Tri Lễ: Xây dựng vùng biên giới phát triển bền vững gắn với an ninh vững chắc

Xã vùng biên giàu bản sắc, vững vàng ý chí

Xã Tri Lễ là một xã biên giới nằm ở phía Tây tỉnh Nghệ An, được thành lập trên cơ sở sáp nhập toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số của hai xã Tri Lễ và Nậm Nhoóng trước đây. Sau sắp xếp, xã có diện tích tự nhiên 26.194,29 ha, gồm 21 xóm, bản với 2.782 hộ dân và 14.432 nhân khẩu. Trong đó, số hộ nghèo chiếm 54,31%, hộ cận nghèo chiếm 30,81%. Đặc biệt, Tri Lễ có đường biên giới dài 18,53 km tiếp giáp với nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào – vị trí mang ý nghĩa chiến lược quan trọng về quốc phòng – an ninh.

Là nơi sinh sống lâu đời của nhiều nhóm đồng bào dân tộc thiểu số như Thái, Mông, Khơ Mú và một bộ phận người Kinh, Tri Lễ mang đậm bản sắc văn hóa truyền thống, giàu tính cộng đồng và đoàn kết. Tuy nhiên, đây cũng là địa bàn thuộc vùng đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Địa hình chủ yếu là rừng núi cao, hiểm trở; giao thông đi lại còn nhiều trở ngại; cơ sở hạ tầng thiết yếu còn thiếu và yếu, chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển trong giai đoạn hiện nay. Trình độ dân trí chưa đồng đều, chất lượng nguồn nhân lực còn thấp là những yếu tố cản trở sự phát triển toàn diện của địa phương.

Là xã vùng biên, Tri Lễ giữ vai trò quan trọng trong việc bảo vệ an ninh biên giới quốc gia. Tuy nhiên, địa bàn vẫn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp về an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Tình trạng khai thác và vận chuyển lâm sản trái phép vẫn còn xảy ra; việc quản lý tài nguyên, khoáng sản, đất đai còn một số hạn chế; trong khi đó, các loại tội phạm, đặc biệt là tội phạm ma túy từ khu vực bên kia biên giới vẫn diễn biến khó lường, ảnh hưởng không nhỏ đến sự ổn định của địa phương.

Dẫu còn nhiều khó khăn, nhưng Tri Lễ vẫn luôn kiên cường, vững vàng – như chính con người nơi đây: chân chất, bền bỉ, chịu thương chịu khó và luôn gắn bó với quê hương. Trong những năm qua, đặc biệt là thời điểm dịch Covid-19 bùng phát gây nhiều tác động nặng nề đến đời sống kinh tế – xã hội, cùng lúc các nguy cơ an ninh khu vực biên giới vẫn hiện hữu, Tri Lễ vẫn từng bước vượt lên. Dưới sự lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương và sự chung sức, đồng lòng của toàn thể Nhân dân, xã đã giữ vững ổn định, đảm bảo an ninh – quốc phòng, và từng bước tạo nên những chuyển biến tích cực trên con đường phát triển.

Nhiệm kỳ 2020-2025: Diện mạo mới cho vùng biên Tri Lễ

Giai đoạn 2020-2025, xã Tri Lễ đạt nhiều kết quả nổi bật trong phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là chuyển dịch cơ cấu kinh tế đúng hướng, khai thác tốt tiềm năng nông - lâm - ngư nghiệp, nâng cao đời sống người dân.

Tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân đạt 7,75%/năm; thu nhập bình quân đầu người năm 2025 ước đạt 14,28 triệu đồng. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội đạt hơn 150 tỷ đồng/năm, là nền tảng thúc đẩy các lĩnh vực sản xuất và hạ tầng.

Nông – lâm – ngư nghiệp tiếp tục giữ vai trò trụ cột. Giá trị sản phẩm ngành đạt 107,75% mục tiêu Nghị quyết. Các sản phẩm chủ lực như lúa Japonica, chanh leo, dứa, gà đen, lợn đen, đào Mông... được phát triển theo hướng hàng hóa. Tổng sản lượng lương thực tăng mạnh từ 4.927 tấn (2020) lên 16.277 tấn (2025); tổng đàn gia súc, gia cầm đạt hơn 31.000 con. Nuôi trồng thủy sản phát triển ổn định trên diện tích 45,5 ha, năng suất 18 tạ/ha. Công tác bảo vệ, khoanh nuôi rừng được chú trọng, với hơn 22.000 ha rừng giao cho cộng đồng và hộ dân quản lý, góp phần nâng cao thu nhập từ chi trả dịch vụ môi trường rừng.

Công nghiệp – xây dựng đạt giá trị ước 54,3 tỷ đồng; nhiều sản phẩm thủ công truyền thống được duy trì, tạo sinh kế từ phụ phẩm nông – lâm sản. Dịch vụ - thương mại phát triển ổn định, tổng giá trị năm 2025 ước 89,2 tỷ đồng. Hoạt động của các hợp tác xã, phiên chợ vùng cao đã góp phần tiêu thụ nông sản, quảng bá sản phẩm đặc trưng của địa phương.

Hạ tầng cơ sở được quan tâm đầu tư: Nhiều công trình giao thông, thủy lợi, trường học, nhà ở bán trú... được xây dựng mới hoặc cải tạo, nâng cấp. Tổng thu ngân sách 5 năm đạt 328,87 tỷ đồng, chi ngân sách bảo đảm đúng mục tiêu phát triển và an sinh xã hội.

Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới được triển khai đồng bộ, đến nay xã đạt 12/19 tiêu chí. Diện mạo nông thôn có nhiều thay đổi tích cực: nhà ở dân cư được kiên cố hóa, đường điện, giao thông nông thôn được đầu tư, đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân nâng lên.

Lĩnh vực giáo dục – y tế – văn hóa – xã hội có chuyển biến tích cực. Chất lượng giáo dục các cấp được nâng cao, 6/7 trường đạt chuẩn quốc gia. Tỷ lệ trẻ đến trường, phổ cập giáo dục đạt cao. Công tác y tế, chăm sóc sức khỏe nhân dân được tăng cường, tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 100%, người dân hài lòng với dịch vụ y tế cơ sở. Các hoạt động văn hóa - thể thao - bảo tồn bản sắc dân tộc được duy trì hiệu quả.

Công tác quốc phòng, an ninh được giữ vững. Xã làm tốt vai trò trong bảo vệ chủ quyền biên giới, phối hợp chặt chẽ với các lực lượng tuần tra, kiểm soát tuyến biên giới Việt - Lào. Quan hệ đối ngoại với các bản đối diện bên Lào được duy trì tốt đẹp, góp phần tăng cường tình đoàn kết, hữu nghị giữa hai bên.

Phát triển bền vững, gắn với bảo vệ vững chắc an ninh biên giới

Bước sang nhiệm kỳ 2025-2030, xã Tri Lễ đặt ra mục tiêu đổi mới toàn diện về nội dung và phương thức lãnh đạo của Đảng, nhằm nâng cao sức chiến đấu của tổ chức đảng và xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh, hiệu quả. Phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế của địa phương, xã tập trung đẩy mạnh phát triển kinh doanh, dịch vụ cùng với nông, lâm nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa, nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm. Tri Lễ cũng sẽ thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo định hướng “Công nghiệp, Xây dựng - Thương mại, Dịch vụ - Nông, lâm nghiệp”, đồng thời thực hiện tốt các chương trình mục tiêu quốc gia, chăm lo cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, giữ vững an ninh trật tự, an ninh biên giới, phấn đấu xây dựng xã ngày càng phát triển bền vững.

Để hiện thực hóa các mục tiêu chiến lược này, Tri Lễ đã xác định 26 chỉ tiêu trọng tâm trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa - xã hội, môi trường, quốc phòng - an ninh và xây dựng hệ thống chính trị. Song song đó là triển khai 3 nhóm nhiệm vụ trọng tâm, tập trung vào phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn xã hội, thực hiện 2 khâu đột phá chiến lược cùng 3 nhóm giải pháp chủ yếu nhằm tạo bước tiến mới trong phát triển kinh tế - xã hội và củng cố quốc phòng – an ninh.

Trước tiên, xã ưu tiên huy động tối đa các nguồn lực để xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội và kỹ thuật đồng bộ, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài. Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, thúc đẩy chuyển đổi số, cùng với việc ứng dụng khoa học – công nghệ hiện đại trong sản xuất sẽ giúp nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả, đồng thời gia tăng sức cạnh tranh, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất nông, lâm nghiệp hàng hóa, lĩnh vực chủ lực của địa phương.

Bên cạnh đó, Tri Lễ chú trọng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trong hệ thống chính trị xã, nhất là đội ngũ cán bộ lãnh đạo và quản lý. Việc xây dựng đội ngũ cán bộ đủ năng lực, uy tín, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới được xác định là yếu tố then chốt để thúc đẩy sự phát triển bền vững và đảm bảo thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ được giao.

Với những định hướng rõ ràng và quyết tâm cao, xã Tri Lễ hướng tới một giai đoạn phát triển mới, không chỉ giữ vững ổn định mà còn tạo bước đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh quốc phòng, nâng cao đời sống người dân và xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh, góp phần xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp và văn minh.

Phạm Ngọc Nghĩa - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Tri Lễ