Úc sẽ trừng phạt nghiêm khắc các nền tảng mạng xã hội nếu không ngăn chặn thông tin sai lệch

Chính phủ Úc đang chuẩn bị áp dụng các biện pháp trừng phạt nghiêm khắc đối với các nền tảng mạng xã hội lớn như Facebook, Google, TikTok,…nếu các công ty này không có biện pháp hiệu quả để ngăn chặn sự lan truyền của tin giả và thông tin sai lệch.

Theo đó, cơ quan quản lý của Úc sẽ sớm ban hành những tiêu chuẩn mới, buộc các nền tảng công nghệ phải chịu trách nhiệm trong việc kiểm soát thông tin sai lệch. Nếu một nền tảng nào đó không đáp ứng được các tiêu chuẩn này, họ sẽ bị phạt tiền. Quy định mới này nhằm đảm bảo thông tin trên mạng xã hội được kiểm soát chặt chẽ hơn, hạn chế tối đa tác động tiêu cực của tin giả.

Với việc áp đặt mức phạt lên đến 5% doanh thu toàn cầu, Úc đang gửi một tín hiệu rõ ràng về quyết tâm ngăn chặn sự lan truyền của thông tin sai lệch trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Google... Quy định mới này nhằm hạn chế ảnh hưởng quá lớn của các gã khổng lồ công nghệ, đồng thời bảo vệ người dùng khỏi những tác hại của thông tin sai lệch, tin giả. Tuy nhiên, quyết định trên cũng đang gây ra cuộc tranh luận sôi nổi trong dư luận, khi một số người lo ngại rằng việc quản lý quá chặt chẽ có thể dẫn đến hạn chế tự do ngôn luận.

Dự luật mới của chính phủ Úc nhằm siết chặt việc kiểm soát thông tin sai lệch trực tuyến, đặc biệt là những nội dung gây tổn hại đến quá trình bầu cử, sức khỏe cộng đồng và an ninh quốc gia. Dự luật sẽ trừng phạt nghiêm khắc các hành vi tung tin giả mạo, kích động thù địch, hoặc gây rối an ninh trật tự.

Dự luật này được xem là một bước đi quyết liệt của chính phủ Úc nhằm khẳng định chủ quyền quốc gia trước sự trỗi dậy của các gã khổng lồ công nghệ nước ngoài. Động thái này diễn ra trong bối cảnh lo ngại ngày càng tăng về việc các nền tảng này lấn át các quy định nội bộ và ảnh hưởng đến cuộc sống chính trị của đất nước, đặc biệt là trước thềm cuộc bầu cử liên bang sắp tới.

Chủ sở hữu Facebook là Meta đã tuyên bố có thể chặn nội dung tin tức chuyên nghiệp nếu bị buộc phải trả tiền bản quyền, trong khi X (trước đây là Twitter) đã xóa hầu hết các nội dung kiểm duyệt kể từ khi được tỷ phú Elon Musk mua lại vào năm 2022.

Liên quan đến vấn đề này, Bộ trưởng Hạ tầng và Truyền thông Úc Michelle Rowland cho biết trong một tuyên bố rằng: “Thông tin sai lệch và thông tin giả gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đến sự an toàn và phúc lợi của người dân Úc, cũng như nền dân chủ, xã hội và nền kinh tế của chúng ta”.

Dự luật năm 2023, với những quy định mơ hồ về thông tin sai lệch và thông tin giả mạo đã vấp phải sự phản đối dữ dội vì trao cho cơ quan quản lý truyền thông Úc (ACMA) quá nhiều quyền lực, tiềm ẩn nguy cơ kiểm soát thông tin và hạn chế tự do ngôn luận. Điều này đã dấy lên những lo ngại về việc bảo vệ quyền lợi của người dùng các nền tảng mạng xã hội.

Theo Bộ trưởng Rowland, dự luật sửa đổi lần này đã loại bỏ quyền hạn buộc gỡ bỏ từng nội dung hoặc tài khoản người dùng của cơ quan quản lý truyền thông. Thay vào đó, phiên bản mới tập trung bảo vệ các nội dung có giá trị xã hội như tin tức chuyên nghiệp, nghệ thuật và tôn giáo, đồng thời khẳng định rõ ràng về việc không bảo vệ những nội dung mà chính phủ cho phép.

Theo bà Michelle Rowland, con số thống kê đáng kinh ngạc từ Liên minh văn hoá truyền thông Úc cho thấy gần 80% người dân nước này đã lên tiếng phản đối tình trạng thông tin sai lệch tràn lan.

Meta, với lượng người dùng khổng lồ tại Úc, đã chọn cách im lặng trước những thay đổi trong dự luật chống thông tin sai lệch mới. Trong khi đó, DIGI, tổ chức mà Meta là thành viên, cho biết luật mới này chỉ là bản cập nhật của bộ luật cũ, nhưng vẫn còn nhiều vấn đề chưa được làm rõ. Sự mơ hồ này càng làm dấy lên nhiều lo ngại về hiệu quả của dự luật trong việc ngăn chặn thông tin sai lệch.

Đại diện phe đối lập, ông James Paterson đã bày tỏ sự quan ngại sâu sắc về dự luật sửa đổi mới nhất. Ông nhấn mạnh rằng quyền tự do bày tỏ quan điểm chính trị của người dân Úc là một giá trị cốt lõi và không nên bị hạn chế bởi bất kỳ hình thức kiểm duyệt nào, dù đến từ chính phủ hay các nền tảng truyền thông xã hội nước ngoài.

Tuy nhiên, cơ quan quản lý truyền thông Úc cho biết, họ hoan nghênh việc dự luật cho phép cơ quan này có thẩm quyền yêu cầu các nền tảng mạng xã hội gỡ bỏ thông tin sai lệch, tin giả và nội dung kích động thù địch, đồng thời có thể áp dụng các biện pháp xử phạt đối với những tổ chức hoặc cá nhân vi phạm quy định.

Phan Văn Hòa