diễn Lợi cho biết thêm.

Ngày 9/8/2024, Sở Tài nguyên và Môi trường đã có Văn bản số 5542/STNMT-KS về việc kiểm tra hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn huyện Diễn Châu, trong đó yêu cầu huyện Diễn Châu khẩn trương thành lập đoàn kiểm tra để kiểm tra các hoạt động khoáng sản trên địa bàn huyện (trong đó có 2 mỏ đất nói trên tại xã Diễn Lợi).

Cùng ngày, UBND huyện Diễn Châu cũng đã có công văn gửi UBND xã Diễn Lợi để đôn đốc lập hồ sơ xử lý vi phạm quy định của pháp luật về hoạt động khai thác khoáng sản đối với 2 mỏ đất tại xã Diễn Lợi.

Tiến Đông