Nước Mỹ tê liệt: Chính phủ đóng cửa 36 ngày, ra lệnh cắt 10% chuyến bay, hàng không bên bờ hỗn loạn
Bộ trưởng Giao thông vận tải Mỹ Sean Duffy hôm 5/11 (giờ Mỹ) tuyên bố sẽ ra lệnh cắt giảm 10% số chuyến bay tại 40 sân bay lớn của nước này. Lý do được đưa ra là lo ngại nghiêm trọng về an toàn không lưu khi tình trạng chính phủ đóng cửa kéo dài kỷ lục sang ngày thứ 36.

Kế hoạch "mạnh tay" này đã khiến các hãng hàng không rơi vào tình trạng hỗn loạn, phải chạy đua để cắt giảm đáng kể lịch bay chỉ trong 36 giờ. Các đường dây nóng của dịch vụ khách hàng ngay lập tức bị quá tải bởi những hành khách lo lắng.
Tình trạng chính phủ đóng cửa, hiện là lần dài nhất trong lịch sử Mỹ, đã buộc 13.000 nhân viên kiểm soát không lưu (ATC) và 50.000 nhân viên an ninh sân bay (TSA) phải làm việc mà không được trả lương.
"Không thể phớt lờ"
Tình trạng thiếu hụt nhân sự kiểm soát không lưu ngày càng trầm trọng đã gây ra sự chậm trễ cho hàng chục nghìn chuyến bay kể từ khi chính phủ đóng cửa. Các hãng hàng không cho biết ít nhất 3,2 triệu du khách đã bị ảnh hưởng.
Trong một cuộc gọi khẩn với các hãng hàng không lớn, Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) cho biết việc cắt giảm công suất sẽ bắt đầu ở mức 4%, tăng lên 5% vào thứ Bảy, 6% vào Chủ nhật, trước khi đạt mức 10% vào tuần tới. FAA cũng dự định miễn trừ các chuyến bay quốc tế khỏi đợt cắt giảm này.
"Khi chúng ta thấy áp lực gia tăng ở 40 thị trường này, chúng ta không thể phớt lờ", Quản trị viên FAA Bryan Bedford nói trong một cuộc họp báo. "Chúng ta phải hành động ngay hôm nay để ngăn mọi thứ xấu đi".
Quyết định này được đưa ra sau khi Bộ trưởng Duffy xem xét một đánh giá an toàn bí mật, trong đó nêu lên lo ngại về hiệu suất làm việc của các kiểm soát viên không lưu do tình trạng đóng cửa.
Theo công ty phân tích hàng không Cirium, việc cắt giảm này dự kiến sẽ ảnh hưởng đến 30 sân bay bận rộn nhất, bao gồm các trung tâm ở New York, Washington D.C., Chicago, Atlanta và Los Angeles, làm giảm tới 1.800 chuyến bay và hơn 268.000 ghế hành khách mỗi ngày.
Bế tắc chính trị "bắt cóc" an toàn hàng không
Nguyên nhân sâu xa của cuộc khủng hoảng hàng không này là sự bế tắc chính trị tại Quốc hội. Chính phủ liên bang đã đóng cửa từ ngày 1/10 khi Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ không thể thống nhất về dự luật tài trợ. Đảng Dân chủ khẳng định họ sẽ không thông qua ngân sách nếu không bao gồm việc gia hạn các khoản trợ cấp bảo hiểm y tế. Đảng Cộng hòa và Tổng thống Donald Trump bác bỏ điều này, từ chối đàm phán về y tế cho đến khi chính phủ được mở cửa trở lại.
Chính quyền ông Trump đã tìm cách gia tăng áp lực lên Đảng Dân chủ bằng cách nêu bật nguy cơ gián đoạn hàng không nghiêm trọng. Ông Duffy tuyên bố việc cắt giảm có thể được đảo ngược nếu Đảng Dân chủ đồng ý mở cửa lại chính phủ.
Tuy nhiên, các nghiệp đoàn lao động đã chỉ trích cả hai bên. Bà Sara Nelson, Chủ tịch Hiệp hội Tiếp viên Hàng không (đại diện cho 55.000 tiếp viên), gọi tình trạng đóng cửa là "các cuộc tấn công tàn nhẫn vào mọi người dân Mỹ".
"Câu chuyện sai lệch rằng việc đóng cửa này là lựa chọn giữa việc trả lương cho nhân viên liên bang hoặc bảo vệ y tế giá cả phải chăng là điều thái quá, khi cả hai cuộc khủng hoảng đều do chính những người có thể sửa chữa nó tạo ra", bà Nelson nói.
Hãng hàng không "quay cuồng"
FAA cảnh báo rằng họ có thể áp dụng thêm các biện pháp hạn chế chuyến bay nếu các vấn đề không lưu tiếp tục phát sinh.
Các hãng hàng không lớn đã lập tức thông báo chiến lược ứng phó:
Giám đốc điều hành Scott Kirby của United Airlines cho biết hãng sẽ không thay đổi các chuyến bay quốc tế đường dài và các chuyến bay giữa các trung tâm chính. Việc cắt giảm sẽ nhắm vào các chuyến bay khu vực và các đường bay nội địa không phải trung tâm. Hãng cũng áp dụng chính sách hoàn tiền linh hoạt.
American Airlines đưa ra thông điệp tương tự, cho biết hầu hết khách hàng sẽ ít bị ảnh hưởng. Southwest Airlines - hãng hàng không nội địa lớn nhất, cho biết đang đánh giá tác động và kêu gọi các nhà lập pháp giải quyết bế tắc ngay lập tức.
Cổ phiếu của các hãng hàng không lớn như United Airlines và American Airlines đã giảm khoảng 1% sau thông tin. Các hãng cảnh báo rằng, lượng đặt vé có thể sụt giảm nếu tình trạng đóng cửa kéo dài.