Các điểm du lịch ở xã lớn nhất cả nước, gần bằng một nửa diện tích tỉnh Hưng Yên

Xã rộng nhất nước được giữ nguyên sau sắp xếp, đổi tên thành xã Buôn Đôn

Sau sáp nhập với Phú Yên, tỉnh Đắk Lắk mới có 102 đơn vị hành chính cấp xã, trong đó có 88 xã và 14 phường. Tỉnh này rộng hơn 18.000 km2, dân số hơn 3,3 triệu.

Đắk Lắk có 7 xã được giữ nguyên, do đủ tiêu chuẩn không phải thực hiện sắp xếp. Trong số các xã trên, xã Krông Na được giữ nguyên toàn bộ diện tích tự nhiên, quy mô dân số và đổi tên thành xã Buôn Đôn.

Đây cũng là xã có diện tích tự nhiên lớn nhất Đắk Lắk và cả nước (1.113,79 km², đạt 2.227,58% so với tiêu chuẩn; quy mô dân số 6.582 người, đạt 131,64% so với tiêu chuẩn). Diện tích này gần bằng một nửa tỉnh Hưng Yên (hơn 2.500 km2).

Việc đặt tên xã Buôn Đôn vì địa danh này đã gắn liền với lịch sử, truyền thống, văn hóa, thương hiệu du lịch hiện có của địa phương. Buôn Đôn là vùng đất vốn nổi tiếng từ xưa với truyền thống săn bắt, thuần dưỡng voi rừng, hiện là điểm du lịch thu hút ở Đắk Lắk.

Vườn Quốc gia Yok Đôn - Điểm đến du lịch sinh thái hàng đầu Tây Nguyên

Tọa lạc tại Km 38 tỉnh lộ 1, xã Buôn Đôn, Vườn quốc gia Yok Đôn có diện tích lên đến 115.545 hecta, trải dài qua địa phận hai tỉnh Đắk Lắk và Đắk Nông. Cách thành phố Buôn Ma Thuột khoảng 40km về phía bắc, khu vực này nổi bật với các ngọn núi Yok Đôn và Reheng cao chót vót cùng hệ sinh thái phong phú.

Hướng dẫn di chuyển tới vườn quốc gia Yok Đôn

Từ Buôn Ma Thuột, du khách có thể di chuyển bằng xe máy theo tuyến đường Lê Duẩn - Quốc lộ 14 - Giải Phóng - Y Ngông - Nguyễn Thị Định - ĐT 618 - Tỉnh lộ 1. Đường đi tương đối thuận lợi, phù hợp cho các phương tiện di chuyển cá nhân.

Đối với du khách từ xa, có thể bay đến sân bay Pleiku, sau đó di chuyển bằng taxi đến Buôn Ma Thuột và thuê xe máy để khám phá vườn quốc gia. Vườn mở cửa cả ngày và cung cấp dịch vụ hướng dẫn viên chuyên nghiệp với giá từ 450.000 đến 600.000 VNĐ.

Trải nghiệm du lịch phong phú tại Yok Đôn

Khoảng 90% diện tích là rừng nguyên sinh được chia thành ba khu vực chính gồm vùng bảo vệ đặc biệt, vùng phục hồi và vùng phục vụ hành chính. Du khách có thể khám phá vùng phục vụ hành chính rộng gần 5 hecta với đầy đủ dịch vụ du lịch sinh thái.

Vườn quốc gia Yok Đôn là ngôi nhà của 196 loài chim, 67 loài thú, gần 50 loài bò sát, 15 loài lưỡng cư và hàng trăm loài côn trùng. Đặc biệt, khu vực này còn bảo vệ các loài động vật quý hiếm trong Sách Đỏ Việt Nam như voi, gấu, khỉ và nhiều loài khác.

Về hệ thực vật, vườn quốc gia sở hữu 464 loài thực vật, trong đó có 23 loài phong lan quý hiếm. Điểm độc đáo nhất là rừng khộp với đặc điểm trút lá vào mùa khô, cùng với các loài thực vật đặc trưng như cây dầu đồng, trà beng, dầu lông tạo nên cảnh quan thiên nhiên không tìm thấy ở nơi nào khác.

Những ai yêu thích leo núi có thể thử sức với hai ngọn núi Yok Đôn và Reheng. Từ đỉnh núi, du khách sẽ ngắm nhìn toàn cảnh khu rừng rộng lớn với cảnh quan thiên nhiên độc đáo.

Thác Bảy Nhánh là điểm tham quan hấp dẫn với dòng thác cao chia làm bảy nhánh đổ về sông Sê-rê-pok. Ngoài tắm thác, du khách có thể chèo thuyền độc mộc (400.000 VNĐ/thuyền 2 người) hoặc thuê thuyền máy (400.000 VNĐ/thuyền 3 người).

Một trong những trải nghiệm độc đáo nhất là quan sát voi trong môi trường tự nhiên. Khác với các hoạt động cưỡi voi truyền thống, chương trình này tập trung vào việc tìm hiểu đời sống tự nhiên của voi thông qua những người chăm sóc có kinh nghiệm từ các dân tộc thiểu số.

Vườn quốc gia Yok Đôn là nơi sinh sống của hơn 6.000 người thuộc các dân tộc thiểu số như Ê-đê, M'nong, Lào. Các kiến trúc nhà sàn, nhà rông truyền thống vẫn được bảo tồn nguyên vẹn cùng với phong tục tập quán đặc sắc.

Du khách có thể tham gia show ca nhạc giao lưu cồng chiêng (5.000.000 VNĐ/show), hòa mình vào cuộc sống của người dân tộc, thưởng thức món ăn truyền thống và trải nghiệm văn hóa đặc sắc của đồng bào Tây Nguyên.

Với sự phát triển du lịch bền vững, khu vực này hứa hẹn sẽ tiếp tục là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích trải nghiệm thiên nhiên và văn hóa.

Viếng mộ Vua voi Amakong

Tại xã Buôn Đôn, một khu mộ cổ đang thu hút sự quan tâm của các nhà nghiên cứu văn hóa và du khách muốn tìm hiểu về truyền thống săn voi của người M'nông. Đây là nơi an nghỉ của vua voi Amakong, biểu tượng cuối cùng của nghề thuần dưỡng voi rừng trên vùng đất Tây Nguyên.

Amakong, thọ 103 tuổi, qua đời năm 2012, được coi là vua voi cuối cùng của vùng Buôn Đôn. Trong suốt cuộc đời, ông đã bắt được 298 con voi hoang và tổ chức cuộc săn cuối cùng vào năm 1996, bắt được 7 con voi rừng trước khi nghỉ nghiệp do lệnh cấm săn voi.

Ông Ma Kiên, hậu duệ của vua voi Amakong, cho biết ngôi mộ đã được bỏ mả theo tục lệ truyền thống, do đó con cháu không được phép lui tới phần mộ. Điều này giải thích tại sao ngôi mộ được xây cất công phu nhưng lại có vẻ hoang phế, không có dấu hiệu được chăm sóc thường xuyên.

Theo tục lệ bỏ mả của người M'nông, các con vật tế lễ như gà, lợn phải được cắt tiết tại phần mộ và máu được dùng để đánh dấu trên các bức tượng. Ý nghĩa của nghi lễ này là những thứ thuộc về người chết sẽ vĩnh viễn tuyệt giao với dương gian, giúp tâm hồn được thanh sạch và về với tổ tiên.

Điều đặc biệt là mộ Amakong được trang trí thêm tượng voi, khác với các ngôi mộ xung quanh. Những bức tượng voi án ngữ các cửa của tháp chính như một bùa yểm bảo vệ ngôi mộ qua các thời điểm trong ngày.

Hướng dẫn di chuyển tới mộ Vua voi Amakong

Xe máy là phương tiện được khuyên dùng nhất cho chuyến đi này. Nếu đi xe máy, bạn có thể theo quốc lộ 14 hướng về Buôn Đôn, trên đường đi có rất nhiều biển chỉ dẫn rõ ràng, đảm bảo bạn đến được nơi mong muốn một cách an toàn

Đối với những ai chọn phương tiện ô tô hay xe khách từ Buôn Ma Thuột đến Buôn Đôn thì chỉ cần mua vé xe từ 50.000 - 70.000 VND/ người với tổng thời gian di chuyển khoảng 1 giờ 30 phút

Ngoài ra, bạn còn có thể chọn xe buýt để di chuyển đến mộ vua voi. Thông thường giá vé xe buýt cho quãng đường đi từ trung tâm Buôn Ma Thuột đến di tích mộ vua khoảng 20.000 VND/ vé

Khi đến nơi, bạn sẽ phải đi bộ một đoạn khoảng 200m. Đoạn đường đi bộ này khá dễ dàng và được thiết kế thuận tiện cho du khách.

Do đó, nếu muốn đến mộ vua voi và có được những trải nghiệm trọn vẹn thì hãy xách balo đến đây là những lúc sáng sớm (từ 6 giờ - 9 giờ) hay những buổi chiều tà (từ 16 giờ đến 17 giờ 30 phút)

Khi đến Buôn Đôn viếng mộ vua voi, du khách có thể kết hợp tham quan

Nhà sàn cổ vua Voi: Nhà của Vua săn voi Amakong là căn nhà sàn cổ hơn trăm năm tuổi nằm ở xã Buôn Đôn (Đắk Lắk)

Du lịch sinh thái: Buôn Đôn được thiên nhiên ưu ái với nhiều cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, bao gồm rừng nguyên sinh, thác nước, sông suối... Bạn có thể tham gia các hoạt động du lịch sinh thái như đi bộ xuyên rừng, ngắm thác, câu cá, thăm mộ vua voi

Bảo tồn di sản văn hóa vùng cao

Ngôi mộ của Amakong nổi bật với màu xanh lông công - màu sắc biểu tượng của thủ lĩnh rừng xanh. Xung quanh mộ trang trí những con công gỗ được điêu khắc bằng nghệ thuật đẽo tượng nhà mồ đặc trưng, với những vết rìu sắc tạo hình xù xì ấn tượng thay vì sử dụng máy mài hiện đại.

Con công trong đời sống người M'nông thể hiện quyền lực và giàu sang. Khi còn sống, họ biếu tặng những người cao quý bộ lông chim công để trưng trong nhà và trên bàn thờ tổ tiên. Sau khi chết, tượng chim công ngồi trên ngà voi được đặt ở mặt chính của ngôi mộ để chỉ lối cho hồn về với tổ tiên.

Chị Thúy Nga, hướng dẫn viên của Trung tâm Du lịch Buôn Đôn, cho biết nhiều du khách có nhu cầu thăm viếng mộ Amakong vì tiếng tăm về vị "vua không ngai" này. Tuy nhiên, các lớp văn hóa bí hiểm và linh thiêng bao tỏa ngôi mộ khiến nhiều người e ngại.

Người M'nông là một trong những dân tộc cư trú lâu đời nhất trên Tây Nguyên, có quan hệ tinh thần đặc biệt với rừng và nghề thuần dưỡng voi rừng. Nhiều thế hệ người M'nông đã nối tiếp bí thuật săn voi, thuần voi để làm phương tiện vận chuyển, phục vụ sản xuất và gần đây là dịch vụ du lịch.

Viếng mộ vua voi không chỉ là hoạt động du lịch mà còn là cơ hội tìm hiểu về thực thể đời sống văn hóa tích hợp nhiều yếu tố: câu chuyện săn voi rừng, nghệ thuật điêu khắc tượng nhà mồ, tục bỏ mả và ý niệm về sự sống và cái chết của người M'nông.

Đây là di sản văn hóa vô giá cần được bảo tồn và truyền tải đúng bản chất để thế hệ tương lai hiểu về truyền thống văn hóa độc đáo của người M'nông Tây Nguyên.

Quốc Duẩn