Cần siết chặt quản lý mạng xã hội

Sáng 28/11, Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức Hội nghị tổng kết, đánh giá hoạt động lĩnh vực thông tin điện tử năm 2024, định hướng năm 2025 và phổ biến Nghị định số 147/2024/NĐ-CP ngày 09/11/2024 quy định về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet và thông tin trên mạng.

Hội nghị được tổ chức trực tiếp kết hợp trực tuyến tại trụ sở Bộ Thông tin và Truyền thông và 63 điểm cầu tại các Sở Thông tin và Truyền thông trên toàn quốc.

Phát triển mạnh mẽ của lĩnh vực thông tin điện tử

Theo báo cáo của Bộ Thông tin và Truyền thông năm 2024, đã có thêm 80 trang thông tin điện tử tổng hợp và 40 mạng xã hội trong nước được cấp phép. Tổng số lượng tài khoản người Việt Nam sử dụng mạng xã hội trong nước khoảng 110 triệu tài khoản. Tổng số tài khoản người Việt Nam sử dụng mạng xã hội nước ngoài khoảng 203 tài khoản.

Trong đó, số người dùng Zalo hàng tháng (tính đến 30/6/2024) là 76,5 triệu người dùng. Số người dùng Facebook tại Việt Nam là 72 triệu người, YouTube đạt 63 triệu người và Tiktok là 67 triệu người dùng. Như vậy, đến thời điểm hiện tại, nền tảng Zalo có đông tài khoản đăng ký sử dụng hơn 3 nền tảng xuyên biên giới.

Năm 2024, Bộ Thông tin và Truyền thông đã cấp 23 Giấy phép trò chơi điện tử G1, 30 Giấy chứng nhận trò chơi điện tử G2, G3, G4. Bộ Thông tin và Truyền thông cũng đã cấp 13 Giấy xác nhận thông báo thông tin liên hệ của tổ chức, cá nhân nước ngoài kinh doanh dịch vụ quảng cáo xuyên biên giới tại Việt Nam.

Theo ước tính, năm 2024 doanh thu ngành Game ước đạt khoảng 12.500 tỷ đồng, giảm nhẹ so với năm 2023. Số lượng lao động ngành Game năm 2024 ước khoảng 4.100 người, tăng 31% so với năm 2023.

Trong năm 2024, Bộ Bộ Thông tin và Truyền thông và Sở Thông tin và Truyền thông các địa phương đã kiểm tra, rà soát, chấn chỉnh 236 trang thông tin điện tử, trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội, tài khoản mạng xã hội. Trong đó, xử phạt 46 trường hợp với tổng số tiền phạt là hơn 1 tỷ đồng.

Các Sở Thông tin và Truyền thông địa phương cũng đã thực hiện kiểm tra 1.040 trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội, phát hiện, xử lý và chấn chỉnh 290 trang có dấu hiệu vi phạm quy định pháp luật (20 trường hợp biểu hiện “báo hóa”), rà soát xử lý 83 tên miền có dấu hiệu vi phạm (buộc thu hồi 2 tên miền).

Năm 2024, Bộ Thông tin và Truyền thông tiếp tục duy trì việc đấu tranh, yêu cầu các nền tảng phải ngăn chặn, gỡ bỏ thông tin vi phạm pháp luật Việt Nam. Kết quả là Facebook đã chặn, gỡ 8.981 nội dung chống phá Đảng, Nhà nước, vi phạm pháp luật Việt Nam (tỷ lệ 94%); Google đã chặn, gỡ 6.043 nội dung vi phạm trên YouTube (tỷ lệ 91%); TikTok chặn, gỡ 971 nội dung vi phạm, (tỷ lệ 93%).

Chính danh khi sử dụng mạng xã hội

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông - Phạm Đức Long cho biết, nhìn lại 1 năm qua, Bộ Thông tin và Truyền thông nhận thấy, lĩnh vực thông tin điện tử đã có những đóng góp tích cực cho ngành Thông tin và Truyền thông nói riêng và cho đời sống xã hội nói chung.

Theo thứ trưởng Phạm Đức Long, trong những năm gần đây không gian mạng giúp cho việc chia sẻ, tiếp cận thông tin ngày càng thuận tiện, dễ dàng góp phần phát triển ngành kinh tế trí thức, tăng tính dân chủ, minh bạch; các loại hình thông tin trên mạng ngày càng đa dạng, phong phú nhằm đáp ứng yêu cầu về trao đổi thông tin trên các lĩnh vực của người dân.

Mạng xã hội trong nước đã dần thu hút được đông người sử dụng Việt Nam. Dù vậy, thực tế sức ảnh hưởng, tác động của thông tin trên các mạng xã hội trong nước vẫn còn hạn chế so với các nền tảng xuyên biên giới. Thông tin xuất hiện trên các trang mạng lừa đảo vẫn còn xuất hiện rất nhiều.

Trong thời gian qua, Trung tâm Xử lý tin giả, thông tin xấu, độc của Bộ Thông tin và Truyền thông đã kết nối với các Trung tâm Xử lý tin giả, tin xấu, độc tại địa phương để hình thành mạng lưới xử lý tin giả quốc gia (20 tỉnh, thành phố). Nhờ vậy, các địa phương đã chủ động xác minh và xử lý ngay được vi phạm tại địa bàn.

Cùng đó, thời gian qua, tình trạng "báo hóa" trên các trang thông tin điện tử đã được Bộ Thông tin và Truyền thông và Ban Tuyên giáo Trung ương nhận diện, tập trung chấn chỉnh kịp thời với việc triển khai hàng loạt các giải pháp: thanh tra, kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính, thậm chí xem xét đình chỉ hoạt động. Nhờ đó, tình trạng “báo hóa” trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội đã giảm đáng kể, dù có lúc, có nơi vẫn còn một số vi phạm.

Hoạt động quản lý quảng cáo xuyên biên giới đã đi vào nề nếp, các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ lớn đều ý thức, nhận thức phải tuân thủ quy định về quảng cáo.

Bên cạnh đó, Bộ Thông tin và Truyền thông đã phối hợp cùng các doanh nghiệp sản xuất và phát hành trò chơi điện tử triển khai được nhiều hoạt động quan trọng có tính chất định hướng phát triển ngành.

Tuy nhiên, vẫn còn tình trạng game lậu, game cung cấp xuyên biên giới vào Việt Nam đã ảnh hưởng đến sự phát triển lành mạnh của thị trường game trong nước, tạo ra sự cạnh tranh bất bình đẳng. Thời gian tới, Bộ Thông tin và Truyền thông cùng các cơ quan chức năng sẽ phối hợp với các doanh nghiệp và địa phương rà soát, xử lý.

Tại hội nghị, Bộ Thông tin và Truyền thông đã phổ biến Nghị định số 147/2024/NĐ-CP ngày 09/11/2024 quy định về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet và thông tin trên mạng.

Nghị định này bổ sung các quy định mới nhằm thay đổi thói quen của người sử dụng mạng xã hội. Theo đó, người dùng mạng xã hội phải xác định người dùng có số điện thoại và số định danh cá nhân, chỉ có các tài khoản được xác thực thì mới được cung cấp thông tin và chia sẻ thông tin trên mạng xã hội.

Quy định hạn chế tình trạng người dùng ẩn danh để lừa đảo thông tin giả, xấu, độc. Người dùng mạng xã hội phải chính danh; quy định trẻ em dưới 16 tuổi dùng mạng xã hội; quy định về "báo hóa" mạng xã hội.

Đồng thời, quy định đẩy mạnh phân cấp, phân quyền thủ tục hành chính về cấp phép game từ Bộ đến Sở Thông tin và Truyền thông từ Trung ương đến địa phương; bổ sung các quy định về quản lý xử lý thông tin trên không gian mạng của các bộ, ngành, địa phương,...

Thanh Lê