Quặng thiếc, đá trắng rớt giá, doanh nghiệp lao đao

(Baonghean) Khác với không khí nhộn nhịp trước đây, hiện các khu công nghiệp sản xuất chế biến khoáng sản trên địa bàn Quỳ Hợp hoạt động èo uột, thậm chí nhiều doanh nghiệp ngừng hẳn sản xuất. Nguyên nhân là do quặng thiếc và đá trắng rớt giá.

Tại khu công nghiệp xã Châu Quang (Quỳ Hợp) được quy hoạch cho gần 20 cơ sở sản xuất chế biến khoáng sản. Tuy nhiên, đến thời điểm này cũng chỉ có khoảng 4 doanh nghiệp đang hoạt động cầm chừng, còn lại đóng cửa im lìm. Anh Nguyễn Văn Thăng - Giám đốc Công ty CP Chế biến khoáng sản An Vinh cho biết: Công ty đầu tư xây dựng mới dây chuyền trang thiết bị tinh luyện quặng thiếc trị giá hàng chục tỷ đồng, tạo việc làm cho trên 100 lao động. Tuy nhiên, từ đầu năm 2012 đến nay, giá cả quặng thiếc “rớt” khiến doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn.

Cụ thể, trong năm 2011 có thời điểm quặng thiếc đạt giá 230.000 đ/kg, nay rớt xuống chỉ có 170.000 đ/kg. Trước tình trạng đó, Công ty không dám bán ra vì nếu bán phải chịu lỗ 60-70 triệu đồng/tấn quặng thiếc nên đành phải “ngâm” hàng để chờ giá. Hơn 8 tháng nay, Công ty đang tồn kho trên 100 tấn quặng thiếc đã chế biến. Quặng thiếc không bán được nhưng hàng ngày Công ty vẫn phải trả tiền vay lãi ngân hàng, tiền trang trải chi phí cho công nhân. Hiện Công ty chỉ còn gần 40 lao động sản xuất theo kiểu “cầm cự”, vì nếu càng hoạt động sẽ càng thua lỗ. Tại Công ty TNHH Tuấn Hùng hiện cũng đang tồn kho trên 50 tấn quặng thiếc thô, Công ty có trên 120 lao động thì thời điểm này cũng chỉ giữ 35 lao động …



Quặng thiếc đã qua tinh luyện đang tồn kho trên 100 tấn tại Công ty CP Chế biến khoáng sản An Vinh.

Cùng với quặng thiếc, thị trường đá xuất khẩu lại càng ảm đạm, hiện tại có trên 50 cơ sở sản xuất chế biến đá ốp lát tại Quỳ Hợp tạm ngừng sản xuất do các mặt hàng này giá quá rẻ. Tại Khu công nghiệp Thọ Hợp có trên 15 cơ sở chế biến sản xuất đá xuất khẩu, tuy nhiên chỉ có khoảng 3 - 4 doanh nghiệp lèo tèo hoạt động. Doanh nghiệp tư nhân Long - Anh trước đây hoạt động khá mạnh, có trên 250 lao động nhưng nay 150 lao động cũng phải nghỉ việc. Hiện trong kho của doanh nghiệp đang tồn hàng trăm ngàn m2 đá xẻ ốp lát các loại, nguyên nhân do thị trường các nước châu Âu không mua vì kinh tế thế giới suy thoái. Tại Công ty CP An Sơn có trên 400 lao động hoạt động khai thác chế biến đá xuất khẩu thì nay cũng chỉ còn gần 200 lao động, kho chứa hiện đang tràn ngập các loại mặt hàng đá ốp lát chưa bán được từ đầu năm 2012 đến nay.

Được biết, địa bàn huyện Quỳ Hợp có 150 doanh nghiệp hoạt động khoáng sản, số mỏ được cấp phép là trên 100, trong đó có trên 70 mỏ đá, trên 20 mỏ quặng thiếc, sắt… Huyện có 115 xưởng chế biến sản xuất khoáng sản các loại. Ông Trần Minh Cảnh - Đội trưởng đội chống thất thu thuế Quỳ Hợp cho biết: Hiện tại có trên 50% các doanh nghiệp sản xuất chế biến khoáng sản tạm ngừng sản xuất do đầu ra không ổn định. Có khoảng trên 300 tấn quặng thiếc đang tồn kho, hàng trăm ngàn m2 đá ốp lát các loại không xuất được ra thị trường các nước. Thu ngân sách của huyện Quỳ Hợp chủ yếu từ khoáng sản, thời điểm này vào các năm trước đạt khoảng trên 120 tỷ đồng, thì nay mới chỉ thu được trên 70 tỷ đồng.

Được biết, hiện giá các mặt hàng khoáng sản xuất khẩu ra thế giới như thiếc giảm tới gần 40%, đá giảm khoảng 30%. Khó khăn đang đặt ra hiện nay là ngoài việc nhiều doanh nghiệp đang phải đối mặt với tiền lãi ngân hàng, đứng trước bờ vực phá sản, thì hiện toàn huyện có khoảng trên 3.000 lao động phải nghỉ việc vì đá và quặng thiếc không bán được. Các lao động này chủ yếu là người địa phương, nay phải “tha phương” vào miền Nam kiếm sống.

Ông Phan Công Sen - Trưởng phòng Công thương huyện Quỳ Hợp cho biết: Lâu nay, các lao động này đã gắn bó và quen với ngành nghề chế biến khoáng sản, giờ họ phải vào miền Nam làm thuê, khi thị trường đá trắng và thiếc khởi sắc thì lại thiếu hụt lực lượng lao động. Nhưng để “giữ chân” các lao động xem ra rất khó khăn, vì các mặt hàng khoáng sản rớt giá, doanh nghiệp không đủ tài chính để chi trả lương công nhân.

Mặc dù Chính phủ sẽ có các biện pháp về thuế để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp như giảm và giãn thời gian nạp thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, nhưng doanh nghiệp vẫn phải “chờ thời cơ” đầu ra ổn định mới có thể khôi phục phát triển trong giai đoạn khó khăn này.

Văn Trường