Bài 2: Khi lòng dân thuận
Công trình 500kV mạch 3 Quảng Trạch (Quảng Bình) - Phố Nối (Hưng Yên) được đưa vào vận hành có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trên nhiều khía cạnh về cả kinh tế, chính trị, xã hội, an ninh, quốc phòng. Công trình thể hiện niềm tin và sức mạnh đại đoàn kết, thể hiện quan điểm lấy dân làm gốc dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự chung sức, đồng lòng, sự vào cuộc cả hệ thống chính trị; biểu tượng của tinh thần đại đoàn kết; niềm khát vọng, niềm tin, bản lĩnh của của người Việt Nam; biến không thể thành có thể. Có thể thấy, ít có dự án nào có sự đồng thuận của người dân cao như vậy khi mà họ sẵn sàng nhường, đất, nhường chỗ ở và cả nơi thờ tự để dự án sớm được triển khai và chính sự đồng lòng đã tạo nên thành công cho dự án.
Lòng dân thuận - dòng điện sáng
Chúng tôi có mặt tại xóm 22, xã Quỳnh Vinh (thị xã Hoàng Mai) trước thời điểm đóng điện toàn tuyến 1 tháng. Ông Phùng Văn Sơn dẫn chúng tôi ra vị trí cột móng vừa hoàn thành việc lắp đặt. Vị trí này chính là diện tích rừng sản xuất của gia đình ông được Nhà nước giao quản lý hàng chục năm nay.
Gia đình ông Sơn là một trong những hộ dân đầu tiên của xã Quỳnh Vinh giao rừng để dự án thực hiện đường dây 500kV mạch 3. Ông Sơn cũng cho biết, có 15 hộ dân xóm 22, xã Quỳnh Vinh bị ảnh hưởng trực tiếp khi đường dây đi qua địa bàn. Đến giữa đầu tháng 7 năm 2024, tất cả các vị trí móng, cột đã hoàn thành việc lắp đặt. Điều đặc biệt, các hộ dân đều nhất loạt đồng thuận chủ trương của Chính phủ, của tỉnh, của thị xã mà chưa nhận “một đồng tiền đền bù giải phóng mặt bằng nào của Nhà nước”, theo lời của ông Phùng Văn Sơn.
Trên chính mảnh đất Quỳnh Vinh - địa phương giáp ranh với tỉnh Thanh Hóa có rất nhiều dự án trọng điểm quốc gia và của tỉnh đã và đang thực hiện. Có thể kể đến: Dự án Đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông, Khu Công nghiệp Hoàng Mai II, Dự án Xây dựng đường tránh ngập, phục vụ công tác cứu nạn, ứng phó biến đổi khí hậu…
Theo ông Phùng Văn Sơn, lời kêu gọi của Thủ tướng Chính phủ khi thực hiện Dự án Đường dây 500kV mạch 3 như một lời hiệu triệu thiêng liêng. Đó là tinh thần “chỉ bàn làm, không bàn lùi”, “vượt nắng, thắng mưa”, “ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương”, “làm ngày không đủ, tranh thủ làm đêm” để đẩy nhanh tiến độ công trình, dự án. Đặc biệt, từ khi có chủ trương thu hồi đất rừng và đất lâm nghiệp trên địa bàn để thực hiện dự án, toàn bộ hệ thống chính trị thị xã Hoàng Mai, từ lãnh đạo thị xã đến xã Quỳnh Vinh, cấp ủy, Ban Công tác Mặt trận các thôn, xóm đã đến từng nhà, rà từng tên để tuyên truyền, vận động bà con nhân dân đồng thuận, đồng sức, đồng lòng hỗ trợ việc thi công.
Ông Nguyễn Xuân Doãn – Phó Chủ tịch UBND xã Quỳnh Vinh cho biết, Dự án Đường dây 500kV mạch 3 đi qua xã Quỳnh Vinh, thị xã Hoàng Mai dài 5,1 km. Tổng diện tích đất thu hồi vĩnh viễn để dựng chân móng cột là 29.849,6m2. Ông Doãn cho biết thêm, để dự án triển khai đúng tiến độ, kế hoạch theo chỉ đạo của Chính phủ, của tỉnh và thị xã, tất cả cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức xã Quỳnh Vinh đều được quán triệt về thông tin, kiến thức về dự án.
Trong hệ thống chính trị, bất kể là ai, vị trí công tác nào, dù là cấp ủy viên, công chức, cán bộ Mặt trận, đoàn thể… đều làm công tác dân vận. Bất kể ngày nghỉ, ngày nắng, ngày mưa, sáng sớm hay tối muộn, khi cần là các thành viên trong các tổ công tác đến hiện trường vận động bà con hỗ trợ dự án, giải phóng mặt bằng. Đây là kinh nghiệm được cán bộ và nhân dân xã Quỳnh Vinh rút ra từ công tác giải phóng mặt bằng thi công Dự án Đường bộ cao tốc Bắc – Nam từ 2 năm trước.
Nằm trong phạm vi thi công của đường dây 500kV mạch 3, trang trại của nhà ông Nguyễn Đình Sơn ở xóm Thiên Tân, xã Thượng Tân Lộc, huyện Nam Đàn bị thu hồi gần 1.000m2 đất. Hàng chục gốc nhãn đem lại nguồn lợi kinh tế 15 năm nay cho gia đình đã được chủ động phá bỏ để tạo mặt bằng thi công móng cột điện vị trí 325. Nhiều hộ gia đình ở Nghệ An như gia đình ông Sơn đã sẵn sàng hy sinh quyền lợi cá nhân vì lợi ích quốc gia.
Chủ trương của Nhà nước làm đường dây 500kV mạch 3 hoàn toàn đúng đắn để đảm bảo phân phối nguồn điện phục vụ sinh hoạt và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Qua công tác tuyên truyền, vận động của các cấp, các ngành, gia đình tôi nhận thức được tầm quan trọng của dự án đã ủng hộ và tạo điều kiện thuận lợi cho đơn vị thi công đảm bảo tiến độ. Với tinh thần hết mình góp công nhỏ bé để hoàn thành dự án trọng điểm quốc gia
Ông Nguyễn Đình Sơn ở xã Thượng Tân Lộc, huyện Nam Đàn
Còn gia đình giáo dân Phạm Văn Viện ở xóm 7, xã Nghi Văn (Nghi Lộc) có 200m2 đất ở nằm gọn trong khu vực đường dây điện 500kV đi qua. Khi được chính quyền các cấp tuyên truyền về chủ trương của dự án, gia đình đã chấp thuận phương án đền bù, bàn giao mặt bằng.
"Được các cấp, các ngành tuyên truyền, người dân hiểu được tầm trọng của dự án đối với sự phát triển của đất nước và địa phương. Mặc dù chưa nhận tiền đền bù nhưng gia đình đồng thuận sẵn sàng bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công kịp tiến độ", ông Phạm Văn Viện - người dân xóm 7, xã Nghi Văn (Nghi Lộc) chia sẻ.
Đồng chí Nguyễn Văn Sao - Bí thư Đảng ủy xã Nghi Văn (Nghi Lộc) cho biết: Để đảm bảo bàn giao mặt bằng và quá trình thi công dự án trên địa bàn được thuận lợi, Đảng ủy xã họp phân công rõ trách nhiệm của từng cá nhân trên tinh thần vừa giải quyết theo đúng quy định của pháp luật vừa làm tốt công tác dân vận. Đảng ủy phân công cán bộ, đoàn thể xuống tiếp cận, tuyên truyền để người dân nắm được chủ trương, để người dân hiểu và đồng thuận. Đồng thời, địa phương huy động lực lượng tình nguyện Đoàn thanh niên, dân quân tự vệ phát quang, huyện hỗ trợ máy để san lấp mặt bằng; tạo điều kiện tốt nhất nơi ăn, chốn ở cho đơn vị thi công. Còn đơn vị thi công tạo thuận lợi thuê nhân công lao động, máy móc tạo việc làm cho người dân địa phương.
Giải quyết thấu đáo nguyện vọng của người dân
Đường dây 500kV mạch 3 đi qua địa bàn huyện Nghi Lộc với 29 vị trí móng trụ tại các xã: Nghi Công Nam, Nghi Công Bắc, Nghi Lâm, Nghi Kiều, Nghi Văn; có 71 hộ gia đình, tổ chức, cá nhân có đất đai, tài sản bị ảnh hưởng, có 9 hộ bị ảnh hưởng về đất ở, 5 hộ thu hồi toàn bộ đất. Đến nay, công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) đã hoàn tất. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai gặp một số khó khăn, vướng mắc về giá đền bù đất.
Để đảm bảo tiến độ GPMB hành lang lưới điện đường dây 500kV mạch 3 đoạn qua huyện Nghi Lộc, cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, các lực lượng chức năng, đoàn thể địa phương có đường dây đi qua đã trực tiếp xuống hiện trường tập trung chỉ đạo, thực hiện các vấn đề sau GPMB đảm bảo tiến độ cho nhà thầu thi công.
Lãnh đạo huyện từ đồng chí Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND huyện cùng các phòng, ban thường xuyên có mặt tại các địa phương nơi có dự án đi qua cùng triển khai các phương án giải phóng mặt bằng, đồng thời, nắm bắt tâm, tư nguyện, vọng của người dân. Lãnh đạo huyện đã trực tiếp đến thăm, động viên các hộ gia đình có nhà ở, công trình phụ trợ thuộc phạm vi phải giải phóng mặt bằng hành lang tuyến. Đồng thời, tổ chức các cuộc họp với chính quyền các địa phương có đường dây 500kV đi qua xác định rõ tầm quan trọng của dự án cũng như vai trò, trách nhiệm trong thực hiện các nhiệm vụ được phân công, để dự án được triển khai thực hiện đảm bảo tiến độ đề ra; và tìm giải pháp tháo gỡ vướng mắc cho các địa phương.
Đồng chí Dương Đình Chỉnh - Bí thư Huyện ủy Nghi Lộc trao đổi: "Là địa bàn có khu công nghiệp, dự án trọng điểm của quốc gia, của tỉnh nên huyện Nghi Lộc có khối lượng công việc lớn liên quan đến GPMB. Địa phương cũng xác định GPMB không phải là việc làm riêng của UBND huyện hay một ban, ngành nào đó mà phải là sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, trong đó, sự kết nối từ tỉnh đến huyện và cơ sở. Ngoài ra, địa phương cấp huyện cũng là đơn vị tham mưu chế độ, chính sách liên quan đến công tác GPMB đối với các trường hợp bị ảnh hưởng bởi dự án".
Đến thời điểm cuối tháng 8/2024, trên địa bàn huyện Nghi Lộc vẫn còn một số hộ dân chưa nhận tiền đền bù do chưa thống nhất về chính sách hỗ trợ. Để giải quyết thấu đáo vấn đề này, huyện Nghi Lộc đã gửi văn bản đề xuất tỉnh tháo gỡ khó khăn. Cùng đó, địa phương đề xuất UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành đồng hành cùng với các địa phương để giải quyết vướng mắc ở cơ sở.
Tại huyện Diễn Châu, đường dây 500kV Quảng Trạch - Quỳnh Lưu đoạn qua địa bàn huyện có chiều dài 22,60 km, gồm 47 vị trí móng trụ (VT), 47 khoảng cột (hành lang tuyến), và 18 khoảng néo. Trong đó: Xã Diễn Phú: (3 VT), Diễn Lợi: (5 VT), Minh Châu: (13 VT), Diễn Nguyên: (4 VT), Diễn Thái: (3 VT), Diễn Đồng: (4 VT), Diễn Liên: (5 VT), Diễn Lâm (10 VT). Số hộ dân bị ảnh hưởng thu hồi đất là 114 hộ, số hộ dân ảnh hưởng hành lang tuyến là 84 hộ.
Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Diễn Châu Lê Mạnh Hiên, với sự chủ động tích cực vào cuộc của cấp ủy, chính quyền các cấp trong công tác tuyên truyền, vận động, tạo sự tin tưởng, đồng thuận, ủng hộ của nhân dân vùng dự án để hoàn thành nhiệm vụ GPMB dự án có ý nghĩa cấp bách và quan trọng này, nên khi dự án được triển khai thì người dân các địa phương nơi dự án đi qua đều đồng thuận cao, sẵn sàng bàn giao mặt bằng khi chưa có phương án bồi thường. Cùng đó, huyện đã huy động nhân lực, triển khai tất cả các phương án, vận dụng mọi cơ chế, chính sách để bảo đảm quyền lợi của người dân khi nhường đất cho dự án.
(Còn nữa)