Liệu những lựa chọn nhân sự của Donald Trump có khiến Big Tech lo lắng?

Donald Trump đã cẩn thận xây dựng một đội ngũ trung thành, kiên định mà ông dự định đưa vào các vị trí quan trọng trong nhiệm kỳ Tổng thống thứ 2 của mình. Đáng chú ý, trong số đó có không ít gương mặt nổi bật, những người được biết đến với quan điểm chỉ trích mạnh mẽ và không khoan nhượng đối với các Big Tech.

Những gã khổng lồ công nghệ như Google, Apple, Meta, Amazon và Microsoft đang phải đối mặt với mối đe dọa rõ ràng khi Trump bắt đầu vạch ra đội hình cho nhiệm kỳ Tổng thống thứ 2 của mình. Ông đã lựa chọn những nhân vật như Matt Gaetz, người được đề xuất cho vị trí Bộ trưởng Tư pháp và Brendan Carr, ứng viên đứng đầu Ủy ban Truyền thông Liên bang (FCC), cả hai đều nổi tiếng với quan điểm cứng rắn với Big Tech.

Với những lời đe dọa leo thang hành động chống lại ngành công nghệ nếu quay trở lại Nhà Trắng, Trump dường như đang chuẩn bị cho một cuộc đối đầu không khoan nhượng, hứa hẹn những thay đổi sâu rộng trong mối quan hệ giữa chính quyền và các công ty công nghệ hàng đầu.

Trái ngược với những lo ngại của Big Tech, một số nhà đầu tư mạo hiểm tại Thung lũng Silicon lại nhìn nhận nhiệm kỳ thứ hai của Trump như một cơ hội vàng. Họ đặt cược rằng các chính sách bãi bỏ quy định của ông có thể trở thành chất xúc tác mạnh mẽ, thúc đẩy sự đổi mới và khơi nguồn cho một làn sóng khởi nghiệp mới. Trong mắt họ, những thay đổi này không chỉ mang lại lợi thế cạnh tranh mà còn mở ra kỷ nguyên phát triển đầy hứa hẹn cho các doanh nghiệp công nghệ non trẻ.

Dưới đây là những lựa chọn chiến lược của Trump, hé lộ nhiều điều thú vị về mối quan hệ giữa ông và ngành công nghệ.

Brendan Carr

Brendan Carr, hiện đang làm việc tại FCC, không ngần ngại chỉ trích các công ty công nghệ lớn, gọi họ là những "tập đoàn kiểm duyệt." Ông cũng đóng góp vào Dự án 2025 của Heritage Foundation, nơi ông đưa ra quan điểm táo bạo rằng FCC cần đóng vai trò tiên phong trong việc bãi bỏ Mục 230 – bộ luật mang tính nền tảng giúp các công ty công nghệ tránh được trách nhiệm pháp lý liên quan đến nội dung từ bên thứ ba. Với lập trường cứng rắn này, Carr đang trở thành một nhân vật đáng gờm trong cuộc chiến pháp lý với Big Tech.

Là một đồng minh thân cận của Elon Musk, Brendan Carr gần đây đã viết một bài xã luận trên tờ Wall Street Journal, lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ quyết định của FCC khi thu hồi khoản tài trợ trị giá 885 triệu USD dành cho Starlink – dự án internet vệ tinh của Musk.

Với lập trường rõ ràng ủng hộ Starlink, Carr có khả năng sẽ tận dụng vị trí mới của mình để thúc đẩy các biện pháp hỗ trợ khác, không chỉ giúp Starlink phục hồi mà còn tăng cường khả năng cạnh tranh với Kuiper, hệ thống vệ tinh đối thủ đến từ Amazon. Điều này báo hiệu một cuộc đấu trí mới trong lĩnh vực công nghệ vệ tinh giữa các ông lớn công nghệ.

Brendan Carr đã thẳng thắn ủng hộ lệnh cấm TikTok, một chính sách mà Donald Trump từng thúc đẩy mạnh mẽ trong nhiệm kỳ đầu nhưng sau đó đã không tiếp tục theo đuổi. Tuy nhiên, câu hỏi lớn vẫn còn bỏ ngỏ, nếu quay trở lại Nhà Trắng, chính quyền Trump sẽ xử lý ra sao trước áp lực ngày càng gia tăng về việc buộc ByteDance – công ty mẹ của TikTok phải cắt đứt quan hệ với các chủ sở hữu Trung Quốc? Vấn đề này không chỉ là một bài toán chính sách mà còn là phép thử đối với quan điểm cứng rắn của Trump về an ninh quốc gia và công nghệ.

Matt Gaetz

Matt Gaetz, cựu nghị sĩ bang Florida và người được Donald Trump đề cử vào vị trí Bộ trưởng Tư pháp, từ lâu đã là một trong những người chỉ trích mạnh mẽ nhất các tập đoàn công nghệ lớn. Ngay sau khi Trump bị cấm trên hàng loạt nền tảng mạng xã hội sau sự kiện bạo loạn tại Điện Capitol năm 2021, Gaetz lên tiếng cáo buộc các "gã khổng lồ công nghệ" đang vi phạm nghiêm trọng quyền tự do ngôn luận của người dân Mỹ.

Với lập trường cứng rắn này, Gaetz không chỉ phản ánh sự đồng điệu trong tư tưởng với Trump mà còn báo hiệu một chính sách tư pháp đầy thách thức dành cho Big Tech.

Gaetz còn là người ủng hộ mạnh mẽ việc thực thi các luật chống độc quyền nghiêm ngặt, một quan điểm bất ngờ đưa ông vào cùng chiến tuyến với Lina Khan, Chủ tịch hiện tại của Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC). Gaetz thậm chí đã dành lời khen ngợi đáng kể cho Khan, nhấn mạnh sự đồng tình của cả hai trong việc đối đầu với quyền lực áp đảo của các tập đoàn công nghệ lớn.

Khi còn là thành viên Quốc hội, vào năm 2020, Gaetz đã cố gắng thông qua một gói dự luật có thể là một trong những cuộc cải tổ luật chống độc quyền quan trọng nhất trong nhiều thập kỷ.

Tại phiên điều trần của Ủy ban Tư pháp Hạ viện vào năm ngoái, Gaetz bày tỏ mối lo ngại sâu sắc về "sức mạnh độc quyền" của Google. Ông kêu gọi Jonathan Kanter, Trợ lý Bộ trưởng Tư pháp phụ trách Bộ phận Chống độc quyền tiếp tục mạnh mẽ theo đuổi các vụ kiện chống lại Google và các tập đoàn công nghệ lớn khác. Gaetz nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiềm chế những gã khổng lồ công nghệ để bảo vệ cạnh tranh công bằng và quyền lợi của người tiêu dùng.

Elon Musk

Elon Musk, người được Trump đề cử làm lãnh đạo Bộ Hiệu quả chính phủ mới, là một nhân vật đầy mâu thuẫn trong mối quan hệ với Big Tech. Vừa là một biểu tượng tiên phong của ngành công nghệ, Musk đồng thời nổi tiếng với những lời chỉ trích gay gắt nhắm vào các "ông lớn" cùng ngành. Điều này khiến ông trở thành một nhân vật vừa khó lường vừa đầy tiềm năng trong việc định hình tương lai của Big Tech dưới chính quyền Trump.

Musk thường tận dụng sức ảnh hưởng mạnh mẽ của mình trên X – nền tảng truyền thông xã hội mà ông sở hữu để công khai chỉ trích và thách thức Google, tạo nên những cuộc đối đầu công khai đáng chú ý trong ngành công nghệ.

Tỷ phú Musk cũng đang vướng vào một cuộc đối đầu căng thẳng với Apple và CEO Tim Cook. Đầu năm nay, ông thậm chí đe dọa sẽ loại bỏ toàn bộ thiết bị Apple khỏi các công ty của mình, bao gồm Tesla, SpaceX, xAI và X, sau khi Apple công khai hợp tác với OpenAI, một trong những đối thủ công nghệ mà Musk thường xuyên nhắm đến. Cuộc tranh chấp này càng làm rõ thêm lập trường không khoan nhượng của Musk đối với những "gã khổng lồ" mà ông coi là đi ngược lại lợi ích của mình.

JD Vance

JD Vance, người được Donald Trump lựa chọn làm Phó Tổng thống, với bề dày kinh nghiệm trong lĩnh vực đầu tư mạo hiểm, từ lâu đã nổi tiếng là một người ủng hộ mạnh mẽ việc chia tách các "gã khổng lồ công nghệ". Quan điểm cứng rắn này không chỉ phản ánh tầm nhìn của ông về cạnh tranh công bằng, mà còn đặt nền tảng cho những chính sách quyết liệt hơn đối với Big Tech trong nhiệm kỳ mới.

Ông JD Vance chia sẻ rằng kinh nghiệm làm việc tại Thung lũng Silicon đã khiến ông luôn giữ thái độ cảnh giác cao độ với các tập đoàn công nghệ lớn. Ông không ngần ngại chỉ trích Facebook và Apple, cho rằng mô hình kinh doanh của họ phụ thuộc vào việc khiến người dùng bị cuốn vào màn hình đầy rẫy quảng cáo, làm gia tăng sự phụ thuộc và giảm chất lượng cuộc sống. Những lời phê phán này cho thấy Vance quyết tâm đối đầu với Big Tech vì lợi ích của người tiêu dùng.

Ông thẳng thắn nhận định rằng những "gã khổng lồ công nghệ" này thực chất đang hoạt động như những "ký sinh trùng" trên nền kinh tế, tận dụng tối đa lợi ích mà không tạo ra giá trị tương xứng.

Vance đã mạnh mẽ kêu gọi việc chia tách Google để giảm bớt quyền lực độc quyền của gã khổng lồ công nghệ. Đồng thời, ông không ngần ngại bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với Lina Khan, Chủ tịch FTC, vì những nỗ lực không khoan nhượng của bà trong việc đối đầu với Big Tech.

Phan Văn Hòa