Tổng thống Hàn Quốc bị cấm xuất cảnh

Lệnh cấm được Bộ Tư pháp Hàn Quốc áp đặt ngay sau khi Văn phòng Điều tra Tham nhũng đối với Quan chức Cấp cao (CIO) cho biết họ đã nộp đơn yêu cầu thực hiện lệnh này.

Reuters cũng đưa tin, một quan chức Bộ Tư pháp Hàn Quốc cho biết, hôm 9/12, Tổng thống Yoon Suk Yeol đã bị cấm rời khỏi đất nước liên quan đến nỗ lực thất bại trong việc áp đặt thiết quân luật, giữa bối cảnh có những lời kêu gọi ngày càng gia tăng yêu cầu ông từ chức và cuộc khủng hoảng lãnh đạo ngày càng sâu sắc.

Ông Yoon đã xin lỗi về nỗ lực thất bại trên và tuyên bố rằng, ông để số phận chính trị và pháp lý của mình cho Đảng Quyền lực Nhân dân (PPP) cầm quyền quyết định, nhưng vẫn chưa từ chức. Theo các nguồn tin truyền thông địa phương, ông đã trở thành đối tượng của một cuộc điều tra hình sự.

Hôm 9/12, Bộ Quốc phòng Hàn Quốc cho biết, ông Yoon vẫn là Tổng Tư lệnh theo luật định, nhưng quyền kiểm soát của ông đối với chính phủ đang bị nghi ngờ khi có sự phản đối ngày càng tăng từ các sĩ quan quân đội cấp cao và đảng của ông tuyên bố sẽ thành lập một nhóm công tác để xử lý động thái từ chức rốt cuộc sẽ xảy ra của ông.

Oh Dong-woon, người đứng đầu Văn phòng Điều tra Tham nhũng đối với Quan chức Cấp cao, cho biết ông đã ra lệnh cấm xuất cảnh đối với ông Yoon khi được hỏi tại một phiên họp Quốc hội về các hành động đã thực hiện đối với vị tổng thống đang gặp khó này.

Quan chức Bộ Tư pháp, ông Bae Sang-up, nói với ủy ban rằng lệnh cấm xuất cảnh đã được thi hành.

Ủy ban này được thành lập vào năm 2021 để điều tra các quan chức cấp cao, bao gồm cả tổng thống và các thành viên gia đình của họ, nhưng không có quyền truy tố tổng thống. Thay vào đó, theo luật, ủy ban này phải chuyển vấn đề cho văn phòng công tố.

Mặc dù ông Yoon đã vượt qua cuộc bỏ phiếu luận tội tại Quốc hội vào ngày 7/12, quyết định của đảng ông về việc giao quyền hành của tổng thống cho thủ tướng đã đẩy đồng minh quan trọng của Mỹ vào một cuộc khủng hoảng hiến pháp.

Ông Yoon đã từ chối những lời kêu gọi từ chức, bao gồm cả từ một số thành viên trong đảng cầm quyền, và tương lai của ông trở nên bất định hơn vào cuối tuần qua khi hãng tin Yonhap đưa tin ông đang bị điều tra hình sự với cáo buộc phản quốc.

Hôm 8/12, theo Yonhap, các công tố viên đã bắt giữ cựu Bộ trưởng Quốc phòng Kim Yong-hyun vì vai trò của ông trong việc ban bố thiết quân luật vào ngày 3/12.

Vào ngày 3/12, ông Yoon đã trao cho quân đội quyền hạn khẩn cấp rộng lớn để trấn áp những gì ông gọi là "các thế lực chống nhà nước" và các đối thủ chính trị cản trở. Tuy nhiên, ông đã hủy bỏ lệnh này chỉ sau 6 giờ, khi Quốc hội bất chấp sự phong tỏa của quân đội và cảnh sát để bỏ phiếu bác bỏ sắc lệnh.

Giữa làn sóng phản đối, nhiều quan chức quân đội, bao gồm cả quyền Bộ trưởng Quốc phòng, đã tuyên bố họ sẽ không tuân theo bất kỳ lệnh mới nào áp đặt thiết quân luật một lần nữa.

Đảng Dân chủ đối lập chính đã kêu gọi tước quyền kiểm soát quân đội của ông Yoon. Đảng này cũng yêu cầu bắt giữ ông Yoon và bất kỳ quan chức quân đội nào có liên quan đến vụ việc thiết quân luật.

Đảng Quyền lực Nhân dân (PPP) của ông Yoon đã thành lập một nhóm công tác để giải quyết, cùng với những vấn đề khác, việc "ổn định chính trị sau thiết quân luật và việc từ chức sớm một cách có trật tự của ông Yoon", một phát ngôn viên cho biết hôm 9/12.

Hôm 8/12, lãnh đạo PPP Han Dong-hoon tuyên bố tổng thống sẽ không tham gia vào các vấn đề đối ngoại và quốc gia, và Thủ tướng Han Duck-soo sẽ điều hành các công việc chính phủ cho đến khi ông Yoon chính thức từ chức.

Đề xuất này đã vấp phải sự chỉ trích từ phe đối lập, họ cho rằng điều này là vi hiến. Phe đối lập cho rằng ông Yoon phải bị luận tội hoặc từ chức và đối mặt với truy tố pháp lý, đồng thời dự định trình một dự luật luận tội khác vào cuối tuần này.

Giáo sư Chang Young-soo thuộc Trường Luật Đại học Hàn Quốc cho biết, tổng thống có thể ủy quyền cho thủ tướng, đặc biệt là quyền kiểm soát quân đội, nhưng vẫn còn tranh luận về việc liệu thủ tướng có quyền hành động như nguyên thủ quốc gia trong các vấn đề ngoại giao hay không.

"Khác với phó tổng thống Mỹ, thủ tướng Hàn Quốc không qua bầu cử, điều này có nghĩa tính chính danh dân chủ của họ yếu. Vì vậy, cũng sẽ là một vấn đề về việc hệ thống này có thể kéo dài bao lâu", ông nói.

Hoàng Bách