Bài học chuyển đổi các ngành công nghiệp bằng AI của Trung Quốc
Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra với tốc độ nhanh chóng và trí tuệ nhân tạo (AI) chính là công cụ đắc lực để các quốc gia nắm bắt cơ hội và vượt qua thách thức. Trung Quốc, với sự quyết tâm và tầm nhìn dài hạn, đã tận dụng AI để chuyển đổi toàn diện các ngành công nghiệp.
AI đang nhanh chóng tái định hình các ngành công nghiệp trên toàn cầu, và Trung Quốc đã nổi lên như một yếu tố then chốt trong việc chứng minh khả năng của AI trong việc thúc đẩy chuyển đổi công nghiệp trên quy mô lớn.
Với ngành công nghiệp AI đang phát triển mạnh mẽ, có giá trị hơn 70 tỷ USD và một hệ sinh thái sôi động với hơn 4.300 công ty, Trung Quốc mang đến cái nhìn sâu sắc về cách các quốc gia có thể kết hợp chiến lược, đổi mới và phát triển hệ sinh thái để khai thác tiềm năng chuyển đổi mà AI mang lại.
Sách trắng mới nhất có tựa đề “Các ngành công nghiệp trong thời đại thông minh - Kế hoạch hành động: Con đường chuyển đổi ngành công nghiệp dựa trên AI của Trung Quốc” của Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) đã làm nổi bật cách mà Trung Quốc sử dụng AI để giải quyết những thách thức cụ thể trong từng ngành, đồng thời minh họa sự phức tạp của việc mở rộng quy mô đổi mới AI một cách có trách nhiệm.
Mặc dù mô hình của Trung Quốc có thể không thể áp dụng ở mọi nơi, nhưng nó mang lại những bài học quý giá về việc thúc đẩy đổi mới trong từng ngành và tích hợp AI vào các hệ sinh thái phức tạp.
Các nền tảng chiến lược cho sự phát triển của AI
Lộ trình AI của Trung Quốc được xây dựng dựa trên một phương pháp tiếp cận có cấu trúc, tiến hành theo từng giai đoạn rõ ràng. “Kế hoạch phát triển AI thế hệ tiếp theo”, được công bố vào năm 2017, đã đề ra những mục tiêu đầy tham vọng, với mục tiêu biến AI thành động lực cốt lõi của quá trình chuyển đổi kinh tế vào năm 2025 và đưa Trung Quốc trở thành trung tâm đổi mới AI toàn cầu vào năm 2030.
Kế hoạch này không chỉ phản ánh tầm nhìn dài hạn mà còn nhấn mạnh sự cần thiết phải cân bằng giữa đổi mới và đảm bảo an toàn thông qua các quy định linh hoạt. Một số sáng kiến điển hình như “Biện pháp tạm thời để quản lý dịch vụ AI tạo sinh” (2023) và “Khung quản trị an toàn AI” nhằm giải quyết các rủi ro mới nổi, đồng thời thúc đẩy sự tiến bộ công nghệ.
Những khuôn khổ này tạo điều kiện cho việc thử nghiệm các ứng dụng AI trong khi vẫn đảm bảo tuân thủ các nguyên tắc đạo đức, một sự cân bằng mà nhiều quốc gia đang hướng đến.
Vai trò của các yếu tố hỗ trợ hệ sinh thái
Tiến trình phát triển AI của Trung Quốc được thúc đẩy bởi một hệ sinh thái mạnh mẽ, kết hợp hoàn hảo giữa cơ sở hạ tầng, dữ liệu, nhân tài và đổi mới sáng tạo. Đầu tư vào các công nghệ tiên tiến, như mạng 5G và các trung tâm dữ liệu xanh tiết kiệm năng lượng, đã tạo nên nền tảng vững chắc để phát triển các ứng dụng AI.
Những cải tiến về cơ sở hạ tầng này hỗ trợ mạnh mẽ việc triển khai các hệ thống tính toán hiệu suất cao, điều cực kỳ quan trọng trong việc đào tạo các mô hình AI quy mô lớn.
Dữ liệu đóng vai trò then chốt trong sự phát triển này. Với một trong những hệ sinh thái dữ liệu phát triển nhanh nhất trên thế giới, Trung Quốc đã xây dựng các chiến lược nhằm nâng cao khả năng tương tác và khả năng truy cập dữ liệu trong nhiều lĩnh vực.
Những nỗ lực thiết lập Cơ quan Quản lý dữ liệu quốc gia thể hiện cam kết mạnh mẽ của Trung Quốc trong việc đảm bảo rằng dữ liệu trở thành nền tảng cho sự đổi mới công nghệ.
Đồng thời, các tổ chức giáo dục và nghiên cứu trong nước cũng đã mở rộng đáng kể các chương trình đào tạo liên quan đến AI, phản ánh sự nhận thức rõ ràng của Trung Quốc về nhu cầu ngày càng tăng đối với lực lượng lao động lành nghề trong lĩnh vực này.
Tác động cụ thể của AI đối với các ngành công nghiệp
Cách tiếp cận AI của Trung Quốc tập trung mạnh mẽ vào các ứng dụng thực tế, được thiết kế để đáp ứng nhu cầu riêng biệt của từng ngành công nghiệp. Bằng cách tích hợp các công nghệ AI tiên tiến như bản sao kỹ thuật số, bảo trì dự đoán và AI tạo sinh, Trung Quốc đã giúp các ngành như sản xuất, chăm sóc sức khỏe, vận tải, bán lẻ và năng lượng đạt được những tiến bộ mang tính chuyển đổi.
Những đổi mới này bao gồm tối ưu hóa quy trình sản xuất, cải thiện chẩn đoán và chăm sóc bệnh nhân, triển khai hệ thống vận tải tự động, cá nhân hóa trải nghiệm người tiêu dùng và nâng cao khả năng quản lý năng lượng tái tạo.
Những bước tiến này không chỉ phản ánh khả năng ứng dụng AI trên quy mô rộng mà còn minh họa cách AI có thể thúc đẩy hiệu quả, tính bền vững và phát triển các mô hình kinh doanh và vận hành mới.
Việc điều chỉnh các giải pháp AI theo nhu cầu đặc thù của từng ngành cho thấy một phương pháp có thể được các khu vực khác áp dụng để tối đa hóa tác động của AI và vượt qua các thách thức trong việc triển khai công nghệ này.
Thách thức và cơ hội
Mặc dù đạt được nhiều thành tựu, sự phát triển AI của Trung Quốc vẫn đối mặt với không ít thách thức. Những vấn đề như dữ liệu phân mảnh, sự chênh lệch về năng lực khu vực và khoảng cách lớn về nguồn nhân lực tiếp tục là những trở ngại cần giải quyết.
Để khắc phục những vấn đề này, Trung Quốc sẽ cần sự hợp tác chặt chẽ giữa các ngành và khu vực. Kinh nghiệm của Trung Quốc cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì khả năng tương tác giữa các hệ thống và thúc đẩy các mối quan hệ đối tác chiến lược, nhằm đảm bảo sự mở rộng và áp dụng AI có hiệu quả.
Đối với các bên liên quan toàn cầu, bài học từ Trung Quốc không phải là một mô hình cứng nhắc mà là một minh họa về cách thức liên kết chiến lược, phát triển các yếu tố hỗ trợ hệ sinh thái và đổi mới theo ngành có thể giúp khai thác tiềm năng của AI.
Tuy nhiên, hành trình này cũng làm nổi bật sự cần thiết phải phát triển AI một cách có trách nhiệm, đồng thời thúc đẩy hợp tác quốc tế để giải quyết những mối quan hệ phức tạp giữa công nghệ, xã hội và quản trị.
Thông qua những nền tảng hợp tác này, các bên liên quan có thể làm việc cùng nhau để đảm bảo sự phát triển của AI luôn tuân thủ các tiêu chuẩn đạo đức cao và đồng thời giải quyết những thách thức toàn cầu một cách hiệu quả.