Nguyệt thực "Trăng máu" ngày 13/3: Việt Nam có xem được?
Ngày 13-14/3, hiện tượng nguyệt thực toàn phần sẽ diễn ra, tạo nên "trăng máu" kỳ bí. Tuy nhiên, Việt Nam có cơ hội quan sát hiện tượng này không?
Hiện tượng thiên văn kỳ thú
Vào đêm 13 rạng sáng 14/3, một hiện tượng thiên văn đáng chú ý sẽ xuất hiện trên bầu trời – nguyệt thực toàn phần, còn gọi là "trăng máu". Khi Mặt Trăng bị che phủ hoàn toàn bởi bóng của Trái Đất, nó không biến mất mà chuyển sang màu đỏ sẫm do sự khúc xạ của ánh sáng Mặt Trời.
Sự kiện này không chỉ là một hiện tượng đẹp mắt mà còn gợi nhớ câu chuyện lịch sử về Christopher Columbus. Vào năm 1504, khi bị mắc kẹt trên bờ biển Jamaica, ông đã lợi dụng kiến thức thiên văn của mình để dọa người bản địa bằng nguyệt thực, khiến họ tin rằng thần linh nổi giận và tiếp tục cung cấp lương thực cho ông.
Nguyệt thực ngày 13/3 cũng là một phần của chu kỳ thiên văn Saros, lặp lại sau mỗi 18 năm, 11 ngày và 8 giờ. Chu kỳ này được NASA ghi nhận từ năm 1628 và sẽ tiếp tục diễn ra trong nhiều thế kỷ tới.
Việt Nam có quan sát được "trăng máu" lần này không?
Nguyệt thực ngày 13/3 kéo dài khoảng 5 tiếng, trong đó pha "trăng máu" xuất hiện khoảng 65 phút. Tuy nhiên, không phải nơi nào trên thế giới cũng có thể quan sát được hiện tượng này.
Khu vực Thái Bình Dương, Bắc Mỹ và Nam Mỹ sẽ có tầm nhìn rõ ràng. Một số khu vực châu Âu có thể quan sát khi Mặt Trăng lặn gần sáng, trong khi Đông Á chỉ thấy thoáng qua khi Mặt Trăng mọc.
Đáng tiếc, theo Time&Date, Việt Nam không nằm trong khu vực có thể quan sát nguyệt thực tháng 3. Do vị trí địa lý và thời điểm xảy ra, nguyệt thực sẽ diễn ra khi Mặt Trăng đã lặn dưới đường chân trời tại Việt Nam.
Những người yêu thiên văn tại Việt Nam sẽ phải chờ đến ngày 7/9 để chiêm ngưỡng nguyệt thực toàn phần đầu tiên trong năm. Đây sẽ là nguyệt thực toàn phần dài nhất kể từ năm 2022, với thời gian kéo dài đến 1 giờ 22 phút.
Vì sao Mặt Trăng chuyển sang màu đỏ?
Thay vì biến mất hoàn toàn trong bóng tối, Mặt Trăng khi bị che phủ bởi Trái Đất sẽ có màu đỏ do hiện tượng tán xạ Rayleigh. Ánh sáng Mặt Trời đi qua bầu khí quyển Trái Đất, các hạt khí trong khí quyển tán xạ ánh sáng xanh, trong khi ánh sáng đỏ bị bẻ cong về phía Mặt Trăng, khiến nó mang màu đỏ đặc trưng.
Hiện tượng này tương tự như lý do bầu trời có màu xanh vào ban ngày và chuyển sang đỏ vào lúc bình minh hoặc hoàng hôn. Chính nhờ sự khúc xạ ánh sáng, người quan sát từ Trái Đất mới có thể thấy Mặt Trăng nhuộm màu đỏ đầy huyền bí trong những lần nguyệt thực toàn phần.