"Niềm vui nhân đôi" của người trồng rừng ở Nghệ An

Tiền "từ trên rừng rơi xuống"

Ông Lương Văn Thắng ở bản Tục Pang, xã Đồng Văn (Quế Phong) bộc bạch, gia đình ông có hơn 1ha rừng khoanh nuôi và bảo vệ. Từ trước đến nay ông cũng như nhiều hộ dân khác của thôn bản được chi trả hỗ trợ khoản tiền dịch vụ môi trường rừng, mỗi năm cũng được vài triệu đồng. Nay niềm vui nhân đôi khi trên cùng diện tích rừng đó, người dân được nhận thêm khoản hỗ trợ từ chi phí giảm phát thải khí nhà kính (tiền bán tín chỉ carbon rừng).

Ngày 6/10, ông Nguyễn Văn Sinh - Giám đốc Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt (Quế Phong) cho biết, đơn vị vừa nhận được quyết định của UBND tỉnh phê duyệt kinh phí hỗ trợ chi trả cho các hoạt động giảm phát thải khí nhà kính cho các cá nhân, tổ chức thuộc Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt. Số tiền các chủ rừng được thụ hưởng là 19,5 tỷ đồng. Song hồ sơ đáp ứng yêu cầu chi trả của các chủ rừng sẽ là 18,5 tỷ đồng (1 tỷ đồng còn lại không còn diện tích giao khoán).

Bên cạnh đó, sắp tới người tham gia bảo vệ rừng thuộc Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt cũng được hưởng nguồn kinh phí hàng năm từ dịch vụ môi trường rừng là hơn 18 tỷ đồng. Như vậy, năm 2024 này các chủ rừng có “niềm vui nhân đôi” khi được thụ hưởng 2 khoản kinh phí hỗ trợ. Toàn địa bàn huyện Quế Phong, theo ông Phan Trọng Dũng - Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các chủ rừng được thụ hưởng tổng kinh phí khoảng 34 tỷ đồng. Hiện nay, các cá nhân, tổ chức đang hoàn thiện hồ sơ để chuẩn bị nhận tiền. Cán bộ thôn, bản ở huyện Quế Phong cho biết, họ vừa được Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh phối hợp các cấp ngành tập huấn hướng dẫn thực hiện các thủ tục chuẩn bị chi trả tiền hỗ trợ giảm phát thải khí nhà kính.

Bà Lang Thị Hoài - Trưởng bản Tục Pang, xã Đồng Văn, huyện Quế Phong cho hay, hiện nay các bản đang rà soát lại thông tin diện tích rừng, chủ rừng để chuẩn bị nhận tiền. Xã Đồng Văn có 6 cộng đồng thôn, bản là chủ rừng được hưởng kinh phí hỗ trợ giảm phát thải khí nhà kính với hơn 2 tỷ đồng. Còn đối với chủ rừng là các cá nhân, mức hỗ trợ được nhận đợt chi trả này gần bằng số tiền dịch vụ bảo vệ môi trường rừng, khoảng 500 nghìn đồng/1ha. Đây là số tiền hỗ trợ giảm phát thải khí nhà kính của 2 năm 2023 - 2024 (mỗi năm khoảng 250 nghìn đồng/ha).

“Dự kiến tháng 10 - 12 năm nay người dân sẽ được nhận cả 2 khoản tiền. Gồm tiền dịch vụ môi trường rừng 600 ngàn đồng/ha, tiền bán tín chỉ carbon 500 ngàn đồng/ha. Ở Mường Hinh có một số hộ có 10ha, 15 ha rừng thì cuối năm nay dự kiến được nhận từ 10 - 15 triệu đồng/hộ cả hai khoản, ai cũng rất phấn khởi” - bà Lương Thị Tiến - Trưởng bản Mường Hinh cho biết.

Theo cán bộ xã Đồng Văn, ngoài số tiền dịch vụ môi trường rừng mà các cộng đồng, cá nhân được nhận hàng năm, thì nay các thôn, bản có thêm 2 tỷ đồng để đầu tư cho các hoạt động xã hội, phát triển sinh kế ở cơ sở. “Chúng tôi nói vui rằng, đây là khoản tiền từ trên rừng rơi xuống. Song thực tế chúng tôi cũng hiểu rằng, được nhận tiền hỗ trợ, thì mỗi người càng có thêm trách nhiệm để bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu. Tiền bán tín chỉ carbon chỉ được thụ hưởng khi rừng được bảo vệ tốt”, ông Lương Văn Thương - Phó Bí thư Đảng ủy xã Đồng Văn cho biết.

Tương tự, năm 2024, huyện Con Cuông được UBND tỉnh phê duyệt 5.772 đối tượng là hộ gia đình, cá nhân và cộng đồng dân cư được thụ hưởng nguồn kinh phí từ hoạt động giảm phát thải khí nhà kính. Các đối tượng này quản lý hơn 28,5 nghìn ha rừng. Mỗi ha được chi trả vào cuối năm 2024 dự kiến khoảng 500 ngàn đồng/ha đối với chủ rừng là cá nhân, hộ gia đình.

Còn đối với cộng đồng không quá 50 triệu đồng/tổ chức, cộng đồng. Ngoài ra, UBND các xã của huyện Con Cuông quản lý hơn 10 nghìn ha rừng cũng sẽ được thụ hưởng nguồn kinh phí từ bán tín chỉ các bon. Riêng các chủ rừng thuộc Vườn quốc gia Pù Mát dự kiến sẽ được hưởng khoảng 24 tỷ đồng từ nguồn hỗ trợ giảm phát thải khí nhà kính. Toàn huyện Con Cuông dự kiến sẽ được hỗ trợ khoảng 50 tỷ đồng từ nguồn này.

Xây dựng kế hoạch sử dụng tiền hỗ trợ

Cán bộ cấp thôn, bản ở các địa phương cho biết, sau khi được hướng dẫn hoàn thiện hồ sơ, về chủ rừng là cá nhân, hộ gia đình cơ bản đã rà soát xong. Đối với hồ sơ của chủ rừng là tập thể, cộng đồng dân cư thì cần lưu ý “7 bước” hoàn thiện.

Trong đó quan trọng nhất là phải xây dựng được kế hoạch sử dụng nguồn hỗ trợ thực hiện các mô hình, việc quản lý bảo vệ, phát triển rừng và nâng cao đời sống ở địa phương tương ứng với số kinh phí được hỗ trợ. Theo quy định của ERPA, cộng đồng dân cư khi nhận được tiền chi trả tự thống nhất trong cộng đồng về quy chế chia sẻ và sử dụng nguồn thu này theo đúng các mục đích đã xây dựng trong kế hoạch.

Ông Nguyễn Danh Hùng - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, hiện nay danh sách các đối tượng đủ điều kiện đáp ứng các quy định của Thỏa thuận chi trả giảm phát thải khí nhà kính vùng Bắc Trung Bộ (ERPA) năm 2024 đã hoàn thành. Danh sách được phê duyệt có 3 nhóm đối tượng được hưởng nguồn thu từ ERPA năm 2024.

Hiện nay, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng đang triển khai tập huấn, hướng dẫn các địa phương hoàn thiện hồ sơ để chuẩn bị cho công tác chi trả vào cuối năm 2024. Trong đó, đặc biệt lưu ý các chủ rừng là cộng đồng, tập thể cần có hồ sơ phương án sử dụng kinh phí cụ thể tương ứng với khoản kinh phí được hỗ trợ. Dự kiến Nghệ An sẽ được hỗ trợ hơn 280 tỷ đồng.

“

Ngày 24/9/2024, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 32/2024/QĐ-UBND quy định mức khoán bảo vệ rừng; số lần chi trả, thời gian chi trả tiền từ nguồn thu thỏa thuận chi trả giảm phát thải khí nhà kính vùng Bắc Trung Bộ cho các đối tượng hưởng lợi trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Cụ thể, UBND tỉnh quy định mức khoán bảo vệ rừng từ nguồn thu thỏa thuận chi trả giảm phát thải khí nhà kính vùng Bắc Trung Bộ là 500.000 đồng/ha/năm. Số lần chi trả: 1 lần/1 năm cho từng chủ rừng, UBND cấp xã và các tổ chức khác được Nhà nước giao trách nhiệm quản lý rừng. Thời gian chi trả: Đối với chủ rừng là hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư: Sau khi UBND cấp xã niêm yết công khai danh sách chi trả tại trụ sở UBND cấp xã 7 ngày mà không có ý kiến thắc mắc, khiếu nại. Đối với chủ rừng là tổ chức, UBND cấp xã và các tổ chức khác được Nhà nước giao trách nhiệm quản lý rừng thì chi trả sau khi có kế hoạch tài chính năm được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Hoài Thu - Thanh Phúc