Uống nước chè tươi có tốt cho sức khoẻ?
Chè tươi là thức uống được nhiều người yêu thích, vậy uống nước chè tươi có tốt không?
Uống nước chè tươi có tốt không?
Nước chè tươi là một trong những loại thức uống được yêu thích và tốt cho sức khoẻ. Báo Sức khoẻ & Đời sống dẫn lời Tiến sĩ Howard Sesso, phó giáo sư y khoa tại Trường Y Harvard (Hoa Kỳ) cho biết, uống nước chè tươi đúng cách và đúng liều lượng có tác dụng sau:
Chống lại chứng viêm gây ung thư
Lá chè tươi rất giàu flavonoid được gọi là catechin. Polyphenol là hóa chất thực vật trong lá trà hoạt động như một chất chống oxy hóa mạnh mẽ. Nước chè tươi đặc biệt giàu epigallocatechin-3 gallate (EGCG), một catechin có đặc tính chống viêm. EGCG và các chất chống oxy hóa khác giúp giảm thiểu tình trạng viêm do các gốc tự do làm tổn thương tế bào gây ra.
Hơn 5.000 nghiên cứu được công bố về nước chè tươi và bệnh ung thư, gồm các thử nghiệm lâm sàng ở người, nghiên cứu dựa trên dân số và phân tích trong phòng thí nghiệm. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng đặc tính chống viêm của chè tươi có thể làm giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư và nguy cơ ung thư tái phát.
Ngăn ngừa đột quỵ và bệnh tim
Một số nghiên cứu chỉ ra rằng nước chè tươi có thể làm giảm mức mỡ máu xấu (LDL), giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim, đau tim và đột quỵ. Một nghiên cứu năm 2023 cho thấy những người uống từ 2-4 tách chè tươi mỗi ngày có thể giảm nguy cơ đột quỵ tới 24%.
Chất chống oxy hóa trong chè tươi, gồm EGCG và các catechin khác, làm giảm cholesterol xấu (lipoprotein mật độ thấp hoặc LDL) và tổng lượng cholesterol. Chè tươi cũng có các flavonoid bảo vệ tim khác gọi là quercetin và theaflavin. Flavonoid mở các mạch máu và giữ cho chúng linh hoạt, giúp máu lưu thông dễ dàng hơn.
Tăng cường sức khỏe não bộ
Chè tươi cũng chứa các acid amin - chẳng hạn như L-theanine và catechin, như EGCG, lợi ích bảo vệ não. Một nghiên cứu về người lớn tuổi và trung niên cho thấy những người thường xuyên uống chè tươi có ít nguy cơ mất trí nhớ hoặc các vấn đề về khả năng tập trung thấp hơn 64%. Mức giảm nguy cơ này cao hơn gần 20% so với những người tham gia nghiên cứu uống trà đen.
Một nghiên cứu khác về những người có dấu hiệu suy giảm khả năng suy nghĩ (suy giảm nhận thức) phát hiện ra rằng chè tươi làm giảm một số phân tử được gọi là dấu hiệu sinh học liên quan đến bệnh Alzheimer.
Uống nước chè tươi giúp xương chắc khỏe
Một phân tích tổng hợp của 17 nghiên cứu khác nhau cho thấy uống chè tươi có thể bảo vệ chống lại bệnh loãng xương và làm giảm nguy cơ gãy xương. Các phát hiện cho thấy EGCG và các polyphenol khác trong chè tươi có thể giúp xương chắc khỏe hơn bằng cách cải thiện mật độ xương và giảm lượng xương bị mất đi do tuổi tác.
Giảm lượng đường trong máu
Người mắc tiểu đường type 2 hoặc người có nguy cơ mắc bệnh này (tiền tiểu đường) có thể được hưởng lợi từ việc uống nhiều nước chè tươi hơn. Nghiên cứu cho thấy hàm lượng L-theanine cao trong trà xanh có thể ngăn ngừa bệnh tiểu đường. Các nghiên cứu khác cho thấy nước chè tươi giúp cải thiện lượng đường trong máu và độ nhạy insulin của cơ thể.
Lưu ý, uống nước chè tươi có đường có thể làm thay đổi những lợi ích này bằng cách làm tăng lượng đường trong máu, đặc biệt là khi tiêu thụ với lượng đường bổ sung cao. Hãy uống nước chè tươi không cần thêm chất tạo ngọt.
Bảo vệ tuyến tiền liệt
Theo các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm (không phải trên người), polyphenol trong nước chè tươi - đặc biệt là EGCG - có thể ngăn ngừa phì đại tuyến tiền liệt lành tính (BPH). Các phát hiện cho thấy EGCG ngăn chặn các tế bào tuyến tiền liệt nhân lên và to ra. Tuy nhiên vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn nữa để khẳng định giá trị này.
Những lưu ý khi uống nước chè tươi
Báo Thanh Niên dẫn lời Bác sĩ chuyên khoa 2 Huỳnh Tấn Vũ, giảng viên khoa Y học cổ truyền, Đại học Y Dược TP.HCM, cho biết, cần sử dụng nước chè tươi phù hợp và đúng liều lượng để không gây ảnh hưởng đến sức khoẻ:
Nên uống nóng
Nước chè tươi tính hàn cho nên không dùng lạnh vì quá hàn sẽ sinh đờm. Do đó nên uống nóng. Có nơi trong và ngoài nước có tập quán uống chè phải nóng, có khi còn cho vào chè một lát gừng tươi.
Không dùng lúc đói và buổi tối
Nước chè tươi chứa hàm lượng caffeine lớn, có thể gây chóng mặt, cồn cào, hoa mắt nếu dùng lúc bụng đói. Caffeine trong lá trà xanh tác dụng hưng phấn thần kinh trung ương nhằm tăng mức độ tập trung và hoạt động của não bộ.
Do đó nếu uống nước chè tươi vào buổi tối có thể gây khó ngủ và mất ngủ. Nên dùng chè tươi vào sáng sớm để đầu óc tỉnh táo và tăng hiệu suất làm việc, học tập.
Không dùng ngay sau khi ăn
Tránh dùng nước chè tươi ngay sau khi ăn vì chất tannin có thể làm giảm khả năng hấp thu sắt và chất dinh dưỡng trong thực phẩm.
Không dùng cho người táo bón, uống thuốc tan máu đông
"Hoạt chất tannin trong chè tươi có tác dụng cầm tiêu chảy, vì vậy người bị táo bón nên hạn chế sử dụng. Không dùng lá chè cho người đang uống thuốc làm tan máu đông vì trong chè xanh có vitamin K - làm tăng khả năng đông máu", bác sĩ Vũ lý giải.
Ngoài ra, người bị suy nhược thần kinh, mất ngủ, cao huyết áp cũng nên hạn chế dùng chè tươi, do trong chè tươi chứa nhiều caffeine có tác dụng kích thích thần kinh, gia tăng gánh nặng cho tim, làm tăng nhịp tim và tăng huyết áp./.