Người ươm mầm những hạt giống đỏ

Năm 1925, tại Quảng Châu (Trung Quốc), lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã tuyển chọn một số thanh niên Việt Nam yêu nước, thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên, mở các lớp huấn luyện chính trị (Ảnh chụp tranh vẽ của Họa sĩ Phi Hoanh), chỉ ra cho lớp thanh niên giàu nhiệt huyết biết đâu là lối cần đi, đâu là những việc cần làm để cứu dân, cứu nước.

Các bài giảng của Người ở các lớp huấn luyện chính trị đã được tập hợp lại và xuất bản thành cuốn Đường Kách mệnh. Đây không chỉ là cuốn sách gối đầu giường, cẩm nang của thế hệ cách mạng đầu tiên mà còn là ngọn đuốc soi sáng cho cách mạng Việt Nam đi tới thắng lợi cuối cùng.

Trong số những đồng chí cốt cán, luôn kề cận, giúp sức cho lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc có các đồng chí Lê Hồng Sơn, Hồ Tùng Mậu là những người trợ giảng cho các lớp huấn luyện chính trị này.

Ảnh chụp những thanh niên Việt Nam tham dự lớp huấn luyện chính trị tại Quảng Châu do Nguyễn Ái Quốc trực tiếp giảng dạy từ năm 1925-1926 trong đó có đồng chí Lê Duy Điếm, Ngô Thiêm... Trong giai đoạn này, ở Nghệ Tĩnh đồng chí Võ Trọng Ân và người anh họ Võ Trọng Cánh là những người dẫn đường cho những hạt giống Đỏ như Lê Hồng Phong, Lê Thiết Hùng, Phạm Hồng Thái xuất dương sang Xiêm trong hành trình đến với lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc tại Quảng Châu (Trung Quốc).

Đồng chí Võ Mai, Trần Văn Cung là những người con ưu tú của quê hương Nghệ Tĩnh đã được Nguyễn Ái Quốc trực tiếp huấn luyện, đào tạo tại Quảng Châu sau đó cử về nước để gây dựng cơ sở hoạt động.

Những hoạt động của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc và những hạt giống Đỏ được mật thám Pháp theo dõi sát sao. Đây là một số tài liệu tiếng Pháp và Thư của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc gửi Quốc tế Cộng sản, Trường Đại học Phương Đông trong thời gian từ năm 1924-1926. Bên cạnh đó, tờ báo “Thanh niên” do Người sáng lập cũng đã được bí mật chuyển về Việt Nam, góp phần quan trọng vào việc truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng và con đường giải phóng dân tộc.

Năm 1926, tại Quảng Châu (Trung Quốc), đồng chí Nguyễn Ái Quốc tuyển chọn và đào tạo 8 thiếu niên yêu nước để chuẩn bị cán bộ kế cận cho cách mạng Việt Nam. Ngoài việc học tập, nhóm thiếu niên được giao làm liên lạc, hậu cần, đưa đón những thanh niên từ Việt Nam sang Quảng Châu dự lớp huấn luyện chính trị. Trong đó đồng chí Lý Tự Trọng với câu nói nổi tiếng: “Con đường của thanh niên chỉ có thể là con đường làm cách mạng, chứ không thể là con đường nào khác” đã đi vào lịch sử trở thành người truyền lửa cho mọi thế hệ Thanh niên Việt Nam.

Những hoạt động tích cực của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc và những học trò xuất sắc của Người đã đưa chủ nghĩa Mác Lê- nin nhanh chóng truyền bá sâu rộng về Việt Nam, góp phần hình thành các tổ chức cách mạng, hệ thống tổ chức của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên được phủ khắp đất nước từ Tổng bộ xuống Tỉnh bộ và đến các chi hội ở cơ sở.

Đồng chí Nguyễn Lương Bằng, quê ở Hải Dương, là người đã đưa tác phẩm “Đường Kách mệnh” về Hải Phòng rồi chuyển đi các địa phương khác trong nước những năm 1927-1929; Hộp gỗ của đồng chí Nguyễn Xuân Bách quê ở Diễn Châu - Nghệ An dùng vận chuyển tài liệu từ Trung Quốc về nước; Vali của đồng chí Võ Quốc Thụ quê ở Can Lộc - Hà Tĩnh dùng cất dấu tài liệu tại Trại Cày - Thái Lan trong đó có tác phẩm “Nhật Ký chìm tàu” của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc.

Từ những lớp thanh niên đầu tiên - những hạt giống đỏ được đích thân lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc lựa chọn và phát triển mạnh mẽ của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên và phong trào “Vô sản hóa” những năm 1928-1929 đã dẫn đến sự ra đời của 3 tổ chức cộng sản ở Việt Nam là: Đông Dương Cộng sản Đảng, An Nam Cộng sản Đảng, Đông Dương Cộng sản Liên đoàn. Đây chính là những tổ chức tiền thân của Đảng Cộng sản Việt Nam do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập vào mùa Xuân năm 1930.

Khi những điều kiện cho sự ra đời của một Đảng vô sản ở Việt Nam đã chín muồi. Ngày 3/2/1930, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã chủ trì Hội nghị hợp nhất 3 tổ chức cộng sản thành 1 chính đảng duy nhất - Đảng Cộng sản Việt Nam. Đây là mốc son chói lọi trong lịch sử cách mạng Việt Nam. Người đã khẳng định “Việc thành lập Đảng là một bước ngoặt vô cùng quan trọng trong lịch sử cách mạng Việt Nam ta, nó chứng tỏ giai cấp vô sản đã trưởng thành và đủ sức lãnh đạo cách mạng...”

Hội nghị thành lập Đảng cũng đã thông qua nhiều văn kiện quan trọng, trong đó có Chánh cương vắn tắt của Đảng và sách lược vắn tắt của Đảng đã phản ánh nội dung Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam. Những văn bản này hiện đang được lưu giữ tại Cục Lưu trữ VPTWĐ.

Sơ đồ tổ chức của Đảng và các hội quần chúng năm 1930.

16 chân dung những hạt giống Đỏ đã có nhiều đóng góp to lớn cho cách mạng Việt Nam. Và một điều đặc biệt đó là trong lớp thế hệ học trò đầu tiên của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, nhiều đồng chí đã trở thành những cán bộ chủ chốt của Đảng Cộng sản Việt Nam quê ở Nghệ Tĩnh tiêu biểu như đồng chí Trần Phú, Lê Hồng Phong, Hà Huy Tập, Phan Đăng Lưu, Nguyễn Thị Minh Khai, Phùng Chí Kiên, Trương Vân Lĩnh…

Cùng sinh ra trên mảnh đất đói nghèo, cằn cỗi nhưng giàu truyền thống yêu nước, với bầu nhiệt huyết của tuổi trẻ, những thanh niên này đã sớm giác ngộ lý tưởng cách mạng, băng rừng, vượt núi tìm đến lý tưởng cách mạng của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc và được Người đào tạo trở thành những hạt giống Đỏ của cách mạng Việt Nam, trở thành những cán bộ chủ chốt, bộ phận quan trọng không thể thiếu trong tổ chức cốt lõi của Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời năm 1930, tiêu biểu như đồng chí Trần Phú, Lê Hồng Phong, Hà Huy Tập, Nguyễn Thị Minh Khai…

Các đồng chí Nguyễn Phong Sắc, Nguyễn Tiềm, Lê Mao là những hạt giống Đỏ đã lãnh đạo phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh đỉnh cao của cao trào cách mạng 1930-1931 trên quê hương Nghệ Tĩnh.

Xin trân trọng giới thiệu bộ sưu tập Sách về thế hệ những chiến sĩ cộng sản đầu tiên - những hạt giống đỏ của cách mạng Việt Nam. Sách do Nhà Xuất bản Chính trị Quốc gia xuất bản.