Từ ngày 1/7/2025, số căn cước công dân sẽ là mã số thuế thu nhập cá nhân
Từ ngày 1/7/2025, một bước chuyển quan trọng trong lĩnh vực quản lý thuế sẽ chính thức được triển khai: số căn cước công dân (CCCD) gồm 12 chữ số sẽ thay thế hoàn toàn mã số thuế cá nhân và hộ kinh doanh.
Đây là nội dung đáng chú ý trong Thông tư số 86/2024/TT-BTC do Bộ Tài chính ban hành ngày 23/12/2024, thay thế Thông tư 105/2020/TT-BTC, có hiệu lực từ ngày 6/2/2025.
Căn cứ pháp lý cho sự thay đổi này đến từ Luật Quản lý thuế và Điều 12 của Luật Căn cước năm 2023, quy định rõ ràng số CCCD 12 chữ số là mã định danh duy nhất, không trùng lặp, do Bộ Công an cấp. Từ ngày 1/7/2025, toàn bộ các cá nhân có nghĩa vụ nộp thuế sẽ sử dụng số CCCD thay cho mã số thuế trước đây. Trong thời gian chuyển tiếp, mã số thuế do cơ quan thuế cấp vẫn còn hiệu lực đến hết ngày 30/6/2025.
Thông tư 86 quy định rõ đối tượng áp dụng bao gồm cá nhân có thu nhập chịu thuế (trừ người đang hoạt động kinh doanh), người phụ thuộc được khai báo trong hồ sơ thuế thu nhập cá nhân, hộ gia đình, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh và các tổ chức, cá nhân có nghĩa vụ nộp thuế theo quy định pháp luật. Đặc biệt, đối với hộ kinh doanh, cá nhân đại diện sẽ sử dụng chính số CCCD của mình làm mã số thuế cho cả hộ. Đây là điểm mới quan trọng, góp phần hợp nhất dữ liệu thuế và định danh công dân trên toàn quốc.
Việc thay đổi từ mã số thuế sang CCCD được thực hiện nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính, đồng bộ dữ liệu, tăng cường hiệu quả quản lý thuế và mang lại nhiều thuận tiện cho người dân. Trước đây, người dân phải làm thủ tục đăng ký mã số thuế riêng biệt, nhưng từ nay, chỉ cần có CCCD gắn chip là có thể sử dụng để kê khai, nộp thuế trực tiếp. Điều này không chỉ tiết kiệm thời gian, chi phí mà còn tránh được tình trạng trùng lặp, sai lệch dữ liệu, góp phần xây dựng một hệ thống quản lý hiện đại, chính xác.
Sự đồng bộ giữa Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và hệ thống thuế sẽ giúp các cơ quan chức năng dễ dàng phát hiện các hành vi gian lận thuế, sử dụng nhiều mã số thuế không đúng quy định. Đồng thời, việc dùng CCCD làm mã số thuế giúp người dân dễ dàng tra cứu lịch sử nộp thuế, hoàn thuế và thực hiện các nghĩa vụ tài chính khác chỉ bằng một mã số duy nhất trên các cổng thông tin như gdt.gov.vn, thuedientu.gdt.gov.vn hay ứng dụng eTaxMobile, iCanhan.
Ông Đoàn Văn Hoà - Trưởng phòng Dự toán Chi cục Thuế khu vực X cho biết: Quá trình chuyển đổi sẽ được triển khai tự động nếu thông tin CCCD và mã số thuế cũ đã đồng bộ chính xác trên hệ thống. Trong trường hợp dữ liệu chưa khớp hoặc thiếu CCCD, mã số thuế sẽ chuyển sang trạng thái "chờ cập nhật CCCD".
Vì thế, người nộp thuế cần chủ động đến cơ quan thuế để điều chỉnh thông tin và cập nhật số CCCD nhằm đảm bảo việc hợp nhất mã số thuế cũ về một mã duy nhất. Việc hợp nhất này đặc biệt quan trọng với những người trước đây có nhiều mã số thuế hoặc dữ liệu chưa thống nhất.
Bộ Tài chính cũng đã ban hành hướng dẫn cụ thể về cách kiểm tra trạng thái mã số thuế, cập nhật thông tin cá nhân trên hệ thống, đồng thời yêu cầu các phần mềm hóa đơn điện tử và kê khai thuế phải được nâng cấp để tương thích với số CCCD.

Người dân cần kiểm tra, đối chiếu thông tin cá nhân như họ tên, ngày sinh, địa chỉ trong hệ thống thuế có khớp với dữ liệu CCCD hay không. Nếu chưa có CCCD gắn chip, cần nhanh chóng đi làm để có mã định danh hợp lệ. Đối với phần mềm, doanh nghiệp và hộ kinh doanh phải đảm bảo các ứng dụng kê khai, hóa đơn điện tử được cập nhật kịp thời để không bị gián đoạn trong quá trình thực hiện nghĩa vụ thuế. Một lưu ý quan trọng là toàn bộ hồ sơ, hóa đơn, chứng từ phát hành trước ngày 1/7/2025 vẫn giữ nguyên giá trị pháp lý, không cần chỉnh sửa lại.
Việc sử dụng CCCD thay cho mã số thuế không chỉ giúp tiết kiệm chi phí cho cả người dân và cơ quan thuế mà còn tăng tính minh bạch, chính xác trong dữ liệu. Các hành vi gian lận như khai man thông tin, sử dụng nhiều mã số thuế giờ đây sẽ khó thực hiện hơn, bởi hệ thống sẽ nhận diện qua một mã số định danh duy nhất. Mặt khác, người nộp thuế cũng dễ dàng kiểm soát và tra cứu lịch sử thuế của mình trên nền tảng điện tử mà không cần phải nhớ nhiều thông tin phức tạp.
Nhìn rộng hơn, đây là một bước tiến quan trọng trong quá trình cải cách hành chính, chuyển đổi số quốc gia, khẳng định sự phối hợp ngày càng chặt chẽ giữa Bộ Công an và Bộ Tài chính trong quản lý dữ liệu công dân và nghĩa vụ thuế.

Khi CCCD được dùng làm mã định danh duy nhất, không chỉ lĩnh vực thuế mà nhiều ngành khác cũng sẽ hưởng lợi trong việc đồng bộ hóa, kết nối liên thông dữ liệu, từ đó cải thiện hiệu quả quản lý nhà nước trên nhiều lĩnh vực.
Tóm lại, việc đưa số CCCD 12 chữ số chính thức thay thế mã số thuế là một cải cách đáng ghi nhận trong lĩnh vực tài chính công. Sự tự động hóa và đồng bộ hóa dữ liệu giữa các bộ, ngành sẽ giúp tăng cường tính minh bạch, nâng cao hiệu quả quản lý thuế, đồng thời giảm thiểu thủ tục hành chính, tiết kiệm chi phí cho người dân, hộ kinh doanh và doanh nghiệp. Đây cũng là một bước tiến quan trọng trong việc hiện đại hóa hệ thống thuế, hướng tới nền quản trị công minh bạch, thuận tiện và bền vững.
Điều 5, Thông tư số 86/2024 quy định:
1. Mã số thuế bao gồm mã số thuế dành cho doanh nghiệp, tổ chức và mã số thuế dành cho hộ gia đình, hộ kinh doanh, cá nhân. Trong đó:
a) Mã số thuế dành cho doanh nghiệp, tổ chức do cơ quan thuế cấp theo quy định tại khoản 2, khoản 3, khoản 4 Điều này.
b) Mã số thuế dành cho hộ gia đình, hộ kinh doanh, cá nhân là mã số thuế do cơ quan thuế cấp đối với các trường hợp quy định tại điểm a, đ, e, h khoản 4 Điều này; là số định danh cá nhân do Bộ Công an cấp theo quy định của pháp luật về căn cước đối với trường hợp sử dụng số định danh cá nhân thay cho mã số thuế theo quy định tại khoản 5 Điều này.
2. Cấu trúc mã số thuế do cơ quan thuế cấp.