Công nghệ đột phá mới sẽ thay đổi cách chúng ta truy cập Internet trong tương lai?

Một công nghệ kết nối không dây hoàn toàn mới và đầy hứa hẹn đang dần hiện diện, với tiềm năng thay đổi cách chúng ta truy cập Internet hằng ngày.

Khác biệt rõ rệt so với Wi-Fi truyền thống, công nghệ Li-Fi mang đến những lợi thế đáng kể, dù vẫn còn quá sớm để khẳng định tác động thực sự của nó đối với hệ thống băng thông rộng trong gia đình.

Vậy công nghệ này là gì, hoạt động ra sao và liệu nó có thể thay thế Wi-Fi trong tương lai?

Công nghệ Li-Fi là gì?

Li-Fi, viết tắt của Light Fidelity, là công nghệ truyền dữ liệu không dây bằng ánh sáng. Thay vì sử dụng sóng vô tuyến như Wi-Fi truyền thống, Li-Fi tận dụng ánh sáng khả kiến từ đèn LED để truyền tín hiệu, mở ra tiềm năng đạt tốc độ nhanh gấp 100 lần so với Wi-Fi.

Ý tưởng về Li-Fi bắt đầu được hình thành từ đầu những năm 2000. Nhà vật lý người Đức Harald Haas, cùng nhóm nghiên cứu của mình, đã tiên phong chứng minh rằng ánh sáng có thể được dùng để truyền dữ liệu hai chiều, đặt nền móng cho công nghệ này.

Năm 2008, công ty Oledcomm (Pháp), một trong những đơn vị tiên phong trong lĩnh vực Li-Fi, đã bắt đầu triển khai các thử nghiệm thực tế. Gần đây nhất, vào tháng 7, châu Âu đã phóng tàu Ariane 6 lên quỹ đạo với 4 thí nghiệm trên tàu, trong đó có một thử nghiệm liên quan đến ứng dụng của công nghệ Li-Fi trong không gian.

Li-Fi hoạt động như thế nào?

Về cơ bản, Li-Fi là một hệ thống truyền thông sử dụng ánh sáng khả kiến để truyền dữ liệu. Các bóng đèn LED đặc biệt đóng vai trò như một điểm phát sóng, nhấp nháy ở tốc độ cực nhanh để tạo ra các xung ánh sáng, tương tự như mã Morse kỹ thuật số.

Tuy nhiên, những tín hiệu này hoàn toàn vô hình với mắt thường. Điều làm nên sự đột phá của công nghệ này là các thiết bị thu phù hợp có thể giải mã những xung ánh sáng ấy thành dữ liệu số, giúp quá trình truyền tải diễn ra gần như tức thì và với tốc độ ấn tượng.

Li-Fi sẽ thay đổi cách con người kết nối Internet như thế nào?

Từ khi Wi-Fi - công nghệ không dây ra mắt lần đầu vào năm 1996, thế giới đã chứng kiến những bước tiến vượt bậc với các thế hệ Wi-Fi 6, 6E và mới nhất là Wi-Fi 7, liên tục nâng cao trải nghiệm kết nối không dây. Tuy nhiên, với sự xuất hiện của Li-Fi, cuộc chơi có thể sẽ bước sang một chương hoàn toàn mới.

Li-Fi truyền dữ liệu bằng ánh sáng thay vì sóng vô tuyến, giúp tăng tốc độ truyền tải lên mức đáng kinh ngạc. Theo lý thuyết, công nghệ Li-Fi có thể đạt tốc độ lên tới 224.000 Megabit mỗi giây (Mbps).

Nhưng tốc độ không phải là lợi thế duy nhất. LiFi Group, công ty tiên phong trong việc thương mại hóa công nghệ này, nhấn mạnh rằng tính bảo mật cũng là yếu tố đột phá vì tín hiệu Li-Fi chỉ hoạt động trong vùng chiếu sáng và không thể xuyên qua tường, từ đó giảm đáng kể nguy cơ bị truy cập trái phép.

Bên cạnh việc loại bỏ nhiễu điện từ thường thấy ở Wi-Fi, Li-Fi còn được xem là giải pháp tối ưu cho các ứng dụng yêu cầu độ trễ thấp như thành phố thông minh, thực tế ảo, phát trực tuyến 4K và chơi game trực tuyến.

Đồng thời, vì sử dụng ánh sáng LED - một nguồn chiếu sáng vốn đã phổ biến và tiết kiệm năng lượng, Li-Fi còn góp phần giảm bức xạ và thân thiện hơn với sức khỏe con người.

Tuy nhiên, công nghệ này vẫn đang ở giai đoạn đầu phát triển và sẽ cần thời gian để chứng minh khả năng ứng dụng thực tế ở quy mô lớn.

Ưu điểm nổi bật của Li-Fi là gì?

- Tốc độ cao: Truyền dữ liệu nhanh vượt trội so với sóng vô tuyến Wi-Fi.

- Hiệu quả năng lượng: Tận dụng đèn LED sẵn có, tiết kiệm điện.

- Tăng cường bảo mật: Tín hiệu bị giới hạn trong phạm vi chiếu sáng, khó bị truy cập từ bên ngoài.

- Khả năng phủ sóng rộng: Ánh sáng hiện diện khắp nơi, mở ra cơ hội phủ sóng Internet ở nhiều vị trí hơn.

Nhược điểm của Li-Fi là gì?

- Phạm vi hạn chế: Kết nối bị giới hạn trong không gian có ánh sáng trực tiếp; không thể xuyên qua tường.

- Thiết bị hỗ trợ còn ít: Công nghệ còn mới, số lượng thiết bị tương thích còn hạn chế.

- Không khắc phục được băng thông yếu từ ISP: Nếu gói dịch vụ Internet của bạn chậm, Li-Fi cũng không thể tăng tốc độ đường truyền gốc.

Dù còn nhiều rào cản phía trước, nhưng tiềm năng mà Li-Fi mang lại cho tương lai kết nối số là không thể phủ nhận. Với tốc độ siêu nhanh, bảo mật cao và tính ứng dụng đa dạng, Li-Fi có thể sẽ là mắt xích quan trọng trong hệ sinh thái mạng không dây thế hệ tiếp theo.

Công nghệ Li-Fi đang ở đâu trong thế giới thực?

Hiện tại, Li-Fi vẫn đang trong giai đoạn nghiên cứu và thử nghiệm tại Mỹ cùng nhiều quốc gia khác. Dù chưa xuất hiện rộng rãi trong đời sống hàng ngày, các chuyên gia dự đoán công nghệ này sẽ dần thâm nhập thị trường chính thống trong vài năm tới.

Theo Oledcomm - một trong những công ty tiên phong trong lĩnh vực Li-Fi, có trụ sở tại Pháp thì mốc thời gian triển khai rộng rãi có thể rơi vào khoảng từ năm 2024 đến 2029, tùy thuộc vào tốc độ đầu tư từ các doanh nghiệp.

Tín hiệu tích cực là Li-Fi đang dần được thử nghiệm trong nhiều lĩnh vực công nghiệp. The LiFi Group cho biết, công nghệ này đặc biệt phù hợp với các lĩnh vực yêu cầu bảo mật cao như quốc phòng và chính phủ, nhờ khả năng truyền dữ liệu an toàn trong không gian kín.

Trong ngành hàng không, một ví dụ điển hình là Spectrum Networks LLC có trụ sở tại Fife, Washington (Mỹ), hiện đang tích cực ứng dụng Li-Fi vào các giải pháp kết nối trên máy bay.

Tại Mỹ, nhiều công ty công nghệ đang gia tăng đầu tư vào nghiên cứu Li-Fi. VLNComm, có trụ sở tại Charlottesville, Virginia, là một trong những đơn vị đi đầu trong công nghệ truyền thông bằng ánh sáng (VLC), đóng vai trò quan trọng trong việc hiện thực hóa tiềm năng của Li-Fi.

Cùng với đó là Signify - thương hiệu chiếu sáng nổi tiếng đến từ Hà Lan cũng đang dẫn đầu trong việc tích hợp công nghệ VLC vào các giải pháp chiếu sáng thông minh.

Từ những bước tiến này, có thể thấy rằng tương lai của Li-Fi không còn quá xa vời. Khi các nền tảng công nghệ, hạ tầng thiết bị và nguồn vốn đầu tư hội tụ, Li-Fi hoàn toàn có thể trở thành một phần quan trọng trong hệ sinh thái kết nối không dây của thế giới số.

Bước đi tiếp theo của Li-Fi sẽ ra sao?

Theo đại diện của Li-Fi Group, công nghệ truyền dữ liệu bằng ánh sáng đang thu hút sự quan tâm từ nhiều tập đoàn hàng đầu, không chỉ trong lĩnh vực truyền thông và kết nối không dây, mà còn mở rộng sang các ngành như điện tử tiêu dùng, ô tô, viễn thông và logistics.

“Chúng tôi đã và đang làm việc với các công ty lớn ở nhiều lĩnh vực”, người phát ngôn của Li-Fi Group chia sẻ. “Khi nhu cầu về giải pháp kết nối đột phá ngày càng tăng, đặc biệt ở những môi trường mà công nghệ không dây truyền thống bộc lộ giới hạn thì Li-Fi có cơ hội lớn để bứt phá. Sự quan tâm này sẽ là động lực thúc đẩy đầu tư và mở rộng ứng dụng công nghệ Li-Fi trong tương lai gần”./.

Phan Văn Hòa