Kinh tế

Kế toán cần thay đổi những gì sau ngày 1/7/2025?

Quốc Duẩn 01/07/2025 14:46

Sau ngày 1/7/2025, kế toán doanh nghiệp và hộ kinh doanh tại Việt Nam cần điều chỉnh rất nhiều cho phù hợp với các quy định mới, đặc biệt là theo Thông tư 46/2025/TT-BTC và Luật Thuế GTGT 2024.

Tóm lược giúp kế hoạch việc cho kế toán

Nội dungHành động cần thực hiện
Biểu mẫu - Sổ sáchThiết kế/sửa mẫu, bổ sung quy chế hạch toán
Tài khoản kế toánSửa tên/số hiệu nếu cần, đảm bảo không ảnh hưởng báo cáo
Báo cáo tài chínhThêm chỉ tiêu - phải thuyết minh
Thuế GTGTHạ thuế suất, áp dụng thanh toán không tiền mặt, bổ sung chứng từ xuất khẩu
Mã số thuếChuẩn bị chuyển mọi cá nhân/hộ kinh doanh sử dụng số định danh
Hóa đơn & Định danhNâng cấp hệ thống hoá đơn điện tử, đăng ký VNeID
BHXHXác định đối tượng mới bắt buộc đóng BHXH
Thuế sàn TMĐTKiểm tra và phối hợp sàn để chuyển nghĩa vụ thuế
Kế toán là gì? Mục đích của kế toán trong doanh nghiệp

1. Tự thiết kế/sửa đổi biểu mẫu chứng từ - sổ kế toán

Doanh nghiệp KHÔNG còn bắt buộc sử dụng mẫu tại Phụ lục 3 và 4 của Thông tư 133/2016.

Có thể tự thiết kế hoặc sửa mẫu để phù hợp nghiệp vụ, miễn là đảm bảo phản ánh trung thực, minh bạch và có thể kiểm tra được.

Nếu chỉnh sửa, cần ban hành quy chế hạch toán nêu rõ lý do và trách nhiệm pháp lý.

2. Sửa đổi hệ thống tài khoản kế toán

Vẫn áp dụng hệ thống tại Phụ lục 1 của Thông tư 133/2016 nhưng được phép sửa tên, số hiệu, kết cấu, nội dung phản ánh tài khoản.

Tuyệt đối đảm bảo: phân loại nghiệp vụ rõ ràng, không trùng lặp đối tượng, và không ảnh hưởng chỉ tiêu báo cáo tài chính.

3. Bổ sung chỉ tiêu trong báo cáo tài chính

Được sửa tên, mã tài khoản kế toán nếu phù hợp nghiệp vụ, không làm sai lệch báo cáo tài chính.

Được thêm chỉ tiêu trên báo cáo tài chính, nhưng phải thuyết minh rõ.

4. Lập Quy chế hạch toán

Nếu áp dụng bất kỳ điều chỉnh nào về biểu mẫu, tài khoản, báo cáo… doanh nghiệp bắt buộc phải ban hành quy chế nội bộ giải thích rõ thay đổi đó

5. Chính sách Thuế GTGT mới

Bỏ ngưỡng 20 triệu đồng: Mọi hóa đơn GTGT đầu vào muốn khấu trừ đều phải thanh toán không tiền mặt.

Một số mặt hàng chuyển từ không chịu thuế sang chịu thuế, hoặc từ 5% lên 10% (như đường, thiết bị giáo dục...).

Mở rộng đối tượng áp dụng thuế suất 0% (vận tải quốc tế, khu phi thuế quan...).

Bổ sung điều kiện hoàn thuế: DN chỉ cung cấp hàng chịu thuế 5% được hoàn nếu chưa khấu trừ hết từ 300 triệu trở lên.

Siết chặt hành vi lạm dụng hóa đơn, hoàn thuế khống.

6. Chuyển đổi mã số thuế sang số định danh cá nhân

Cá nhân, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh bắt buộc sử dụng số định danh cá nhân (12 chữ số) thay cho mã số thuế từ 1/7/2025

Tương tự, hộ gia đình, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh sẽ sử dụng số định danh cá nhân của đại diện hộ hoặc của chính cá nhân kinh doanh làm mã số thuế của hộ, cơ sở kinh doanh đó

Cơ quan thuế sẽ không cấp mới mã số thuế dạng cũ (10 số hoặc 13 số) cho các đối tượng này sau ngày 1/7/2025.

Lộ trình chuyển đổi: Từ 06/02/2025, hệ thống thuế đã bắt đầu chấp nhận cấp mã số thuế dạng số định danh cá nhân cho người đăng ký thuế mới. Các mã số thuế do cơ quan thuế cấp trước đây (không trùng với số định danh) sẽ được sử dụng đến hết 30/6/2025. Kể từ 1/7/2025, mọi giao dịch thuế phải sử dụng số định danh cá nhân thay cho mã số thuế cũ

Cơ quan thuế sẽ tự động đối chiếu dữ liệu với CSDL quốc gia về dân cư để chuyển mã số thuế hiện tại của cá nhân (nếu thông tin trùng khớp) sang số định danh, không phát sinh thủ tục hành chính cho người nộp thuế

Trường hợp thông tin chưa khớp, mã số thuế cũ sẽ tạm "chờ cập nhật" và cá nhân, hộ kinh doanh cần làm thủ tục điều chỉnh thông tin đăng ký thuế để đồng bộ dữ liệu. Sau khi cập nhật, số định danh cá nhân sẽ chính thức thay thế mã số thuế trong mọi giao dịch.

Những chứng từ đã phát hành trước đây theo mã số thuế cũ vẫn có giá trị, không phải điều chỉnh, nhưng từ thời điểm chuyển đổi, doanh nghiệp nên cập nhật thông tin mã số thuế mới của đối tác, nhân viên trong hệ thống kế toán. Đây là bước tiến trong hiện đại hóa quản lý thuế, gắn kết dữ liệu thuế với dữ liệu dân cư, giúp minh bạch và thuận tiện hơn cho cả cơ quan thuế và người nộp thuế

7. Hóa đơn điện tử - định danh điện tử

Tiếp tục triển khai hoá đơn điện tử qua máy tính tiền (thông tư 70/2025 từ 1/6/2025);

Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền (POS): Chính phủ ban hành Nghị định 70/2025/NĐ-CP (20/3/2025) sửa đổi NĐ 123/2020 về hóa đơn, chứng từ, theo đó từ ngày 01/6/2025 bắt buộc triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền đối với một số đối tượng

Cụ thể: (1) Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán (không hoặc chưa thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn) có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên và có sử dụng máy tính tiền phải đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối trực tiếp với cơ quan thuế

Doanh nghiệp hoạt động bán lẻ hàng hóa, dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng thuộc các lĩnh vực như trung tâm thương mại, siêu thị, bán lẻ (trừ ô tô, xe máy, xe có động cơ khác), ăn uống, nhà hàng, khách sạn, vận tải hành khách, dịch vụ giải trí, chiếu phim, v.v... cũng phải triển khai sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền kết nối dữ liệu đến cơ quan thuế

8. Cải cách chính sách Bảo hiểm Xã hội

Giảm thời gian đóng BHXH tối thiểu để hưởng lương hưu: Điều kiện hưởng lương hưu được nới lỏng, giảm số năm đóng BHXH tối thiểu từ 20 năm xuống 15 năm cho cả nam và nữ

Hạn chế rút BHXH một lần đối với người tham gia mới: Nhằm đảm bảo an sinh lâu dài, luật mới siết chặt điều kiện rút BHXH một lần đối với những người bắt đầu tham gia BHXH từ 1/7/2025 trở đi. Cụ thể, người lao động sẽ không được nhận BHXH một lần nếu chưa đủ điều kiện, ngoại trừ các trường hợp đặc biệt do luật định.

Khuyến khích bảo lưu và hưởng lương hưu thay vì rút một lần: Để tạo động lực cho người lao động giữ lại BHXH, Luật BHXH 2024 bổ sung các quyền lợi nếu không rút tiền một lần. Cụ thể, người lao động tiếp tục đóng hoặc bảo lưu thời gian đóng sẽ được hưởng chế độ cao hơn khi đủ điều kiện, hưởng lương hưu dễ dàng hơn (do yêu cầu năm đóng đã giảm)

Giảm độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội: Chế độ trợ cấp hưu trí xã hội (trợ cấp cho người cao tuổi không có lương hưu) được mở rộng. Từ 01/7/2025, độ tuổi được nhận trợ cấp xã hội hàng tháng giảm từ 80 xuống 75 tuổi

9. Hộ kinh doanh kê khai, nộp thuế

Sàn TMĐT có tích hợp chức năng thanh toán (Shopee, Lazada…) sẽ khấu trừ và kê khai thuế thay hộ kinh doanh.

Các trường hợp không qua sàn (Facebook, Zalo…) phải tự kê khai và nộp thuế theo Nghị định 117/2025/NĐ‑CP

Tỷ lệ thuế khấu trừ trên doanh thu: Số thuế GTGT và thuế TNCN sàn TMĐT khấu trừ được tính theo tỷ lệ % trên doanh thu của từng giao dịch, phân theo loại hàng hóa/dịch vụ.

Loại giao dịchThuế GTGT (%)Thuế TNCN cá nhân cư trú (%)Thuế TNCN cá nhân không cư trú (%)
Bán hàng hóa1,0%0,5%1,0%
Cung cấp dịch vụ5,0%2,0%5,0%
Dịch vụ vận tải, dịch vụ có hàng hóa3,0%1,5%2,0%

Nếu sàn TMĐT không phân loại được giao dịch thuộc loại hàng hóa hay dịch vụ, sẽ áp dụng tỷ lệ cao nhất tương ứng (VD: 5% GTGT, 2% hoặc 5% TNCN tùy trường hợp)

Quốc Duẩn