Bài 2: Khó khăn trong tìm nguồn
Phát triển đảng viên mới là nhiệm vụ thường xuyên nhằm đảm bảo sự kế thừa, phát triển, trẻ hóa đội ngũ, nâng cao năng lực, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng tại địa phương, đơn vị. Tuy nhiên, thực tế trên địa bàn huyện Quế Phong hiện nay việc tìm nguồn, tạo nguồn phát triển đảng viên mới đang đối diện với những khó khăn.
Khánh Ly - Đặng Cường • 29/09/2024
Phát triển đảng viên mới là nhiệm vụ thường xuyên nhằm đảm bảo sự kế thừa, phát triển, trẻ hóa đội ngũ, nâng cao năng lực, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng tại địa phương, đơn vị. Tuy nhiên, thực tế trên địa bàn huyện Quế Phong hiện nay việc tìm nguồn, tạo nguồn phát triển đảng viên mới đang đối diện với những khó khăn.
.png)
Quế Phong là huyện thuộc diện 30a, kinh tế - xã hội gặp nhiều khó khăn, xu hướng ly hương của người dân trong độ tuổi lao động đang ngày càng tăng (toàn huyện hiện có khoảng 6.000 lao động đi làm ăn xa, trong đó có 285 đảng viên).
Thực trạng các thôn, bản dần vắng lao động trẻ và đội ngũ cán bộ ở các chi hội đoàn thể biến động đã khiến công tác phát triển đảng viên của nhiều chi bộ, đảng bộ tại huyện Quế Phong gặp khó khăn, thậm chí bế tắc, không tìm ra nhân tố để tạo nguồn bồi dưỡng, kết nạp.
Xã biên giới Nậm Giải được đánh giá cao trong công tác phát triển đảng viên, nhưng thời điểm này cấp ủy địa phương đang rất lo lắng khi số lượng đảng viên kết nạp mới ngày càng giảm.
Trao đổi với chúng tôi, Bí thư Đảng ủy xã Nậm Giải - đồng chí Sầm Văn Thành, cho hay: Toàn xã có 242 đảng viên (150 đảng viên nông thôn), 16 đảng viên được miễn sinh hoạt, trong đó có 8 đảng viên đi làm ăn xa. Các năm trước Đảng bộ xã Nậm Giải năm nào cũng đạt và vượt chỉ tiêu, nhưng năm 2024 lần đầu tiên Đảng bộ xã đứng trước nguy cơ không đủ chỉ tiêu. Cho đến cuối tháng 8, mới kết nạp được 1 quần chúng ưu tú vào Đảng là chị Lương Thị Liệu ở Chi hội Phụ nữ bản Pòng và hiện đang làm hồ sơ cho 2 quần chúng, trong khi chỉ tiêu huyện giao là kết nạp được 7 người.
Nguyên nhân được lý giải là bởi Nậm Giải chỉ có 5 thôn, bản với 2.100 khẩu, do điều kiện kinh tế khó khăn nên lao động trẻ nếu không đi học đại học, cao đẳng thì đi làm ăn xa (toàn xã có hơn 80 lao động đi làm công ty ở các tỉnh phía Bắc hoặc đi xuất khẩu lao động.
“Có những trường hợp đã học cảm tình Đảng, nhưng sau đó lại đi làm ăn xa không kết nạp được. Đối tượng là học sinh, sinh viên sau khi tốt nghiệp ít trở về địa phương vì khó tìm việc làm; một bộ phận lao động trẻ ở lại quê hương chỉ quan tâm đến phát triển kinh tế gia đình, ít tham gia hoạt động phong trào ở địa phương, năng lực hạn chế, có tâm lý ngại vào Đảng”, đồng chí Lương Thị Huệ- Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Nậm Giải cho hay.
Trong khi đó, nguồn từ các đơn vị trên địa bàn như trường học, trạm y tế cũng đã hết, Đảng ủy xã đã hướng đến việc bồi dưỡng quần chúng ưu tú là dâu, rể về sinh sống ổn định tại địa phương để kết nạp nhưng cũng không có nhiều nhân tố…”.
Đồng chí Lương Thị Huệ - Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Nậm Giải
Hiện có nhiều tổ chức cơ sở đảng ở huyện Quế Phong đối diện thực trạng khó đạt chỉ tiêu; như Đảng bộ thị trấn Kim Sơn năm 2023 chỉ kết nạp được 4 đảng viên mới trên chỉ tiêu huyện giao là 20 đồng chí, năm 2024 tính đến đầu tháng 9 mới kết nạp được 2 đảng viên mới.
Theo đồng chí Hoàng Trung Thông - Bí thư Đảng ủy thị trấn Kim Sơn: Đảng ủy thị trấn đã chỉ đạo rà soát nguồn trong từng thôn, xóm, từ đó giao cho cán bộ, đảng viên phụ trách địa bàn đồng hành cùng các chi bộ phân loại thành các nhóm để có giải pháp phù hợp nhằm phát hiện nhân tố, bồi dưỡng, tạo nguồn lâu dài nhưng rất khó khăn; cố gắng lắm chỉ đạt được chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thị trấn nhiệm kỳ 2020-2025 đề ra, chứ khó hoàn thành chỉ tiêu huyện giao là 20 đảng viên mỗi năm. Bởi thực tế hiện nay, lao động trẻ (nhất là ở trong độ tuổi từ 18-35) không có mặt tại địa phương, việc tạo nguồn từ các chi hội đoàn thể khác gặp khó khăn do nhiều người cao tuổi, tâm lý ngại vào Đảng…
Ngay cả một số địa bàn đang đảm bảo đủ chỉ tiêu thì vấn đề tìm nguồn, tạo nguồn cũng rất vất vả. Tại xã Hạnh Dịch hiện có 800 lao động đi làm ăn xa, trong đó chủ yếu là thanh niên. Theo trao đổi của đồng chí Hà Văn Hải - Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã: Thực tế đời sống của một bộ phận người dân Hạnh Dịch còn gặp nhiều khó khăn, trong khi cơ hội việc làm tại chỗ không nhiều. Học sinh, sinh viên tốt nghiệp ra trường phải xa quê đến các thành phố lớn hoặc đi xuất khẩu lao động để kiếm sống, ảnh hưởng đến nguồn giới thiệu vào Đảng.
Một số trường hợp đi làm ăn xa, có thời điểm trở về địa phương, nhưng vì thời gian ở nhà ngắn nên rất khó theo dõi, bồi dưỡng để giới thiệu, kết nạp vào Đảng, có những trường hợp đã đi học lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng nhưng không kịp làm hồ sơ kết nạp.
Ông Lô Văn Phương - Bí thư Chi bộ bản Quang Vinh, xã Hạnh Dịch cho hay, Chi bộ bản Quang Vinh đã giới thiệu 2 quần chúng ưu tú là Hà Văn Ngọc, Lữ Văn Nguyên… đi học cảm tình Đảng, nhưng sau đó cả hai đều đi làm công ty ở Bắc Ninh, chỉ về quê vào dịp lễ, Tết nên không thể kết nạp.
Tại một số địa bàn, số lượng đảng viên thuộc diện miễn sinh hoạt đông cũng phần nào ảnh hưởng đến chất lượng sinh hoạt của tổ chức đảng ở cơ sở. Thị trấn Kim Sơn có 99 đảng viên được miễn sinh hoạt, trong đó có 55 trường hợp miễn sinh hoạt do tuổi cao sức yếu, 44 trường hợp do đi làm ăn xa; xã Châu Kim có 59 đảng viên được miễn sinh hoạt, trong đó có 25 trường hợp do tuổi cao sức yếu, 34 trường hợp đi làm ăn xa; xã Tri Lễ có 62 đảng viên được miễn sinh hoạt, trong đó có 23 đảng viên tuổi cao sức yếu, 39 đảng viên đi làm ăn xa…
Ngoài khó khăn từ xu hướng ly hương của lao động trẻ, không ít bí thư chi bộ ở thôn, bản còn bày tỏ lo ngại khi một bộ phận thanh niên ở lại quê hương lập nghiệp, nhưng chỉ chú trọng phát triển kinh tế, ít tham gia các hoạt động phong trào, không mặn mà vào Đảng.
Trong khi, một số quần chúng mặc dù năng nổ, nhiệt tình, có nhiều đóng góp trong hoạt động xã hội thì lại không đạt tiêu chuẩn về trình độ học vấn. Vì vậy, dẫn đến tình trạng “tre già nhưng măng chậm mọc” tại một số chi bộ nông thôn.
Đồng chí Trương Thị Tuyết Mai - Trưởng ban Tổ chức Huyện ủy Quế Phong cho biết: Ngoài những nguyên nhân khách quan nêu trên còn có nguyên nhân chủ quan, xuất phát từ thực trạng một số ít cấp ủy và đảng viên nhận thức chưa đầy đủ về tầm quan trọng của công tác phát triển đảng viên mới, nên chưa thực hiện tốt việc phát hiện, bồi dưỡng, giới thiệu quần chúng ưu tú vào Đảng. Một số chi ủy, chi bộ chưa thật sự quyết liệt trong chỉ đạo, phân công đảng viên tìm nguồn phát triển Đảng.
Bên cạnh đó, công tác giáo dục chính trị tư tưởng vẫn chưa thực sự đi vào chiều sâu, có mặt còn hình thức; việc dự báo, nắm bắt tình hình tư tưởng trong đảng viên, quần chúng nhân dân đôi lúc chưa kịp thời. Một số bí thư chi bộ, đảng viên ở địa bàn đã lớn tuổi, sức khỏe hạn chế nên nắm bắt và lãnh đạo thực hiện một số nhiệm vụ được giao kết quả chưa cao; công tác lãnh đạo, chỉ đạo các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội trong phát hiện, thử thách, rèn luyện đoàn viên, hội viên tạo nguồn quần chúng kết nạp Đảng còn hạn chế.
Bên cạnh đó, một số trường hợp cấp ủy chưa nắm vững quy trình, thủ tục kết nạp đảng nên hồ sơ chưa bảo đảm, cá biệt có trường hợp chưa làm tốt công tác thẩm tra, xác minh nên dù đã hoàn tất quy trình nhưng vẫn không thể kết nạp; công tác quản lý, giáo dục đảng viên có nơi chưa chặt chẽ, chưa kịp thời nhắc nhở, uốn nắn, để xảy ra vi phạm…
Thời gian qua, Ban Thường vụ Huyện ủy Quế Phong đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo và tổ chức phổ biến, quán triệt nhiệm vụ phát triển đảng viên đến các cấp ủy, tổ chức đảng trực thuộc; xem đây là một tiêu chí quan trọng để kiểm điểm, đánh giá, xếp loại chất lượng tập thể, cá nhân lãnh đạo quản lý và tổ chức đảng hằng năm.
Nhờ vậy, từ năm 2020 đến tháng 7/2024, Đảng bộ huyện Quế Phong đã kết nạp được 542 đảng viên, vượt chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện nhiệm kỳ 2020- 2025, là phấn đấu cả nhiệm kỳ kết nạp được từ 400-500 đảng viên.
Tuy nhiên, Quế Phong có số lượng đảng viên đông (toàn Đảng bộ huyện có 5.494 đảng viên), nếu thực hiện theo Nghị quyết số 21-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII: Tỷ lệ kết nạp đảng viên hàng năm đạt từ 3 - 4%/tổng số đảng viên, thì kết quả kết nạp đảng viên mới hàng năm của Đảng bộ huyện Quế Phong vẫn chưa đạt yêu cầu.
Ví như năm 2022, toàn huyện Quế Phong chỉ kết nạp được 97 đảng viên/ chỉ tiêu 163 đồng chí, năm 2023 kết nạp được 110 đồng chí/ chỉ tiêu 163 đồng chí (đạt 67,48%), năm 2024 tính hết tháng 7, toàn huyện kết nạp được 104 đồng chí / chỉ tiêu 164 đảng viên (đạt 63,4%)…
Nhìn vào thực tế hiện nay, để đạt được chỉ tiêu theo Nghị quyết số 21-NQ/TW đòi hỏi địa phương này phải nỗ lực rất nhiều. Bởi, qua rà soát mới nhất, toàn huyện có 8/32 tổ chức cơ sở Đảng hiện đã hết nguồn. Nhiều đảng bộ xã gặp khó khăn trong tạo nguồn, thậm chí không đạt chỉ tiêu (tính đến ngày 30/7/2024, có những đơn vị vẫn chưa kết nạp được đảng viên mới hoặc kết nạp với tỷ lệ khá thấp so với chỉ tiêu được giao như Đảng bộ xã Nậm Giải 0/7, Đảng bộ xã Nậm Nhoóng 2/6, Đảng bộ thị trấn Kim Sơn 2/20…).
Qua trao đổi, lãnh đạo Ban Tổ chức Huyện ủy Quế Phong cho biết thêm: Trên địa bàn huyện có 1 trường THPT và 1 trung tâm giáo dục nghề nghiệp- giáo dục thường xuyên với khoảng 1.700 em. Thời gian qua, Ban Thường vụ Huyện ủy đã chỉ đạo các chi bộ nhà trường đẩy mạnh mở rộng nguồn đảng viên từ đối tượng là học sinh. Nhờ vậy, từ năm 2020 đến 6/2024 toàn huyện kết nạp được 22 đảng viên là học sinh.
Tuy nhiên, kết quả này vẫn còn thấp chưa tương xứng với số lượng đoàn viên ưu tú được giới thiệu kết nạp Đảng hàng năm. Nguyên nhân do việc phát động một số phong trào thi đua tại trường học tại một số thời điểm chưa thực sự hiệu quả, thiếu sân chơi, môi trường cho học sinh tu dưỡng, rèn luyện và thể hiện năng lực qua đó phát hiện bồi dưỡng tạo nguồn kết nạp Đảng.
Bên cạnh đó, như thầy giáo Nguyễn Tiến Trung - Phó Hiệu trưởng Trường THPT Quế Phong trao đổi: Theo quy định của Điều lệ Đảng, tại thời điểm chi bộ xét kết nạp, người vào Đảng phải đủ 18 tuổi (tính theo tháng) trở lên. Tuy nhiên, từ tháng 7, học sinh lớp 12 đã tốt nghiệp ra trường, do vậy các em sinh từ tháng 6 trở đi sẽ bị thiệt thòi hơn trong việc xét kết nạp vào Đảng so với các em sinh từ tháng 1 đến cuối tháng 5.
Thực tế này dẫn đến số lượng học sinh ưu tú được xét đi học lớp bồi dưỡng cảm tình Đảng và số được đứng vào hàng ngũ của Đảng hàng năm có sự chênh lệch khá lớn. Một số em được học cảm tình Đảng, có quá trình phấn đấu tốt nhưng vì vướng lý lịch (có bố mẹ vi phạm pháp luật), nên khi làm hồ sơ gặp nhiều vướng mắc. Mặt khác, do điều kiện kinh tế khó khăn, nhiều học sinh xác định sau khi tốt nghiệp sẽ đi làm ăn xa, làm lao động tự do không theo lên đại học, cao đẳng nên các em không có nguyện vọng phấn đấu vào Đảng…
Đối diện với nhiều thách thức trong công tác tạo nguồn phát triển đảng viên mới, nhưng theo đồng chí Sầm Văn Duyệt - Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Quế Phong: Đảng bộ huyện xác định việc kết nạp đảng viên không chạy theo số lượng, phải thực hiện chặt chẽ, bảo đảm đúng tiêu chuẩn, quy trình, thủ tục, thẩm quyền theo quy định.
Đảng viên mới được kết nạp phải là quần chúng ưu tú, có phẩm chất chính trị tốt, đạo đức trong sáng, được rèn luyện, thử thách qua thực tiễn, có nhận thức, động cơ vào Đảng đúng đắn, thực sự là những nhân tố góp phần xây dựng Đảng ngày càng vững mạnh…