Mỹ chuẩn bị cấm phần mềm và phần cứng ô tô Trung Quốc

Chính quyền Tổng thống Biden đã bày tỏ sự lo ngại ngày càng tăng về những rủi ro tiềm ẩn do các công ty Trung Quốc thu thập dữ liệu nhạy cảm từ người lái xe và cơ sở hạ tầng của Mỹ. Ngoài ra còn có những lo ngại về khả năng các tác nhân nước ngoài thao túng các phương tiện được trang bị hệ thống kết nối internet và công nghệ dẫn đường tiên tiến.

Hai nguồn tin giấu tên cho biết quy định được đề xuất sẽ cấm nhập khẩu và bán các loại xe từ Trung Quốc có phần mềm hoặc phần cứng hệ thống thông tin liên lạc quan trọng hoặc hệ thống lái xe tự động. Họ từ chối nêu tên vì quyết định này chưa được công bố rộng rãi.

Lệnh cấm tiềm năng này diễn ra sau một loạt các hạn chế của Mỹ nhắm vào hàng nhập khẩu từ Trung Quốc. Trước đó, chính quyền Tổng thống Biden đã áp dụng mức thuế cao đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, bao gồm thuế 100% đối với xe điện, cùng với mức thuế mới đối với pin và các khoáng sản quan trọng cần thiết cho sản xuất xe điện.

Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo cho biết vào tháng 5 vừa qua rằng, rủi ro từ phần mềm hoặc phần cứng của Trung Quốc trong các phương tiện kết nối của Mỹ là rất đáng lo ngại.

Bà cho biết: "Về mặt lý thuyết, bạn có thể tưởng tượng ra hậu quả thảm khốc nhất nếu có vài triệu ô tô lưu thông trên đường và phần mềm bị vô hiệu hóa".

Trước đó, vào tháng 2, Tổng thống Joe Biden cũng đã ra lệnh điều tra xem liệu việc nhập khẩu xe từ Trung Quốc có gây ra rủi ro cho an ninh quốc gia liên quan đến công nghệ ô tô kết nối hay không và liệu phần mềm và phần cứng đó có nên bị cấm trên tất cả các loại xe lưu thông trên đường ở Mỹ hay không.

Bộ Thương mại Mỹ dự kiến ​​sẽ được công khai dự thảo kế hoạch để công chúng đóng góp ý kiến trong thời hạn 30 ngày trước khi hoàn thiện. Hầu như tất cả các phương tiện mới hơn trên đường bộ Mỹ đều được coi là "được kết nối". Những phương tiện như vậy có phần cứng mạng tích hợp cho phép truy cập Internet, cho phép chúng chia sẻ dữ liệu với các thiết bị cả bên trong và bên ngoài xe.

Nếu được chấp thuận, lệnh cấm phần mềm dự kiến sẽ có hiệu lực từ năm sản xuất 2027. Các loại phần mềm bị cấm có thể bao gồm những phần mềm liên quan đến các tính năng kết nối không dây như Bluetooth, GPS, và các hệ thống thông tin giải trí khác. Việc cấm này nhằm mục đích giảm thiểu rủi ro bị tấn công mạng và bảo vệ dữ liệu cá nhân của người dùng.

Đối với phần cứng, lệnh cấm sẽ có hiệu lực vào tháng 1 năm 2029 hoặc năm sản xuất 2030 (tùy thuộc vào tiến độ nghiên cứu và phát triển công nghệ). Các loại phần cứng bị ảnh hưởng có thể bao gồm các mô-đun kết nối vệ tinh, các cảm biến và bộ điều khiển cho hệ thống tự lái, cũng như các thành phần phần cứng khác có liên quan đến các tính năng tự động hóa trên xe.

Trong khi đó, các loại xe tự hành cấp độ cao, có khả năng hoạt động hoàn toàn tự động mà không cần sự can thiệp của người lái, sẽ bị cấm lưu hành cho đến khi các quy định về an toàn và bảo mật được hoàn thiện.

Vào tháng 11 năm ngoái, một nhóm các nhà lập pháp Mỹ thuộc cả đảng Dân chủ và Cộng hòa đã đồng loạt lên tiếng cảnh báo về mối lo ngại ngày càng tăng liên quan đến việc các công ty ô tô và công nghệ của Trung Quốc thu thập và xử lý dữ liệu cá nhân nhạy cảm của người dùng Mỹ trong quá trình thử nghiệm và phát triển các loại xe tự hành tại thị trường Mỹ.

Theo các nguồn tin đáng tin cậy, lệnh cấm này không chỉ giới hạn trong việc nhắm vào các công ty Trung Quốc mà còn có thể được mở rộng áp dụng đối với các đối thủ cạnh tranh khác của Mỹ đến từ các quốc gia như Nga, nhằm bảo vệ lợi ích an ninh quốc gia và duy trì vị thế dẫn đầu của Mỹ trong lĩnh vực công nghệ ô tô tự hành.

Đề xuất này đã làm dấy lên mối lo ngại trong ngành công nghiệp ô tô khi các "ông lớn" trong ngành ô tô toàn cầu như General Motors, Toyota, Volkswagen, Hyundai và nhiều hãng xe khác đã lên tiếng cảnh báo về những khó khăn và thách thức nghiêm trọng nếu chính phủ ban hành lệnh cấm đối với phần cứng và phần mềm do các công ty Trung Quốc sản xuất. Theo các nhà sản xuất ô tô này, việc thay thế toàn bộ hệ thống hoặc một phần hệ thống hiện tại bằng các giải pháp thay thế khác sẽ là một quá trình vô cùng phức tạp và tốn kém thời gian.

Các nhà sản xuất ô tô nhấn mạnh rằng, các hệ thống điện tử trong ô tô hiện đại là kết quả của quá trình nghiên cứu, phát triển và tích hợp phức tạp, đòi hỏi sự tương thích hoàn hảo giữa phần cứng và phần mềm. Việc thay đổi bất kỳ thành phần nào trong hệ thống này đều phải trải qua một quy trình kiểm định nghiêm ngặt, bao gồm các bài kiểm tra kỹ thuật kỹ lưỡng, các thử nghiệm an toàn và độ tin cậy, cũng như các quy trình xác nhận chất lượng.

Theo một thông báo chính thức được đăng tải trên trang web của chính phủ, Nhà Trắng đã chính thức thông qua phiên bản cuối cùng của quy định mới nhằm tăng cường an ninh mạng cho ngành công nghiệp ô tô. Quy định này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong nỗ lực rộng lớn hơn của chính phủ nhằm bảo vệ chuỗi cung ứng cho các phương tiện giao thông kết nối tại Mỹ trước những rủi ro tiềm ẩn về an ninh mạng.

Tuy nhiên, theo báo cáo, quy định này sẽ không được áp dụng cho các phương tiện chuyên dụng phục vụ cho nông nghiệp hoặc khai thác mỏ. Việc loại trừ này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các ngành công nghiệp đặc thù, đồng thời giảm thiểu những tác động tiêu cực đến hoạt động sản xuất kinh doanh.

Phan Văn Hòa