Đập Vệ Vừng - viên ngọc xanh ở quê lúa Yên Thành

Không chỉ đóng vai trò là công trình thủy lợi trọng yếu, nơi đây đang dần trở thành điểm đến hấp dẫn trên bản đồ du lịch sinh thái xứ Nghệ.

Kỳ quan nhân tạo hòa quyện với thiên nhiên

Theo Quốc lộ 48E, nối từ thị trấn Hoa Thành đi chừng 7km về hướng Tây, đến dốc Hủng Trăn, phía bên tay phải là bạt ngàn rừng dẻ với hơn 120ha. Từ đây hiện rõ một hồ nước rộng lớn, đó là đập Vệ Vừng, cả rừng dẻ đổ bóng xuống mặt nước tạo nên nét đẹp mới lạ. Vào mùa thu hoạch hạt dẻ, du khách có thể tham gia trải nghiệm nhặt hạt dẻ – một hoạt động dân dã nhưng đầy hấp dẫn.

Nằm ở xã Đồng Thành, đập Vệ Vừng có diện tích mặt nước lên đến 720 ha, dung tích chứa gần 20 triệu m³ nước. Được xây dựng từ những năm 1980, đập giữ vai trò cung cấp nước tưới tiêu cho hàng nghìn ha lúa và hoa màu trên địa bàn. Song điều đặc biệt hơn, chính mặt hồ trong xanh và những dãy núi đồi bao quanh đã tạo nên một khung cảnh thơ mộng, hiếm có giữa vùng đồng bằng huyện lúa Nghệ An.

Từ trên cao nhìn xuống, mặt hồ trải rộng như một tấm gương khổng lồ, phản chiếu mây trời và rừng cây ngút ngàn. Những cụm đảo nhỏ nổi lên giữa hồ như những chấm phá độc đáo, gợi liên tưởng đến vịnh Hạ Long thu nhỏ. Những hòn đảo mang địa danh riêng như đảo Nậy, Bạch Đàn, Rành Rành, Động Mít, Anh Đức, Hòn Biền và Lèn Đình… nhấp nhô giữa lòng hồ nước trong xanh tạo nên khung cảnh kỳ thú và thanh bình. Vào mùa khô, nước rút lộ thêm 3 đảo nổi tạm thời – địa điểm lý tưởng cho các hoạt động cắm trại, dã ngoại.

Bao quanh đập Vệ Vừng là những ngọn đồi lớn nhỏ và núi non hùng vĩ, tạo nên một khung cảnh thơ mộng và yên bình. Bao quanh lòng hồ là những cánh rừng dẻ, rừng bạch đàn rì rào gió thổi, những dãy đồi uốn lượn và đặc biệt là hệ thống gần 10 ốc đảo lớn nhỏ, tạo nên một quần thể cảnh quan hấp dẫn, mới lạ.

Nơi đây còn là mái nhà của vô số loài chim trời, trong đó có những đàn cò trắng hàng ngàn con quần tụ mỗi chiều hoàng hôn – tạo nên một không gian thiên nhiên vừa yên bình vừa sống động. Cảnh tượng ấy khiến bất kỳ ai từng một lần ghé qua cũng khó lòng quên được.

Không chỉ là điểm đến cho người yêu thiên nhiên, đập Vệ Vừng còn hấp dẫn với những trải nghiệm đời thường, mộc mạc mà thú vị: Những con thuyền nhỏ đánh bắt thủy sản trên mặt hồ phẳng lặng, từng đám cỏ lau lay động trong làn gió thoảng nhẹ, tiếng chim hót líu lo… thiên nhiên thuần khiết mời gọi khám phá.

Thưởng thức ẩm thực địa phương

Nhiều người đã từng đến với đập Vệ Vừng, nhưng sẽ không trọn vẹn nếu thiếu trải nghiệm ẩm thực địa phương.

Anh Phan Trọng Lương, người có công bảo vệ đàn chim trời từ nhiều năm trước, vừa là người chăm sóc bảo vệ 120ha dẻ, trồng trên 40ha keo ở quanh khu hồ Vệ Vừng, tạo cho vùng hồ đa dạng các loại cây rừng cho biết, dưới lòng đập Vệ Vừng có vô số các loại cá, tôm, ốc…

Do đó, du khách được thưởng thức các món đặc sản dân dã như cá trắm ốc, cá trôi om măng, ba ba om chuối đậu… Món cá “trắm Vệ Vừng” nức tiếng vùng này vì thịt chắc, thơm ngon. Người dân bản địa hiếu khách, sẵn sàng mời bát nước chè xanh và kể cho bạn nghe những câu chuyện quanh đập nước và cánh rừng dẻ đã được khoanh nuôi, bảo vệ hàng chục năm qua.

Từ thành phố Vinh, du khách có thể đi theo tuyến Quốc lộ 7A, rẽ vào trung tâm huyện Yên Thành rồi tiếp tục đi khoảng 7km về hướng Tây để tới đập. Đây là cung đường đẹp, có thể kết nối với các điểm đến khác như chùa Gám, đền Đức Hoàng… Đập Vệ Vừng hiện đã có đường bê tông chạy ven hồ, thuận lợi cho xe máy và ô tô nhỏ di chuyển. Tại đây, nhiều năm nay đã có nhà hàng phục vụ du khách các món ăn ẩm thực.

Với tiềm năng lớn về cảnh quan, sinh thái và trải nghiệm văn hóa, đập Vệ Vừng xứng đáng được đầu tư bài bản để trở thành điểm nhấn du lịch sinh thái của Yên Thành nói riêng và tỉnh Nghệ An nói chung trong thời gian tới./.

Xuân Hoàng