Bác sĩ khuyến cáo người dân không nên hoang mang, cần chủ động phòng ngừa virus gây viêm phổi ở người (HMPV)
Virus gây viêm phổi ở người Human metapneumovirus (HMPV) đang bùng phát tại Trung Quốc không phải là virus mới; hoàn toàn có thể phòng ngừa bằng các biện pháp vệ sinh cá nhân.
Chưa phải là tình trạng khẩn cấp về sức khỏe
Ngày 02/01/2025, thông tin từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Trung Quốc: Trong tuần cuối năm 2024, số ca mắc bệnh đường hô hấp đã tăng đáng kể. Đợt tăng này tiếp nối với đợt tăng diễn ra từ tuần trước. Đây là cao điểm của “mùa bệnh đường hô hấp”. Các ca mắc chủ yếu sống tại các tỉnh phía Bắc, đặc biệt là ở trẻ em dưới 14 tuổi.
Cũng theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Trung Quốc, kết quả giám sát trọng điểm cho thấy mẫu bệnh phẩm thu thập của các trường hợp nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính nặng phải nhập viện ghi nhận các tác nhân chủ yếu là virus cúm, Mycoplasma pneumoniae và human metapneumovirus (HMPV).
Human metapneumovirus (HMPV) được phát hiện lần đầu tiên vào năm 2001. HMPV là một trong các tác nhân gây viêm nhiễm đường hô hấp trên và dưới cho trẻ nhỏ, người cao tuổi và những người có hệ miễn dịch suy giảm. Trong trường hợp nghiêm trọng, virus này có thể dẫn đến các biến chứng như viêm phổi và viêm phế quản.
Virus này lây lan từ người sang người qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp qua bề mặt nhiễm virus, với nguy cơ gia tăng cao trong mùa Đông và đầu mùa Xuân.
Hiện nay, HMPV chưa có vắc-xin phòng ngừa hoặc thuốc điều trị đặc hiệu. Do đó, việc thực hiện các biện pháp phòng dịch theo khuyến cáo của ngành Y tế là điều quan trọng.
Ngày 04/01/2025, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã thông tin bệnh nhiễm trùng đường hô hấp đang lây lan ở nước này là bệnh thường quy, không phải sự kiện y tế bất thường, các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp thường đạt đỉnh vào thời điểm này trong năm tại quốc gia đông dân nhất thế giới.
Hiện nay, Tổ chức Y tế thế giới chưa coi HMPV là tình trạng khẩn cấp về sức khỏe toàn cầu. Các chuyên gia cho biết, sự gia tăng ca nhiễm tại Trung Quốc trùng với xu hướng chung của toàn cầu, khi các căn bệnh về đường hô hấp có xu hướng gia tăng vào những tháng cuối mùa Đông.
Ở một số nước, các ca nhiễm HMPV xảy ra quanh năm. Các ca nhiễm HMPV thường gia tăng vào thời điểm cuối năm, có thể là do tụ tập xã hội và du lịch ngày lễ gia tăng.
Các chuyên gia cho rằng: Mặc dù HMPV và COVID-19 đều là các bệnh về đường hô hấp nhưng HMPV ít nghiêm trọng hơn với tỷ lệ tử vong thấp hơn. HMPV đã được biết đến từ lâu và không còn gây ra mức độ nghiêm trọng như trước. Tuy nhiên, HMPV thường phổ biến hơn ở trẻ em so với COVID-19. Virus này có thể làm trầm trọng thêm các bệnh nền như hen suyễn, và đôi khi cần nhập viện.
Đã được ghi nhận tại Thành phố Hồ Chí Minh
Tại Việt Nam, sau khi nhận được thông tin, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế đã và đang chủ động bám sát diễn biến tình hình dịch bệnh do virus gây viêm phổi trên người tại Trung Quốc; phối hợp chặt chẽ với Tổ chức Y tế thế giới, đầu mối thực hiện IHR của Trung Quốc để cập nhật thông tin và chủ động cung cấp, chia sẻ thông tin đầy đủ chính xác...
Ngày 7/1, Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh thông tin về bệnh do virus HMPV đang bùng phát tại Trung Quốc và không phải là virus mới, đây là một trong số các tác nhân gây viêm hô hấp ở trẻ em và đã được ghi nhận tại Thành phố Hồ Chí Minh với tỷ lệ thấp so với các tác nhân khác.
Trong các năm 2023 và 2024, HMPV từng được phát hiện là một trong những tác nhân gây viêm hô hấp ở trẻ em. Cụ thể, kết quả xét nghiệm 103 bệnh nhân viêm phổi cộng đồng (gồm 56 trẻ em và 47 người lớn) nhập viện từ tháng 7 – 12/2024 tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Thành phố Hồ Chí Minh cho kết quả, HMPV chiếm tỷ lệ nhỏ với 12,5% ở trẻ em so với các tác nhân gây viêm phổi cộng đồng khác.
Ngoài ra, trong đợt bùng phát viêm hô hấp trẻ em vào cuối năm 2023 tại Thành phố Hồ Chí Minh, kết quả giám sát cũng ghi nhận tình trạng đa dạng tác nhân virus thường gặp, trong đó, tác nhân HMPV cũng được phát hiện với tỷ lệ 15%.
Thực hiện các biện pháp vệ sinh để phòng bệnh
Theo các chuyên gia y tế: Người dân không nên quá hoang mang khi theo dõi các thông tin về HMPV trên mạng xã hội. Hầu hết các thông tin này đều chưa được kiểm chứng. Tuy nhiên, cũng không nên chủ quan với dịch bệnh mà cần chủ động triển khai các biện pháp phòng, chống.
Cách phòng, ngừa HMPV:
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước trong ít nhất 20 giây, đặc biệt là sau khi ở nơi công cộng.
- Khi không có xà phòng và nước, hãy sử dụng nước rửa tay khô có ít nhất 60% cồn.
- Không chạm vào mắt, mũi và miệng bằng tay chưa rửa để giảm nguy cơ nhiễm trùng.
- Thường xuyên vệ sinh các bề mặt như tay nắm cửa, điện thoại và bàn phím bằng chất khử trùng.
- Che miệng và mũi bằng khăn giấy hoặc khuỷu tay khi ho hoặc hắt hơi và vứt khăn giấy ngay lập tức.
- Giữ khoảng cách an toàn với những người có triệu chứng bệnh đường hô hấp, chẳng hạn như ho và hắt hơi.
- Nếu bạn hoặc ai đó trong gia đình không khỏe, hãy tránh ra ngoài để ngăn ngừa lây lan virus.
- Duy trì lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống cân bằng, tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc để hỗ trợ chức năng miễn dịch.
- Sử dụng khẩu trang ở những nơi đông người hoặc thông gió kém để giảm nguy cơ lây truyền qua giọt bắn đường hô hấp.Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Trọng Di – Phụ trách Khoa Phòng, chống bệnh truyền nhiễm, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Nghệ An
Những gia đình có trẻ nhỏ cần lưu ý theo dõi các triệu chứng nhiễm virus và thực hiện các biện pháp bảo vệ sức khỏe. Khi trẻ có các triệu chứng cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để khám, điều trị; không tự ý mua thuốc điều trị. Mọi gia đình cần thực hiện tiêm vắc-xin phòng bệnh cho trẻ đầy đủ, theo khuyến cáo của cơ quan y tế./.