Cao trào Xô Viết Nghệ Tĩnh

Phát huy tinh thần Xô viết Nghệ Tĩnh trong sự nghiệp đổi mới toàn diện đất nước

Thanh Quỳnh (tổng hợp) 26/10/2024 20:59

Từ những bài học của cao trào Xô viết Nghệ Tĩnh, Đảng luôn coi trọng việc nâng cao tầm nhận thức về giác ngộ yêu nước trong quá khứ lên tầm giác ngộ cách mạng trong thời đại mới; từ khát vọng độc lập dân tộc đến khát vọng xây dựng chủ nghĩa xã hội; từ ý chí thoát khỏi ách gông cùm nô lệ đến ý chí thoát khỏi nghèo nàn, chậm phát triển, tiến tới xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc, văn minh.

Tạo sự liên minh toàn diện trong tình hình mới

Tại Hội thảo khoa học "Phát huy truyền thống Xô viết Nghệ Tĩnh trong sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước" do Sở Văn hóa Thông tin (nay là Sở Văn hóa và Thể thao Nghệ An) tổ chức nhân dịp kỷ niệm 70 năm Xô viết Nghệ Tĩnh, PGS.TS Trình Mưu đã nêu ra vấn đề: "Việc vận dụng các bài học từ cao trào Xô viết Nghệ Tĩnh đã góp phần thúc đẩy sự nghiệp đổi mới toàn diện đất nước như thế nào trong tình hình mới?".

Trả lời cho câu hỏi đó, ông cho rằng, Đảng đã không ngừng quan tâm xây dựng và phát huy cao độ bài học liên minh Công Nông từ cao trào Xô viết Nghệ Tĩnh lên một tầm cao mới, với sự quan tâm đến quyền lợi của giai cấp ngày càng rộng lớn, toàn diện hơn.

Nếu trong cao trào 1930-1931 và Xô viết Nghệ Tĩnh, liên minh Công Nông chủ yếu là dựa trên quyền lợi chính trị là chính. Thì ngày nay, mối liên minh ấy sẽ trở nên vững mạnh, là nền tảng của chế độ trên cơ sở một sự liên minh toàn diện cả về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội trong đó đặc biệt là chú trọng giải quyết những quyền lợi về kinh tế.

Người lao động làm việc trong nhà máy ở Bến Thủy những năm 20 của thế kỷ XX, chủ yếu là thanh niên. Đây là lực lượng chủ yếu cho các cuộc đấu tranh cách mạng. Ảnh tư liệu, nguồ
Người lao động làm việc trong nhà máy ở Bến Thủy những năm 20 của thế kỷ XX. Ảnh tư liệu: Flickr

Trên con đường định hướng lên chủ nghĩa xã hội với tư cách là giai cấp đại diện cho một phương thức sản xuất tiên tiến nhất, đại diện cho cuộc cách mạng khoa học và công nghệ, giai cấp công nhân luôn chăm lo đến lợi ích của nông dân, sát cánh cùng với giai cấp nông dân trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước.

Bên cạnh sự gắn bó trong sự liên minh chính trị để thực hiện nhiệm vụ chung là bảo vệ nền độc lập dân tộc, sự toàn vẹn lãnh thổ, giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa mà Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lựa chọn, giai cấp công nhân và nông dân còn cùng nhau kề vai sát cánh trong công cuộc đấu tranh giải phóng con người, đưa nhân dân đến cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Trong cuộc đấu tranh này mỗi giai cấp bên cạnh những mục tiêu chung còn có những quyền lợi riêng. Sự liên minh kinh tế trong giải quyết những vấn đề đặt ra cho giai cấp được đặc biệt quan tâm.

Tượng đài Công - Nông - Binh trong cao trào Xô viết Nghệ Tĩnh được trưng bày tại bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh. Ảnh: Thanh Quỳnh
Tượng đài Công - Nông - Binh trong cao trào Xô viết Nghệ Tĩnh được trưng bày tại bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh. Ảnh: Thanh Quỳnh

Trên con đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa giai cấp công nhân hướng sự ưu tiên của mình đến việc phục vụ nông nghiệp, nông thôn và nông dân. Công nghiệp hóa phải chú ý đến việc phục vụ cho yêu cầu cơ giới hóa nông nghiệp, điện khí hóa nông thôn, chú trọng đến việc xây dựng các cơ sở công nghiệp chế biến sản phẩm, biến sản phẩm từ khu vực sản xuất của nông dân trở thành hàng hóa phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu. Công nghiệp hóa, hiện đại hóa phải hướng đến giải quyết vấn đề xóa đói giảm nghèo, thực hiện công bằng xã hội, chính sách xã hội đối với lực lượng đông đảo nhất là nông dân.

Ngược lại, giai cấp nông dân phát huy tinh thần làm chủ đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp ổn định an ninh lương thực, chú trọng sản xuất ra sản phẩm phục vụ cho công nghiệp, thực hiện thắng lợi đường lối chính trị của Đảng, cùng giai cấp công nhân và trí thức trở thành nền tảng của chế độ mới.

Trên con đường xây dựng nền kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa, tranh thủ sự hợp tác, hội nhập quốc tế, Đảng ta đang từng bước hoàn thiện một hệ thống chính sách để củng cố khối liên minh này. Việc đề ra chủ trương giao đất giao rừng cho nông dân để ổn định sản xuất lâu dài, chú trọng đến lợi ích của người lao động, cùng với hệ thống các chính sách xã hội đã củng cố vững chắc khối liên minh công nhân - nông dân - trí thức.

Hiện trường Thái Lão sau cuộc biểu tình ngày 12.9.1930. Ảnh chụp lại tại Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh.
Hiện trường Thái Lão sau cuộc biểu tình ngày 12/9/1930. Ảnh chụp lại tại Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh.

Phát huy tinh thần Xô viết Nghệ Tĩnh trong sự nghiệp đổi mới toàn diện đất nước, Đảng coi việc hoàn thiện đường lối, chủ trương, chính sách, cơ chế phù hợp với xu thế phát triển thời đại và nguyện vọng, lợi ích thiết thực, chính đáng của nhân dân là cần thiết để hình thành động lực, sức mạnh tổng hợp cho sự nghiệp đổi mới đất nước.

Đảng Cộng sản Việt Nam cũng đã phát huy những giá trị cao đẹp, xác định đại đoàn kết dân tộc vừa là mục tiêu, vừa là nhiệm vụ hàng đầu và xuyên suốt đường lối cách mạng của Đảng. Tại Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII trang 158-159 đã nêu rõ: “Đại đoàn kết toàn dân tộc là đường lối chiến lược, là động lực và nguồn lực to lớn để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, trên nền tảng liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức do Đảng lãnh đạo”.

Sợi chỉ đỏ xuyên suốt mục tiêu nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng

Trong bài nghiên cứu: "Phát huy những giá trị lịch sử của Xô viết Nghệ Tĩnh trong sự nghiệp đổi mới đất nước", ThS Cao Thị Thu Huyền (Trường Chính trị tỉnh Nghệ An) khẳng định: Đảng ta đã vận dụng, quán triệt những bài học kinh nghiệm quý báu cũng như tinh thần bất diệt của Xô viết Nghệ Tĩnh trong quá trình tiến hành công cuộc đổi mới. Bài học về đảm bảo và giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng trong Xô viết Nghệ Tĩnh là tiền đề cho công tác thường xuyên tự đổi mới, tự chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng trong giai đoạn hiện nay.

Cụ thể, tranh thủ những thời cơ và vận hội, tiếp tục kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, Đảng đã thường xuyên tự đổi mới, tự chỉnh đốn trên tất cả các lĩnh vực để nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu.

Hội nghị lần thứ ba Ban Chấp hành Trung ương Đảng, khóa VII ra Nghị quyết số 03, ngày 29/6/1992 Về một số nhiệm vụ đổi mới và chỉnh đốn Đảng. Tiếp đó, tháng 11/1999, Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương (lần 2), khóa VIII họp ban hành Nghị quyết Về một số vấn đề cơ bản và cấp bách trong công tác xây dựng Đảng hiện nay. Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng, khóa XI đã họp ra Nghị quyết số 12- NQ/TW (ngày 16/ 1/ 2012): Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay. Ngày 30/10/2016, Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng ra Nghị quyết số 04-NQ/TW về “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ”.

Thực tiễn xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo đã đạt được những kết quả quan trọng. Trước hết, trong công tác xây dựng Đảng về tư tưởng, kế thừa các quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, bước vào thời kỳ đổi mới, Đảng tiếp tục coi trọng công tác nghiên cứu, nâng cao trình độ lý luận, vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin vào thực tiễn Việt Nam; đồng thời, coi trọng công tác tổng kết lịch sử, bảo đảm cho lý luận của Đảng gắn với thực tiễn cách mạng.

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng Tháng 12-1986 nguồn Tạp chí Tuyên giáo
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng tháng 12-1986. Nguồn ảnh tư liệu: Tạp chí Tuyên giáo

Trong công tác xây dựng Đảng về chính trị, Đảng đã không ngừng bổ sung, phát triển Cương lĩnh chính trị, đường lối và nâng cao bản lĩnh chính trị của Đảng. Đường lối chính trị đúng đắn có ý nghĩa quyết định đến chất lượng và hiệu quả lãnh đạo của Đảng. Đường lối chính trị đúng đắn là sản phẩm trí tuệ của toàn Đảng và cũng là của toàn thể quần chúng nhân dân. Trong quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Đảng luôn phòng ngừa nguy cơ sai lầm về đường lối. Để ngăn ngừa nguy cơ sai lầm về đường lối, khi hoạch định đường lối, Đảng đã nắm vững và vận dụng đúng đắn các quy luật khách quan, nắm vững lý luận và vận dụng sáng tạo lý luận, chống giáo điều, rập khuôn, không vận dụng máy móc kinh nghiệm của nước ngoài; xuất phát từ thực tế, điều kiện của đất nước để đề ra đường lối, chính sách thích hợp. Đường lối xây dựng chủ nghĩa xã hội không ngừng được bổ sung cho phù hợp với tình hình đất nước luôn luôn đổi thay. Cùng với xây dựng Cương lĩnh chính trị, đường lối, Đảng luôn quan tâm đến rèn luyện, nâng cao bản lĩnh chính trị cho cán bộ đảng viên.

Bên cạnh đó, công tác xây dựng, củng cố Đảng về tổ chức, cán bộ, tiếp tục đổi mới và chỉnh đốn Đảng về mọi mặt cũng đạt nhiều kết quả quan trọng.

Với phương thức lãnh đạo của Đảng, tăng cường mối quan hệ giữa Đảng với nhân dân, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí đạt được nhiều thành tựu. Trong điều kiện Đảng cầm quyền, xây dựng Nhà nước pháp quyền, phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, hội nhập quốc tế, có rất nhiều vấn đề mới đặt ra tác động đến tư tưởng, tình cảm, đời sống của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Thực tiễn đòi hỏi Đảng đã tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo đối với công tác dân vận, củng cố vững chắc niềm tin của nhân dân với Đảng, tăng cường mối quan hệ máu thịt giữa Đảng và nhân dân; tập hợp, vận động nhân dân thực hiện tốt các chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước; phát huy sức mạnh to lớn của nhân dân, tạo nên phong trào cách mạng rộng lớn xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Lời đề tựa tặng Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh, ngày 3-2-1964. Ảnh tư liệu
Chủ tịch Hồ Chí Minh viết Lời đề tựa tặng Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh, ngày 3/2/1964. Ảnh tư liệu Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh

Bên cạnh đó, bài học về xây dựng chính quyền kiểu mới của Xô viết Nghệ Tĩnh đã được Đảng ta phát huy, vận dụng trong việc xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, tăng cường và phát huy vai trò, sức mạnh của Mặt trận và các đoàn thể nhân dân trong mọi lĩnh vực đời sống xã hội.

Trong đó xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa đóng vai trò quan trọng nhất. Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước của dân, do dân và vì dân, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI đã khẳng định: "Nhà nước phục vụ nhân dân, gắn bó mật thiết với nhân dân, thực hiện đầy đủ quyền dân chủ của nhân dân, tôn trọng, lắng nghe ý kiến của nhân dân và chịu sự giám sát của nhân dân; có cơ chế và biện pháp kiểm soát, ngăn ngừa và trừng trị tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí, vô trách nhiệm, lạm quyền, xâm phạm quyền dân chủ của công dân; giữ nghiêm kỷ cương xã hội, nghiêm trị mọi hành động xâm phạm lợi ích của Tổ quốc và của nhân dân”.

Có thể khẳng định, trên hành trình suốt 94 năm qua và cho cả những mục tiêu to lớn phía trước, Xô viết Nghệ Tĩnh đã để lại những giá trị lịch sử vô cùng quý báu cho cách mạng Việt Nam. Đó là nguồn năng lượng mãnh liệt để toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta với tinh thần Xô Viết bất diệt luôn tự tin, kiêu hãnh bước lên phía trước.

Một góc thành phố Vinh nhìn từ trên cao. Ảnh tư liệu: Sách Nguyễn
Một góc thành phố Vinh nhìn từ trên cao. Ảnh tư liệu: Sách Nguyễn

Đối với Nghệ An, tại các bài nghiên cứu của các học giả liên quan đến việc phát huy bài học từ cao trào Xô viết Nghệ Tĩnh trong tình hình mới, nhiều nhà khoa học đã khẳng định: Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Nghệ An luôn coi trọng việc nâng cao tầm nhận thức về giác ngộ yêu nước trong quá khứ lên tầm giác ngộ cách mạng trong thời đại mới; từ khát vọng độc lập dân tộc đến khát vọng xây dựng chủ nghĩa xã hội; từ ý chí thoát khỏi ách gông cùm nô lệ đến ý chí thoát khỏi nghèo nàn, chậm phát triển, tiến tới xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc, văn minh.

Đảng bộ Nghệ An đã vận dụng sáng tạo các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương Đảng; cơ chế, chính sách, pháp luật của Nhà nước để tập trung khai thác, sử dụng có hiệu quả mọi tiềm năng, lợi thế nhằm hướng đến mục tiêu phát triển kinh tế nhanh, bền vững gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao chất lượng, hiệu quả sức cạnh tranh toàn diện trong giai đoạn mới.

Thanh Quỳnh (tổng hợp)