EU xem xét dùng tài sản bị đóng băng của Nga để cấp khoản vay 140 tỷ euro cho Ukraine
Các bộ trưởng tài chính Liên minh châu Âu (EU) đang xem xét một cơ chế cho phép sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga để tài trợ một khoản vay khổng lồ trị giá 140 tỷ euro cho Ukraine. Khoản vay này sẽ chỉ được hoàn trả khi Kiev nhận được tiền "bồi thường chiến tranh" từ Moskva.
Tại cuộc họp của Hội đồng các vấn đề Kinh tế và Tài chính (ECOFIN) ở Luxembourg, các bộ trưởng tài chính EU đã thảo luận về kế hoạch trên. Theo Ủy viên Kinh tế châu Âu Valdis Dombrovskis, một số quan chức đã đặt câu hỏi về cấu trúc bảo lãnh của đề xuất này.
Theo kế hoạch, EU sẽ giữ các tài sản bị đóng băng của Nga cho đến khi các khoản bồi thường được thanh toán, điều này có nghĩa là "các khoản bảo lãnh trên thực tế sẽ không được kích hoạt". Ông Dombrovskis cho biết khoản vay "sẽ được tài trợ bằng số dư tiền mặt từ tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga bị phong tỏa, và chỉ được hoàn trả nếu và khi Ukraine nhận được tiền bồi thường từ Nga".
Ông nói thêm, điều này "thực chất là một hình thức trả trước cho các khoản bồi thường mà Nga nợ Ukraine trong tương lai". Ủy ban châu Âu sẽ tiếp tục làm việc về mặt kỹ thuật với các quốc gia thành viên và phối hợp với các đối tác G7 trong các cuộc họp thường niên của IMF vào tuần tới tại Washington, D.C.
Kể từ năm 2022, khoảng 300–350 tỷ euro (tương đương 347–405 tỷ USD) tài sản của Nga đã bị đóng băng tại các khu vực pháp lý của phương Tây. Hầu hết trong số này được nắm giữ bởi Euroclear, một trung tâm thanh toán tài chính có trụ sở tại Brussels. Kiev và các bên ủng hộ phương Tây đã thống nhất một hệ thống sử dụng lợi nhuận phát sinh từ các quỹ bị phong tỏa này để tài trợ cho việc tái thiết Ukraine; hơn 1 tỷ euro đã được chuyển giao.
Kế hoạch này vấp phải một số lo ngại đáng kể. Euroclear trước đây đã bày tỏ sự thận trọng, cảnh báo rằng những động thái như vậy có thể bị xem là một hình thức thu giữ gián tiếp và khiến tổ chức này đối mặt với rủi ro pháp lý. Bỉ, Pháp và Luxembourg đã kêu gọi EU xây dựng các biện pháp bảo vệ để đảm bảo không một quốc gia thành viên nào phải gánh chịu rủi ro tài chính không tương xứng nếu các tài sản này cần được trả lại.
Về phía Nga, nước này đã lên án bất kỳ nỗ lực nào nhằm sử dụng dự trữ chủ quyền của mình và gọi đó là hành vi trộm cắp. Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde cũng cảnh báo rằng bất kỳ động thái nào liên quan đến tài sản bị đóng băng của Nga phải tuân thủ luật pháp quốc tế và tránh các biện pháp có thể "làm tổn hại đến uy tín của đồng euro" hoặc "gây suy yếu sự ổn định tài chính".
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết Ủy ban châu Âu sẽ tinh chỉnh kế hoạch và phản hồi các mối quan tâm do các quốc gia thành viên nêu ra.