Ông Trump yêu cầu 'các phương án quân sự' để kiểm soát Kênh đào Panama
Lầu Năm Góc được cho là đã nhận lệnh cung cấp các kế hoạch “đáng tin cậy” nhằm đảm bảo quyền tiếp cận của Mỹ đối với tuyến đường thủy quan trọng này.
Theo RT, CNN và NBC đưa tin rằng, Tổng thống Donald Trump đã chỉ thị cho quân đội Mỹ xây dựng các kế hoạch nhằm “bảo vệ” Kênh đào Panama khỏi điều mà họ cho là tầm ảnh hưởng từ Trung Quốc, sau nhiều lần đe dọa “giành lại” và “lấy lại” tuyến đường thủy này.
Kênh đào Panama, một tuyến hàng hải quan trọng kết nối Đại Tây Dương và Thái Bình Dương, đã nằm dưới sự kiểm soát của Panama kể từ năm 1999 theo Hiệp ước Torrijos-Carter, theo đó quy định rằng kênh đào sẽ duy trì tính trung lập và mở cửa cho tất cả các quốc gia. Ông Trump đã nhiều lần đe dọa giành lại quyền kiểm soát tuyến đường thuỷ này, viện dẫn “các mức phí vô lý” cũng như lo ngại về sự hiện diện ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực.
Đầu năm nay, ông Trump từ chối loại trừ khả năng sử dụng vũ lực quân sự để kiểm soát kênh đào, tuyên bố rằng tất cả các phương án đều được cân nhắc nhằm bảo vệ lợi ích kinh tế và an ninh quốc gia của Mỹ.
Trong một bản Hướng dẫn Chiến lược Quốc phòng Tạm thời được CNN thu thập hôm 13/3, Nhà Trắng chính thức yêu cầu Lầu Năm Góc “ngay lập tức” đưa ra các phương án để đảm bảo quyền tiếp cận không hạn chế của Mỹ đối với kênh đào.
“Cung cấp các phương án quân sự đáng tin cậy để đảm bảo quyền tiếp cận công bằng và không bị cản trở về quân sự và thương mại của Mỹ đối với Kênh đào Panama”, một trong các chỉ thị được cho là nêu trong bản hướng dẫn trên.
Bộ Tư lệnh Miền Nam của Mỹ hiện đang xây dựng các kế hoạch tiềm năng, từ việc “làm đối tác” gần gũi với lực lượng an ninh Panama cho đến kịch bản quân đội Mỹ chiếm giữ kênh đào bằng vũ lực, theo các quan chức giấu tên được NBC trích dẫn. Các nguồn tin của Reuters cũng cho biết Lầu Năm Góc đã nhận lệnh nghiên cứu các phương án quân sự để bảo đảm quyền tiếp cận của Mỹ đối với tuyến đường thủy này.
Các quan chức Panama trước đó đã kiên quyết bác bỏ các tuyên bố và đe dọa của ông Trump, trong khi Cơ quan Quản lý Kênh đào Panama khẳng định rằng kênh đào hoàn toàn do người Panama vận hành, không có bằng chứng nào cho thấy Trung Quốc kiểm soát tuyến đường này.
Tổng thống Jose Raul Mulino tuyên bố rằng kênh đào là một phần “tài sản bất khả xâm phạm” của Panama và nhấn mạnh nước này duy trì toàn quyền kiểm soát đối với hoạt động của nó. Tuy nhiên, sau khi Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đích thân chuyển tối hậu thư của Tổng thống Trump tới Panama vào tháng 2, ông Mulino đã nhượng bộ Washington bằng cách từ chối gia hạn các thỏa thuận năm 2017 với Trung Quốc trong khuôn khổ Sáng kiến Vành đai và Con đường của Bắc Kinh.