Bệnh viện Ung bướu Nghệ An: Những dấu mốc nổi bật trong công tác quản lý, phòng, chống, điều trị ung thư

Ra đời cấp thiết

Ung thư là một gánh nặng lớn tại các quốc gia trên thế giới, đặc biệt với các nước nghèo, các nước đang phát triển như Khu vực Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Theo Globocan 2022, tại Việt Nam mỗi năm có khoảng 180.480 ca mới mắc, trong đó có khoảng 120.184 trường hợp tử vong. Tại Nghệ An, theo thống kê của Sở Y tế từ năm 2009, trung bình mỗi năm có 4.000 - 5.500 người mắc bệnh ung thư (năm 2007: 4130, năm 2008: 5577, năm 2009: 5592). Trong đó có 1.761 ca tử vong do ung thư các loại (số liệu điều tra tử vong do ung thư năm 2006 tại Nghệ An của TS Lê Trần Ngoan - Đại học Y Hà Nội). Tình hình bệnh ung thư ở Nghệ An ngày càng có xu hướng gia tăng, dự báo đến cuối thế kỷ 21, mỗi năm sẽ có khoảng 7.000 người mắc bệnh ung thư các loại. Đa số bệnh ung thư khi được phát hiện đều đã ở giai đoạn muộn, gây khó khăn cho việc điều trị và giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Được thành lập theo Quyết định số 3826/QĐ-UBND ngày 27/08/2010 của Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An và chính thức đi vào hoạt động ngày 08/08/2011, Bệnh viện Ung bướu Nghệ An chịu trách nhiệm khám, phát hiện sàng lọc, điều trị và quản lý bệnh ung thư trên địa bàn tỉnh Nghệ An và khu vực Bắc Trung Bộ.

Sự ra đời của Bệnh viện Ung bướu Nghệ An đã đánh dấu bước ngoặt quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cho người dân Nghệ An và các tỉnh lân cận, đặc biệt với những người gặp các bệnh lý về ung bướu. Đồng thời, cũng là giải pháp để giảm quá tải cho bệnh viện chuyên ngành ung bướu tuyến Trung ương.

Theo đồng chí Nguyễn Nam Đình - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh: “Nghệ An nằm trong khu vực BTB, theo ước tính hằng năm có hơn 6.000 ca ung thư mắc mới gây nên một gánh nặng về kinh tế, xã hội cho tỉnh nhà. Trước thực trạng đó, việc đầu tư xây dựng và phát triển mở rộng Bệnh viện Ung bướu Nghệ An là vấn đề bức thiết nhằm giảm tải các ca mắc mới ung thư”.

Trải qua hành trình 15 năm, đặt nền móng cho ngành ung thư tại địa bàn tỉnh Nghệ An và các khu vực lân cận, từ những ngày đầu thành lập thiếu thốn mọi bề về cả cơ sở hạ tầng, trang thiết bị y tế lẫn nhân lực khám chữa bệnh, đến nay, Bệnh viện Ung bướu Nghệ An đã có đầy đủ hệ thống cơ sở vật chất và thiết bị chẩn đoán bệnh hiện đại, cùng đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm. Hoàn thiện khép kín quy trình từ chẩn đoán đến điều trị ung thư (phẫu thuật, hóa trị, xạ trị), ngang tầm với các bệnh viện chuyên sâu trong cả nước, đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh ngày càng cao của nhân dân.

Tiến sĩ, bác sĩ Phạm Vĩnh Hùng - Phó Giám đốc Bệnh viện, cho biết: “Bệnh viện Ung bướu Nghệ An đã hoàn chỉnh hệ thống điều trị đa mô thức trong ung thư gồm: Ngoại khoa ung thư, Nội khoa ung thư, xạ trị, y học hạt nhân, chăm sóc giảm nhẹ, điện quang can thiệp chẩn đoán và điều trị ung thư, xét nghiệm hóa mô miễn dịch, xét nghiệm đột biến gen ung thư…”.

Những dấu mốc nổi bật

Thực tế ghi nhận hiện nay trong nhiều trường hợp, việc bệnh nhân phát hiện và được chẩn đoán bệnh ung thư hầu như bao giờ cũng muộn. Khi phát hiện và chẩn đoán xác định rõ ràng, cụ thể thì người bệnh thường ở vào giai đoạn muộn; khối u đã phát triển thêm tình trạng nổi các hạch vùng và di căn đi nơi khác. Vì vậy, việc phát hiện và chẩn đoán sớm bệnh ung thư có ảnh hưởng quyết định rất lớn đến thái độ xử trí biện pháp can thiệp, kết quả điều trị và tiên lượng bệnh; có nghĩa là ung thư chẩn đoán sớm sẽ giúp việc điều trị có kết quả cao.

Là một thành viên của mạng lưới phòng chống ung thư quốc gia, và thành viên của Hội Ung thư Việt Nam, Bệnh viện Ung bướu Nghệ An đã có những chiến lược và định hướng trong công tác phòng, chống ung thư trong khu vực Bắc Trung Bộ.

Nhận thấy Nghệ An và các khu vực lân cận có nhiều huyện, xã vùng sâu, vùng xa nghèo, khó khăn về kinh tế, địa hình đi lại hiểm trở. Đa số người dân ở đây vẫn chưa nhận thức rõ và hiểu biết về căn bệnh ung thư đang ngày một gia tăng và có thể gặp phải ở bất kỳ lứa tuổi nào.

Bệnh viện đã có những chương trình, chiến dịch truyền thông tuyên truyền phòng, chống ung thư. Thành lập các đoàn công tác, đến tận các địa điểm vùng sâu, vùng xa không có cơ hội tiếp cận với những dịch vụ y tế hiện đại để hỗ trợ sàng lọc, khám, tư vấn miễn phí. Tính đến thời điểm hiện tại, bệnh viện đã tổ chức khám cho hơn 26.830 người dân trong các đợt khám miễn phí tại các huyện: Quỳnh Lưu, Diễn Châu, Đô Lương, Kỳ Sơn, Thanh Chương, Nghĩa Đàn, Yên Thành, Quỳ Hợp… khuyến khích và kêu gọi người dân nâng cao nhận thức và chủ động phòng ngừa về căn bệnh hiểm nghèo này.

Bệnh viện cũng đã tổ chức thường quy gần 200 các buổi hội nghị, hội thảo, các buổi sinh hoạt khoa học hàng tuần để cập nhật và nâng cao tay nghề chuyên môn cho các y, bác sĩ. Đồng thời, chú trọng phát triển hoạt động đào tạo, nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế, triển khai hơn 500 đề tài, đề án, sáng kiến; 21 giải thưởng cho các công trình nghiên cứu, sáng tạo khoa học và công nghệ cấp tỉnh; phối hợp thực hiện gần 10 đề tài, 133 bài báo khoa học cấp quốc gia và nhiều bài báo đăng tải trên các tạp chí khoa học quốc tế.

Chuyển giao các kỹ thuật loại “Đặc biệt” chuyên ngành Ung bướu - Y học hạt nhân theo nhu cầu cho các bệnh viện chuyên ngành ung bướu bao gồm: Xạ trị bằng máy gia tốc, xạ trị bằng máy gia tốc có điều biến liều, xạ trị phối hợp đồng thời với hóa trị, hóa trị liên tục (12-24 giờ) bằng máy, điều trị đích trong ung thư, mô phỏng và lập kế hoạch cho xạ trị ngoài, điều trị ung thư tuyến giáp bằng 131I.

Xây dựng gần 50 chương trình đào tạo liên tục chuyên ngành ung bướu, ngoại, gây mê hồi sức, giải phẫu bệnh cho các bệnh viện tuyến huyện khu vực Nghệ An, Hà Tĩnh, Thanh Hóa.

Bên cạnh đó, Bệnh viện Ung bướu Nghệ An còn là cơ sở thực hành trong đào tạo Bác sĩ CKI chuyên ngành ung thư, cơ sở đào tạo thực hành sau đại học của Trường Đại học Y Hà Nội. Bệnh viện cũng đã phối hợp cùng đoàn chuyên gia của IARC, NCC Nhật Bản, Vital Strategies, Viện Ung thư Quốc gia, Bệnh viện K khảo sát tình hình để tiến tới xây dựng đơn vị ghi nhận ung thư quần thể tại miền Trung.

Ngày 28/4/2021, Bệnh viện Ung bướu Nghệ An đã được Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An công nhận đạt chuẩn bệnh viện hạng I tại Quyết định số 1158/QĐ-UBND.

Ngày 07 tháng 2 năm 2024, Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo Bộ Y tế đã có Quyết định số 18/QĐ-K2ĐT về việc cấp giấy chứng nhận “Thực hành tốt thử thuốc trên lâm sàng (GCP)” cho Bệnh viện Ung bướu Nghệ An, đánh dấu bước phát triển mới trong công tác nghiên cứu ứng dụng các phương pháp điều trị tiên tiến tại Bệnh viện và trở thành cơ sở y tế chuyên khoa đầu tiên trên địa bàn tỉnh được cấp giấy chứng nhận này. Đến nay, Bệnh viện Ung bướu Nghệ An đang trong quá trình triển khai 12 nghiên cứu lâm sàng đa quốc gia, đa trung tâm, mang lại cơ hội tiếp cận liệu pháp miễn dịch, liệu pháp nhắm đích tiên tiến nhất cho người bệnh ung thư trên địa bàn tỉnh Nghệ An nói chung và khu vực Bắc Trung Bộ nói riêng.

Ngày 18/10/2024, TS.BS Dương Huy Lương - Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh đã công bố Quyết định số 2223/QĐ-BYT ngày 29/07/2024 do Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan ký, về việc công nhận và giao nhiệm vụ là tuyến cuối về chuyên môn kỹ thuật trong khám bệnh, chữa bệnh khu vực Bắc Trung Bộ đối với Bệnh viện Ung bướu Nghệ An thuộc chuyên khoa Ung bướu. Từ đây, Bệnh viện Ung bướu Nghệ An chính thức là cơ sở đào tạo, chuyển giao, phối hợp, hỗ trợ chuyên môn kỹ thuật đối với các cơ sở khám, chữa bệnh trong khu vực và thực hiện theo phân công nhiệm vụ, chỉ đạo của Bộ Y tế.

Ngày 21/11/2024, Sở Y tế Nghệ An đã ra Quyết định số 1627/QĐ-SYT chính thức xếp cấp chuyên môn kỹ thuật của Bệnh viện Ung bướu Nghệ An lên cấp chuyên sâu, có hiệu lực từ ngày 01/01/2025. Đây là nội dung mới được đưa vào Luật Khám bệnh, chữa bệnh số 15/2023/QH15 ngày 9/1/2023 và Nghị định số 96/2023/NĐ-CP ngày 30/12/2023 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Khám bệnh, chữa bệnh. Theo đó, việc xếp cấp chuyên môn kỹ thuật của bệnh viện sẽ không phụ thuộc vào cấp hành chính, mà căn cứ hoàn toàn vào năng lực chuyên môn của bệnh viện trong công tác khám, chữa bệnh ung bướu.

Bệnh viện Ung bướu Nghệ An đã được Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An công nhận đạt chuẩn bệnh viện hạng I tại Quyết định số 1158/QĐ-UBND.	Bệnh viện Ung bướu Nghệ An được Sở Y tế Nghệ An công nhận cấp chuyên sâu về chuyên môn kỹ thuật tại Quyết định số 1627/QĐ-SYT.
Ông Nguyễn Tri Thức - Thứ trưởng Bộ Y tế trao quyết định công nhận và giao nhiệm vụ là tuyến cuối về chuyên môn kỹ thuật trong khám bệnh, chữa bệnh khu vực Bắc Trung Bộ cho Bệnh viện Ung bướu Nghệ An.	Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo Bộ Y tế đã có Quyết định số 18/QĐ-K2ĐT về việc cấp giấy chứng nhận “Thực hành tốt thử thuốc trên lâm sàng (GCP)” cho Bệnh viện Ung bướu Nghệ An.

Với những thành quả trong công tác khám chữa bệnh, Bệnh viện Ung bướu Nghệ An đã vinh dự được các ban, ngành cấp Trung ương và địa phương trao tặng nhiều Bằng khen, Giấy khen, danh hiệu cao quý: Tập thể Lao động xuất sắc các năm: 2011, 2014, 2018, 2020, 2022; Bằng khen Chủ tịch UBND tỉnh năm 2019; Cờ thi đua cấp tỉnh năm 2021; Bằng khen Thủ tướng Chính phủ tặng cho bệnh viện năm 2020 (nhân dịp kỷ niệm 10 năm thành lập); Bằng khen Chủ tịch UBND tỉnh trong công tác phòng chống dịch Covid-19 năm 2021.

Phát triển kỹ thuật cao, kỹ thuật mới

Những năm gần đây, các cơ sở y tế của Việt Nam nói chung và Bệnh viện Ung bướu Nghệ An nói riêng đã ứng dụng nhiều kỹ thuật chẩn đoán và điều trị hiện đại. Các phương pháp phẫu thuật và xạ trị không chỉ hướng đến việc điều trị khỏi bệnh, mà còn hướng đến chất lượng sống và yếu tố thẩm mỹ của người bệnh. Bệnh nhân ung thư đã có thể tiếp cận các thuốc hóa trị và thuốc nhắm trúng đích mới và gần đây là các thuốc miễn dịch, điều trị Gene ngay tại Nghệ An.

Việc ứng dụng và phát triển kỹ thuật cao, mới trong khám, chẩn đoán và điều trị đã phần nào chứng minh rằng “Ung thư không phải là vô phương cứu chữa”, 1/3 bệnh ung thư có thể phòng ngừa, 1/3 có thể chữa khỏi nếu được chẩn đoán sớm, cùng với việc chăm sóc bổ trợ sẽ làm tăng chất lượng sống cho 1/3 bệnh nhân ung thư còn lại. Tại các nước phát triển, con người đã chữa khỏi được 70% bệnh ung thư nhờ sự phát triển của y học hiện đại.

Trong những năm qua, Bệnh viện Ung bướu Nghệ An không ngừng đổi mới và tiên phong trong việc áp dụng các phương pháp phẫu thuật và điều trị hiện đại, mang lại hiệu quả cao cho người bệnh.

Về Ngoại khoa, bệnh viện đã triển khai nhiều kỹ thuật tiên tiến, giúp nâng cao chất lượng điều trị và giảm thiểu biến chứng. Điển hình như kỹ thuật Sinh thiết khối u vú không sờ thấy dưới hướng dẫn Mammography bằng thiết bị hút chân không; Phẫu thuật nội soi một lỗ cắt toàn bộ tuyến vú hai bên do ung thư và tái tạo vú tức thì bằng túi độn. Bên cạnh đó, bệnh viện còn ứng dụng Phẫu thuật nội soi cắt tử cung tận gốc theo phương pháp Q-M không cần dùng cần nâng tử cung, giúp điều trị hiệu quả ung thư cổ tử cung giai đoạn sớm. Đặc biệt, bệnh viện đã triển khai thành công Phẫu thuật nội soi (PTNS) và PTNS một lỗ cắt thùy phổi kèm nạo vét hạch trong điều trị ung thư phổi, PTNS và PTNS một lỗ cắt u trung thất điều trị các khối u vùng trung thất PTNS cắt thực quản + nạo vét hạch 3 vùng kèm tạo hình thực quản sau xương ức; PTNS cắt khối tá tụy hoàn toàn cộng nạo vét hạch trong điều trị ung thư vùng đầu tụy, tá tràng; PTNS cắt gan phải, PTNS cắt gan trái, PTNS cắt gan các phân thùy trong điều trị ung thư biểu mô tế bào gan.

Những kỹ thuật này là các kỹ thuật ngoại khó và phức tạp, ngang hàng với các bệnh viện tuyến Trung ương và tiệm cận với các nước có nền y tế phát triển trên thế giới. Không chỉ giúp bệnh nhân phục hồi nhanh hơn, giảm đau, giảm thời gian nằm viện mà còn mang lại giá trị thẩm mỹ cũng như tiết kiệm về kinh tế cho bệnh nhân và gia đình.

Về Nội khoa, bệnh viện đẩy mạnh các phương pháp điều trị nhắm đích (sử dụng các thuốc chỉ để tiêu diệt trúng đích các tế bào ung thư mà không ảnh hưởng đến các tế bào lành) như thuốc ức chế EGFR tyrosin kinase thế hệ I, II, III hay ứng dụng Crizotinib, Ceritinib cho bệnh nhân ung thư phổi không tế bào nhỏ có đột biến tái sắp xếp ALK. Đồng thời, nhiều phác đồ điều trị miễn dịch tiên tiến với các loại thuốc như Atezolizumab, Durvalumab, Nivolumab cũng đã được triển khai, mang lại hy vọng mới cho bệnh nhân ung thư phổi tế bào nhỏ.

Về Xạ trị, bệnh viện tiếp tục phát triển kỹ thuật xạ trị điều biến liều (IMRT) - một phương pháp chủ lực giúp nâng cao hiệu quả điều trị, đặc biệt trong các trường hợp ung thư hạ họng, ung thư vòm giai đoạn muộn. Cùng với đó, các kỹ thuật xạ trị 3D (3D-CRT), xạ hình xương, xạ hình tuyến giáp, xạ hình hạch gác và xạ hình toàn thân cũng được duy trì và phát triển, góp phần nâng cao chất lượng chẩn đoán và điều trị.

Về Cận lâm sàng, bệnh viện không ngừng cải tiến hệ thống xét nghiệm hiện đại như Tổng phân tích tế bào máu ngoại vi bằng hệ thống tự động hoàn toàn, Định lượng β2 Microglobulin và các xét nghiệm miễn dịch đánh giá Marker ung thư, giúp hỗ trợ tối ưu cho các bác sĩ trong việc chẩn đoán và theo dõi bệnh.

Về các kỹ thuật can thiệp, bệnh viện đã ứng dụng nhiều phương pháp tiên tiến như điều trị khối phổi, u gan, u tuyến giáp bằng sóng cao tần (RFA) dưới hướng dẫn siêu âm; Sinh thiết u vú có hỗ trợ thiết bị hút áp lực chân không dưới hướng dẫn CLVT tuyến vú (Tomography); kỹ thuật cắt lớp vi tính tuyến vú và MRI. Những bước tiến này giúp nâng cao hiệu quả điều trị, mang đến cơ hội phục hồi tốt hơn cho người bệnh.

Đặc biệt, bệnh viện đã triển khai thành công 33 kỹ thuật SPECT/CT trên hệ thống máy mới hiện đại nhất khu vực Bắc Trung Bộ theo Quyết định số 69/QĐ-SYT ngày 11/01/2024 của Sở Y tế Nghệ An. Thông qua hình ảnh SPECT, các bác sĩ có thể phát hiện và đánh giá chính xác những tổn thương, di căn, biến đổi bất thường rất nhỏ trong cơ thể người bệnh mà trước đây khó có thể quan sát bằng kỹ thuật thông thường khác, từ đó đánh giá một cách toàn diện bệnh và đưa ra phác đồ điều trị tối ưu.

Các kỹ thuật cao, kỹ thuật mới trong lĩnh vực Ngoại khoa được phát triển. Ảnh: Diệp Phan	Phương pháp điều trị nhắm đích đã mang lại nhiều hy vọng mới cho bệnh nhân. Ảnh: CSCC
Bệnh viện Ứng dụng hệ thống xét nghiệm hiện đại trong lĩnh vực cận lâm sàng. Ảnh: Diệp Phan	Hệ thống máy xạ trị gia tốc hiện đại đầu tiên của khu vực Bắc Trung Bộ. Ảnh: CSCC

Với kết quả vượt chỉ tiêu giải ngân vốn đầu tư công được UBND tỉnh Nghệ An giao trong năm 2024 ở công tác xây dựng, Bệnh viện Ung bướu Nghệ An đặt mục tiêu tiếp tục nâng cao hơn nữa chất lượng dịch vụ, mở rộng quy mô, chia tách một số khoa/phòng và phát triển thêm các chuyên khoa mới. Dự kiến ngày trong dịp Kỷ niệm ngày Thầy thuốc Việt Nam 27/2 năm nay, sẽ khánh thành và đưa vào sử dụng Dự án Bệnh viện Ung Bướu Nghệ An giai đoạn 2 với cơ sở hạ tầng khang trang tại địa chỉ Km456, xã Nghi Liên, TP Vinh, Nghệ An. Đưa 02 địa điểm khám chữa bệnh về làm 01 để đồng bộ quy trình khép kín từ chẩn đoán đến điều trị ung thư theo mô hình bệnh viện “thông minh”, bệnh viện “khách sạn”.

Bên cạnh đó, sẽ đầu tư thêm các loại máy móc và các trang thiết bị hiện đại để trở thành công trình y tế trọng điểm, khẳng định vị thế tiên phong trong lĩnh vực điều trị ung thư, mang lại niềm tin và hy vọng cho hàng trăm ngàn bệnh nhân mỗi năm.

“Với nhiệm vụ dự phòng, sàng lọc, khám và điều trị ung thư tỉnh Nghệ An giao cho, Bệnh viện Ung bướu Nghệ An cần làm tốt hơn nữa vai trò là một thành viên của mạng lưới phòng chống ung thư quốc gia. Đi đầu xây dựng đội ngũ nhân lực chuyên ngành, chủ động đấu thầu mua sắm các trang thiết bị cần thiết để phục vụ người bệnh. Từng bước trở thành bệnh viện ung thư hạt nhân trong cả nước, góp phần xây dựng tỉnh Nghệ An trở thành trung tâm y tế chuyên sâu khu vực Bắc Trung Bộ”, đồng chí Nguyễn Nam Đình - Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh phát biểu chỉ đạo.

Với ý nghĩa đó, trong năm nay, Bệnh viện Ung bướu Nghệ An sẽ đầu tư thêm các loại máy móc và các trang thiết bị hiện đại, dốc mọi nguồn lực để tập trung đầu tư mua sắm thiết bị y tế chuyên dùng theo chủ trương Hội đồng nhân dân tỉnh Nghệ An đã phê duyệt bao gồm: 01 hệ thống PET/CT; 01 hệ thống Cyclotron; 01 hệ thống CT Scanner 64-128 lát cắt/vòng quay, và 01 hệ thống áp lực dương; cải tạo, nâng cấp khu vực sản xuất chất đồng vị phóng xạ F-18 FDG; khu vực lắp đặt hệ thống PET/CT và hệ thống Cyclotron với diện tích khoảng 890 m2 phục vụ công tác chẩn đoán và điều trị các bệnh lý ung thư để đem lại lợi ích, sự thuận tiện cho người bệnh. Người dân sẽ không phải vượt đường xá xa xôi đến các cơ sở y tế tuyến Trung ương ở Hà Nội hay TP Hồ Chí Minh mà có thể thụ hưởng các dịch vụ kỹ thuật này ngay tại Nghệ An. Việc khép kín các quy trình này cũng góp phần đưa Bệnh viện Ung bướu Nghệ An là trung tâm kỹ thuật hàng đầu trong điều trị ung thư khu vực Bắc Trung Bộ, và góp phần phát triển công tác chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe cho nhân dân, công tác an sinh xã hội của tỉnh nhà.

Diệp Phan